Η «κατάρα» του Guttmann που στοιχειώνει ακόμα την Μπενφίκα

Η Μπενφίκα έχει καθιερωθεί σαν ένας σύλλογος που δίνει βάσει στις ακαδημίες της και γενικότερα σε νεαρούς ποδοσφαιριστές. Και κυρίως για τις πωλήσεις που κάνει μεταγενέστερα. Και αυτό το μοντέλο του selling club λίγες ομάδες μπορούν να το εφαρμόσουν. Οι Πορτογάλοι πάντως συγκαταλέγονται σε αυτό. Η Μπενφίκα μεταξύ των εγχώριων τίτλων έχει στο παλμαρέ της 2 κύπελλα πρωταθλητριών, τις σεζόν 1960-1961 και 1961-1962. Από τότε η πορτογαλική ομάδα έχει βρεθεί σε άλλους 8 ευρωπαϊκούς τελικούς δίχως να μπορέσει να κερδίσει κάποιο τρόπαιο. Πολλοί κάνουν λόγο για την «κατάρα» του Guttmann. Είναι ο προπονητής που την οδήγησε στους 2 ευρωπαϊκούς τίτλους και κατά την αποχώρησή του το 1962 φέρεται να έχει δηλώσει: «Στα επόμενα 100 χρόνια η Μπενφίκα δε θα κερδίσει κανένα ευρωπαϊκό τρόπαιο». Μια δήλωση που κάποιοι λένε πως έχει παρερμηνευτεί. Οι προληπτικοί πάντως εξακολουθούν και την πιστεύουν.

Η περίοδος του Guttmann στην Πορτογαλία

To 1958, η Πόρτο ήταν αυτή που έφερε τον Ούγγρο προπονητή στη Πορτογαλία. Ο Guttmann είχε οδηγήσει τη Σάο Πάολο στο πρωτάθλημα της προηγούμενης περιόδου και υπήρχαν φήμες για ενδιαφέρον από ομάδες από όλη την Ευρώπη. Αιτία ήταν το επιθετικό ποδόσφαιρο που έπαιζε καθώς στην ουσία επρόκειτο για 4-2-4. Ιδιαίτερα πρωτόγνωρο για εκείνη την περίοδο. Έτσι τη σεζόν 1958-1959 αναλαμβάνει την Πόρτο που βρισκόταν 5 βαθμούς πίσω από την ομάδα της Λισαβόνας 6 αγωνιστικές πριν το τέλος. Οι δύο ομάδες τερμάτισαν μαζί στους 41 βαθμούς αλλά η διαφορά των γκολ (+59 η Πόρτο +58 η Μπενφίκα) έδωσε το πρωτάθλημα στην ομάδα του Guttmann. Στο τέλος της σεζόν όμως διαφωνίες με τη διοίκηση τον οδήγησαν στη μισητή Μπενφίκα.

Κατευθείαν στους «Αετούς» θέλησε να περάσει τη φιλοσοφία του και από τις πρώτες μέρες έδιωξε σχεδόν 20 άτομα από την πρώτη ομάδα των αετών. Την ίδια στιγμή προώθησε πολλούς ποδοσφαιριστές από τις ακαδημίες στη πρώτη ομάδα. Το πιο σημαντικό ήταν πως μετά τη θητεία του στη βραζιλιάνικη Σάο Πάολο είχε ακόμη διασυνδέσεις. Μια εξ αυτών, ο Zack Carlos Bauer του πρότεινε τον Eusebio. Ένα από τα ανερχόμενα ταλέντα που εξελίχθηκε σε παίχτη-ορόσημο στην ιστορία τόσο της ομάδας όσο και της εθνικής Πορτογαλίας. Ο νεανικός κορμός σε συνδυασμό με το επιθετικό ποδόσφαιρο που έπαιζε ήταν δύο από τους λόγους που η Μπενφίκα του Guttmann επέστρεψε στη κορυφή του πορτογαλικού πρωταθλήματος την σεζόν 1959-1960. Η δήλωση του πως ”δεν με ένοιαζε αν οι αντίπαλοι έβαζαν γκολ γιατί πίστευα πως θα σκοράραμε και εμείς ένα γκολ παραπάνω” χαρακτήρισε απόλυτα τη φιλοσοφία του.

