GP Πορτογαλίας 1985: Όταν ο Ayrton Senna έσπασε το ρόδι
Με αφορμή το επερχόμενο GP Πορτογαλίας, γυρνάμε 36 χρόνια πίσω, όταν το 1985 ο Ayrton Senna εκτός από την εμφατική του (πρώτη) νίκη στο βρόχινο Estoril, κέρδισε επάξια και το προσωνύμιο του "rain master".
Αν μπορούσαμε να θεωρήσουμε μια θετική απόρροια της πανδημίας για την Formula 1, αυτή αναμφίβολα θα ήταν η -υποχρεωτική- στροφή στα Ευρωπαϊκά Grand Prix. Και γράφω υποχρεωτική, διότι η FIA λόγω της πρωτόγνωρης αυτής κατάστασης είδε πολλές χώρες να ακυρώνουν την συμμετοχή τους. Έτσι, το 2020, Αυστρία και Βρετανία κλήθηκαν να διοργανώσουν από 2 Grand Prix, ενώ η Ιταλία επιστράτευσε εκτός της Monza το Mugello και την Imola. Όμως κατ’ εμέ, το σημαντικότερο νέο ήταν η επιστροφή της Πορτογαλίας.
Μιας χώρας με πλούσια αγωνιστική ιστορία και κουλτούρα, η οποία διοργάνωσε για πρώτη φορά αγώνα F1 το μακρινό, 1951. Συνέχισε με κάποιες μικρές διακοπές μέχρι και το 1966, μπαίνοντας εκ νέου στο καλεντάρι για άλλες 13 χρονιές, το 1984. Το ιδιαίτερο με την Πορτογαλία είναι πως έχει διεξάγει Grand Prix σε 4 διαφορετικές πίστες. Πιο συγκεκριμένα στις Boavista, Monsanto, Cascais, Estoril ενώ με την επιστροφή της το 2020, πρόσθεσε άλλη μια, το Portimao.
Αφορμή για τις παραπάνω αναφορές, αποτελούν αφενός ο αγώνας στο Πορτιμάο που θα διεξαχθεί στις 2 Μαΐου , αφετέρου το Grand Prix του 1985 στο Estoril, εκεί όπου ο Ayrton Senna, παραδίδοντας μια από τις καλύτερες παραστάσεις του στην βροχή, κατάφερε να κατακτήσει την πρώτη του νίκη στην Formula 1, «ρίχνοντας» μάλιστα γύρο σε όλο το grid, εκτός του 2ου, Michele Alboreto. Ας δούμε πως το πέτυχε.
Το what if του GP του Monaco το 1984 και η βροχή που μπορεί να εξαλείψει τις διαφορές των μονοθέσιων
Ο Βραζιλιάνος, είχε ήδη στρέψει τα βλέμματα πάνω του από το βρόχινο Grand Prix του Μονακό του 1984, εκεί όπου με την αναξιόπιστη και αργή Toleman, κατάφερε να αναρριχηθεί με τρομακτικό ρυθμό από την 13η θέση , χορεύοντας στις ιδιαίτερες συνθήκες. Όντας 2ος και πλησιάζοντας τον πρωτοπόρο Alain Prost, οι αγωνοδίκες σταμάτησαν τον αγώνα, λόγω επικίνδυνων συνθηκών. Στερώντας του έτσι την -όπως φαινόταν- πρώτη νίκη της καριέρας του.
Η σεζόν του 1985 τον βρήκε στην Lotus, η οποία ξεκάθαρα δεν ήταν η καλύτερη ομάδα. Είχε όμως έναν ταλαντούχο οδηγό (όπως ήταν και ο team mate του, Elio De Angelis), γεγονός που στην βροχή, μπορεί ανακατέψει την τράπουλα, αφού οι διαφορές των μονοθεσιών εξισώνονται σε μεγάλο βαθμό. Και αν αυτό που γράφω έχει (κάποια;) ισχύ ακόμη και σήμερα, ας φανταστούμε το τι σήμαινε το 1985. Τότε, όπου τα κιβώτια ήταν ακόμη χειροκίνητα, το traction control όρος άγνωστος, και η απόδοση των turbo κινητήρων λίγο πάνω από 800 άλογα…
Η εμφατική πρώτη του pole position και ο καιρός την Κυριακή που άγχωσε την Lotus
Το 3ήμερο του Senna, παρότι δεν ξεκίνησε ιδανικά (στις δοκιμές της Παρασκευής χρησιμοποίησε το εφεδρικό μονοθέσιο, το οποίο εμφάνισε πρόβλημα στον συμπλέκτη) εξελίχθηκε τελικά τελείως απρόσμενα αφού παρά την ελλιπή του προετοιμασία, το Σάββατο κατέκτησε την πρώτη του pole position. Το έκανε μάλιστα με διαφορά 0.4 δτ. από τον Alain Prost, και 1.1 δτ. από τον team mate του. Μια ελπίδα γεννήθηκε στην Lotus, η οποία είχε να κερδίσει από το μακρινό, 1982.
