Γιατί όλοι οι οπαδοί της Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ μισούν τους Γκλέιζερς;

Οι οπαδοί της Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ θα συγκεντρωθούν σήμερα το βράδυ έξω από το Ολντ Τράφορντ για τον τεράστιο αγώνα με τη Λίβερπουλ, αλλά και για να διαμαρτυρηθούν. Ορισμένοι θα συναντηθούν στο Tollgate, μια κοντινή παμπ και αργότερα θα κάνουν πορεία προς το άγαλμα Trinity, έξω από το Ολντ Τράφορντ. Και χιλιάδες από αυτούς θα πουν, με τον ένα ή τον άλλο τρόπο, στην οικογένεια Γκλέιζερ, τους Αμερικανούς ιδιοκτήτες της Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ, κάτι που ζητάνε οι οπαδοί της εδώ και χρόνια. Να πουλήσουν τον σύλλογο και να απομακρυνθούν το ταχύτερο δυνατό.

Ορισμένοι διαμαρτύρονται από το 2005, όταν οι Γκλέιζερς, στους οποίους ανήκουν επίσης οι Tampa Bay Buccaneers, αγόρασαν το πλειοψηφικό πακέτο μετοχών του συλλόγου. Η αμφιλεγόμενη εξαγορά τους το 2005 είναι ο λόγος που πηγάζει το μεγαλύτερο μέρος του σημερινού μίσους. Οκτώ χρόνια επιτυχίας στο γήπεδο υπό τον σερ Άλεξ Φέργκιουσον μετρίασαν αυτό το μίσος, αλλά εννέα χρόνια κακοδιαχείρισης και αμηχανίας στο γήπεδο από τότε το έχουν εξαπολύσει.

Ξεχείλισε την περασμένη άνοιξη, όταν οι Γκλέιζερς και το πρωτοπαλίκαρό τους, ο πρώην, πλέον, διευθύνων σύμβουλος της Γιουνάιτεντ, Εντ Γούντγουορντ, βοήθησαν στην εκκόλαψη του διαβόητου σχεδίου για μια ευρωπαϊκή Super League. Πριν από το πρώτο εντός έδρας παιχνίδι της Γιουνάιτεντ μετά τη ματαίωση του σχεδίου λόγω των εκτεταμένων αντιδράσεων, οπαδοί κατά των Γκλέιζερς εισέβαλαν στο Ολντ Τράφορντ, διαμαρτυρήθηκαν στον αγωνιστικό χώρο και ανάγκασαν την αναβολή του αγώνα.

Αυτή τη φορά, ο καταλύτης της οργής ήταν η ήττα με 4-0 στην Μπρέντφορντ που άφησε τη Γιουνάιτεντ 20η από τις 20 της Premier League μετά από δύο αγωνιστικές. “Συνήθως δεν σχολιάζουμε τους αγώνες”, ανέφερε σε ανακοίνωσή του το Manchester United Supporters’ Trust, “αλλά οι έκτακτες στιγμές απαιτούν μια διαφορετική προσέγγιση”. Το “ταπεινωτικό” αποτέλεσμα, δήλωσε η αντιπροσωπευτική ομάδα οπαδών, ήρθε “σαν το αποκορύφωμα μιας μακροχρόνιας δυσαρέσκειας”. Κατηγόρησαν τους ιδιοκτήτες “για αυτό το νέο αρνητικό ρεκόρ της δεκαετίας της παρακμής μας” και απαίτησαν “επείγουσα και ριζική αλλαγή”.

Μια πιο ηχηρή ομάδα κατά των Γκλέιζερς, το 1958, οργάνωσε αυτή την τελευταία διαμαρτυρία για να “δείξει στον κόσμο τη βαθιά δυσαρέσκειά μας για αυτή την άθλια ιδιοκτησία, [μια] ιδιοκτησία που συστηματικά σκοτώνει τον μεγαλύτερο ποδοσφαιρικό σύλλογο στον [κόσμο]”.

Η αμφιλεγόμενη εξαγορά από τους Γκλέιζερς

Ο Μάλκολμ Γκλέιζερ, ο εκλιπών πατριάρχης της οικογένειας, αγόρασε τις πρώτες του μετοχές στη Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ το 2003 και τελικά ξόδεψε περίπου 790 εκατομμύρια λίρες – πάνω από 1,4 δισεκατομμύρια δολάρια εκείνη την εποχή – για να αποκτήσει σχεδόν το 100% του συλλόγου το 2005. Το έκανε μέσω μιας αμφιλεγόμενης μεθόδου, γνωστής ως εξαγορά με μόχλευση.