Την επόμενη χρονιά (1960-1961) η Μπενφίκα πήρε το εγχώριο πρωτάθλημα και έφτασε μέχρι τον τελικό του κυπέλλου πρωταθλητριών όπου εκεί επικράτησε της Μπαρτσελόνα με 3-2. Ο πρώτος ευρωπαϊκός τίτλος για τους αετούς που είχε την υπογραφή του Guttmann. Το 1961-1962 η Πόρτο πήρε το πρωτάθλημα αλλά η Μπενφίκα έφτασε ξανά σε ευρωπαϊκό τελικό. Απέναντι της η Ρεάλ Μαδρίτης. Οι Πορτογάλοι ανέτρεψαν το εις βάρος σκορ του ημιχρόνου και με 5-3 επικράτησαν της Ρεάλ. Δεύτερος συνεχόμενος ευρωπαϊκός τίτλος και ήδη πολλοί έκαναν κουβέντα για ανερχόμενη δυναστεία στο ευρωπαϊκό ποδόσφαιρο.

Η στιγμή που άλλαξε την ιστορία της Μπενφίκα;

Μετά την κατάκτηση των δύο ευρωπαϊκών τίτλων ο Guttmann ζήτησε από τον πρόεδρο της πορτογαλικής ομάδας να του δοθεί ένα μπόνους ή μια αύξηση του μισθού του. Η απάντηση που έλαβε ήταν πως πουθενά στο συμβόλαιο του δεν έγραφε κάτι τέτοιο. Ο Ούγγρος προπονητής διέθετε μια εκρηκτική προσωπικότητα και γι’ αυτό δεν κάθισε στον πάγκο ομάδων για περισσότερο από 2 χρόνια. Φεύγοντας από τη συνάντηση με τον πρόεδρο της Μπενφίκα φημολογείται πως είπε: ” Ούτε σε 100 χρόνια η Μπενφίκα θα κερδίσει κάποιο ευρωπαϊκό τίτλο”. Κάποιοι κάνουν λόγο πως είπε για 30 χρόνια. Το σίγουρο είναι πως από τότε η πορτογαλική ομάδα δεν έχει φύγει νικήτρια από ευρωπαϊκό τελικό. Δείγμα του ότι κάποιοι το θεωρούσαν «κατάρα» αποτελεί η κίνηση του Eusebio το 1990. Πριν τον τελικό της Μπενφίκα με την Μίλαν, ο πορτογάλος ποδοσφαιριστής πήγε στο μνήμα του Guttmann και του ζήτησε συγχώρεση. Το αποτέλεσμα όμως δεν άλλαξε.

Πιστεύοντας ή μη στις προλήψεις, το μόνο σίγουρο είναι πως αν η Μπενφίκα ξανά βρεθεί σε ευρωπαϊκό τελικό στα επόμενα 40 χρόνια, η δήλωση του Guttmann θα εξακολουθεί να βρίσκεται στο πίσω μέρος του μυαλού των Πορτογάλων. Χωρίς να ρίχνω λάδι στη φωτιά οι «μικροί» Πορτογάλοι έχουν χάσει και τους 3 τελικούς στο UEFA Youth League. Τις σεζόν 2013-2014, 2016-2017 και 2019-2020.

Οι 8 χαμένοι τελικοί των αετών της Λισαβόνας

•  1963: Mίλαν – Μπενφίκα 2-1
• 1965: Ίντερ –  Μπενφίκα 1-0
• 1968: Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ – Μπενφίκα 4-1, (1-1 κανονική διάρκεια)
• 1983: Άντερλεχτ – Μπενφίκα 2-1 ( σε διπλούς αγώνες)
• 1988: Αϊντχόβεν – Μπενφίκα 0-0 (6-5 στα πέναλτι)
• 1990: Μίλαν – Μπενφίκα 1 – 0
•  2013: Τσέλσι – Μπενφίκα 1-0
• 2014: Σεβίλλη – Μπενφίκα 0-0 (4-2 στα πέναλτι)