Όμως την Κυριακή την εμφάνιση της έκανε η βροχή, γεγονός που άρχισε να ανησυχεί την Αγγλική ομάδα. Αυτό γιατί το μονοθέσιο δεν είχε δοκιμαστεί ποτέ σε αντίστοιχες συνθήκες. Παράλληλα δεν είχαν την απαραίτητη αυτοπεποίθηση για τον αγώνα, όχι γιατί δεν πίστευαν στον Βραζιλιάνο, αλλά γιατί σε αυτές τις συνθήκες, ο οδηγός “το παίρνει επάνω του”. Και ο Senna, έκανε αυτό ακριβώς…
Επικεφαλής από την αρχή έως το τέλος, ενώ πίσω του, το χάος…
Μόλις έσβησαν τα πράσινα φώτα, ο Βραζιλιάνος ξεχύθηκε μπροστά, και δεν άφησε σε κανέναν το δικαίωμα να διεκδικήσει κάτι παραπάνω από την 2η θέση. Ήδη στον δέκατο γύρο, είχε χτίσει μια διαφορά 13 δευτερολέπτων από τον δεύτερο, Elio De Angelis. Με τις συνθήκες να συνεχίζουν να χειροτερεύουν ονόματα όπως οι Alain Prost, Gerhard Berger, Keke Rosberg και Riccardo Patrese είδαν τους εαυτούς τους να εγκαταλείπουν ύστερα από λάθη εντός πίστας. Στον αντίποδα, ο Ayrton Senna συνέχιζε με αμείωτο ρυθμό. Πιέζοντας στο όριο, έφερε την διαφορά του από το υπόλοιπο grid στον 31ο γύρο στα 55 δευτερόλεπτα! Άξιο αναφοράς είναι το γεγονός πως η έξοδος του Alain Prost, συνέβη ενώ βρισκόταν στην ευθεία δίπλα από τα pits. Προσπαθούσε απλώς να διατηρήσει το μονοθέσιο σε ευθεία πορεία…
Το παράδοξο με τον Senna -παρά τον εξωφρενικό ρυθμό του – είναι πως ο ίδιος ήθελε να σταματήσει ο αγώνας. Καθόλη την διάρκεια τού, έκανε ανάλογες χειρονομίες στους κριτές, θεωρώντας πως οι συνθήκες ήταν πολύ επικίνδυνες. Όμως κανείς δεν τον άκουσε, και ο αγώνας συνεχίστηκε κανονικά.
Το πέσιμο της καρό σημαίας είδε μόνο τον Michele Alboreto να τερματίζει στον ίδιο γύρο, ένα λεπτό και δύο δευτερόλεπτα αργότερα. Ο 5ος – και μελλοντικός πρωταθλητής του 1996 – Nigel Mansell τερμάτισε 2 γύρους πίσω. Το ίδιο και ο 6ος της κατάταξης, Stefan Bellof.
Ένας rain master “γεννιέται” …
Δεν ξέρω αν για τον Βραζιλιάνο αυτές οι διαφορές είχαν κάποια σημασία. Όπως έλεγε, το να είσαι δεύτερος, σημαίνει το να είσαι ο πρώτος από εκείνους που χάνουν. Τελεία. Όμως, σε εκείνη του την παράσταση, αυτές οι χρονικές διαφορές αποτελούν ένα ακόμη εχέγγυο της αδιαμφισβήτητης υπεροχής του.
Σε αυτόν τον αγώνα, ο Ayrton Senna επιβεβαίωσε με τον καλύτερο τρόπο το τεράστιο ταλέντο του. Αλλά και το γιατί ήταν ένας πιλότος τόσο ξεχωριστός, μακριά από όσα ο κόσμος της Formula 1 είχε γνωρίσει μέχρι τότε. Κατάφερε όχι μόνο να είναι ένας εκ των 9 οδηγών που τερμάτισαν, αλλά και να το κάνει στην πρώτη θέση. Και μάλιστα, ρίχνοντας γύρο σε (σχεδόν) κάθε άλλο πιλότο. Αξίζει σε αυτό το σημείο να αναφερθεί πως το το υπόλοιπο grid δεν στερούταν ποιότητας και ταλέντου. Μέρος του ήταν οι ήδη πρωταθλητές Niki Lauda (1984,1977,1975), Nelson Piquet(1983,1981,1987) και Keke Rosberg (1982). Και μετέπειτα, όπως οι Alain Prost(1985,1986,1989,1993) και Nigel Mansell (1996). Αλλά και ονόματα όπως οι Elio De Angelis, Stefan Johansson, Thierry Boutsen, Stefan Bellof, René Arnoux κ.α.
Ο Ayrton Senna, αν μέχρι τότε είχε απλώς δείξει ψήγματα της ικανότητας του στην βροχή, στον αγώνα του Εστορίλ του 1985, απέκτησε και δικαίως, τον τίτλο του rain master. Του άρχοντα των βρόχινων συνθηκών, εκεί όπου τα μονοθέσια αφήνουν χώρο στον οδηγούς να αποδείξουν το τι αξίζουν. Οι βρόχινες συνθήκες μπορούν είτε να εκθειάσουν έναν οδηγό, είτε να τον εκθέσουν. Η διαφορά, λεπτή. Και οι οδηγοί που κατάφεραν να τιθασεύσουν τα τέρατα στην βροχή ανεξαρτήτως εποχής, ελάχιστοι…