Ουσιαστικά πήρε ένα εννιαψήφιο δάνειο, το χρησιμοποίησε για να αγοράσει τον σύλλογο και φόρτωσε το χρέος που προέκυψε στον σύλλογο. Από τότε η οικογένεια χρησιμοποίησε πάνω από 700 εκατομμύρια λίρες (πάνω από 1 δισεκατομμύριο δολάρια) από τα έσοδα της Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ για να εξυπηρετήσει αυτό το χρέος – για να πληρώσει τους τόκους του. Πολλοί οπαδοί το ερμήνευσαν αυτό ως το ότι η Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ, ο αγαπημένος τους σύλλογος, πλήρωσε έναν Αμερικανό δισεκατομμυριούχο ώστε ο Αμερικανός δισεκατομμυριούχος και η οικογένειά του να αποκτήσουν την ομάδα – και να αποσπάσουν χρήματα από αυτόν.

Και παρόλο που ένα μέρος του χρέους έχει εξοφληθεί σε διάστημα 17 ετών, δεν έχει εξαφανιστεί. Οι ετήσιες πληρωμές τόκων της Γιουνάιτεντ εξακολουθούν να είναι οι υψηλότερες στην EPL. Από το 2010, ο σύλλογος έχει πληρώσει σχεδόν τόσα σε τόκους όσο το υπόλοιπο πρωτάθλημα μαζί.

Το χρέος δεν εμπόδισε τους Γκλέιζερς να πληρώσουν για παίκτες. Την τελευταία δεκαετία, η καθαρή δαπάνη της Γιουνάιτεντ για μεταγραφές (πάνω από 1,1 δισεκατομμύριο δολάρια) είναι η υψηλότερη στο παγκόσμιο ποδόσφαιρο. Το μισθολογικό της κόστος είναι αδικαιολόγητα τεράστιο.

Το πρόβλημα, όμως, είναι διπλό:

1) Τα χρήματα δεν έχουν δαπανηθεί σωστά σε παίκτες και
2) το γιγαντιαίο ποσό που χρησιμοποιήθηκε για την εξυπηρέτηση του χρέους φαίνεται ότι άφησε τις λιγότερο ορατές πτυχές του συλλόγου – την ακαδημία, το προπονητήριο, το γήπεδο – υποχρηματοδοτημένες και, στα μάτια πολλών οπαδών, “σαπισμένες”.

Ο αδίστακτος εμπορευματοκεντρισμός της Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ

Η Γιουνάιτεντ μπορεί ακόμα να ξοδεύει πολλά για παίκτες επειδή είναι μια τεράστια εμπορική επιχείρηση για την οποία είναι εν μέρει υπεύθυνοι οι Γκλέιζερς. Υπό την ιδιοκτησία τους, τα ετήσια έσοδα του συλλόγου υπερδιπλασιάστηκαν από περίπου 305 εκατομμύρια δολάρια το 2004-05 σε πάνω από 800 εκατομμύρια δολάρια το 2018-19, την τελευταία πλήρη σεζόν πριν από την πανδημία.

Οι πρωταρχικοί λόγοι για αυτή την εκτίναξη, φυσικά, είναι ότι η Γιουνάιτεντ ήταν πάντα ένα από τα πιο δημοφιλή brand names του ποδοσφαίρου και ότι τα έσοδα στο αγγλικό ποδόσφαιρο έχουν εκτοξευθεί σε όλους τους τομείς αυτόν τον αιώνα. Όμως η έξυπνη και αδίστακτη εμπορευματοποίηση της ομάδας ήταν μπροστά από την εποχή της. Επέτρεψε στη Γιουνάιτεντ να συμβαδίσει οικονομικά με τους συλλόγους που πέτυχαν μεγαλύτερη επιτυχία στο γήπεδο και άφησαν πίσω άλλους που δεν υιοθέτησαν παρόμοιες εμπορικές στρατηγικές.

Αυτός ο αδίστακτος εμπορικός χαρακτήρας, όμως, έχει επίσης προκαλέσει την ενόχληση των οπαδών, πολλοί από τους οποίους γενικά αντιστέκονται στις καπιταλιστικές ορμές που διέπουν πλέον το άθλημα. Στην πραγματικότητα, σχεδόν κάθε ξένος ιδιοκτήτης ενός συλλόγου της Premier League έχει προκαλέσει σκεπτικισμό. Οι Γκλέιζερς, ωστόσο, είναι οι πιο περιφρονημένοι.

Με λίγα λόγια έχουν διοικήσει τη Γιουνάιτεντ λιγότερο σαν ποδοσφαιρικό σύλλογο, περισσότερο σαν μια άψυχη εταιρεία. Μέχρι πέρυσι, οι δύο πιο ισχυροί ιθύνοντες του συλλόγου στις μεταγραφές ήταν ο Γούντγουορντ και ο Ματ Τζαντζ. Ο τελευταίος ήταν αρχικά ο “επικεφαλής της εταιρικής ανάπτυξης”. Και οι δύο ήταν οικονομικά αδέρφια που διασταυρώθηκαν πριν από δεκαετίες στην PricewaterhouseCoopers και την JP Morgan, και οι οποίοι είχαν σχετικά μικρή εμπειρία στο ποδόσφαιρο. Με τον Judge να διαπραγματεύεται τα συμβόλαια και τον Woodward να κλείνει τις συμφωνίες, και χωρίς τον Σερ Άλεξ Φέργκιουσον να ηγείται της ποδοσφαιρικής πλευράς του συλλόγου, η Γιουνάιτεντ μπήκε σε έναν φαύλο κύκλο λανθασμένων μεταγραφών, άθλιων επιδόσεων και συνεχούς κρίσης.

Και όλο αυτό το διάστημα, οι Γκλέιζερς, οι οποίοι αρχικά υποσχέθηκαν να συνδεθούν με τους οπαδούς, ήταν εκπληκτικά σιωπηλοί.

Το μίσος για τους Γκλέιζερς γίνεται mainstream

Οι Γκλέιζερς δεν αποτέλεσαν εμπόδιο για τον Φέργκιουσον και την τότε επιτυχία της Γιουνάιτεντ. Σήκωσε πέντε τρόπαια της Premier League και ένα του Champions League στις οκτώ σεζόν που μεσολάβησαν μεταξύ της εξαγοράς από τους Γκλέιζερς και της αποχώρησής του το 2013. Αλλά με πολλούς τρόπους, μπάλωσε τις ρωγμές που είχαν αρχίσει να εμφανίζονται και που έκτοτε έγιναν ορατές για όλους.

Και καθώς το έκαναν, η δυσαρέσκεια, η οποία για χρόνια επιβίωνε σε μια μειοψηφία, έχει γίνει πλέον mainstream. Ορισμένοι από αυτή τη μειοψηφία εξακολουθούσαν να συχνάζουν στο Ολντ Τράφορντ και να βροντοφωνάζουν για το τι συμβαίνει και μάλιστα, από το 2010, φορούσαν πράσινα και χρυσά κασκόλ ως σύμβολο διαμαρτυρίας. Άλλοι αποκήρυξαν τον σύλλογο και ίδρυσαν τον δικό τους, την FC United of Manchester. Τα αποτελέσματα υπό τον Φέργκιουσον κατέπνιξαν τη σφοδρή αντίσταση που είχε αρχικά υποδεχτεί τους Γκλέιζερς στο Ολντ Τράφορντ, αλλά όχι εντελώς.

Άρχισε να αναζωπυρώνεται στις αρχές του 2020. Τα συνθήματα κατά των Γκλέιζερς αυξήθηκαν. Αυξήθηκαν πολύ. Σε τέτοιο βαθμό που μια μικρή ομάδα ατόμων επιτέθηκε στο σπίτι του Γούντγουορντ.

Οι ίδιοι οι ιδιοκτήτες δεν είναι συχνά παρόντες στο Μάντσεστερ – ο Μάλκολμ πέθανε το 2014 και οι τρεις γιοι του που ελέγχουν τώρα το μεγαλύτερο μέρος του συλλόγου, ο Τζόελ, ο Άβραμ και ο Μπράιαν, ζουν στις ΗΠΑ – οπότε είναι κάπως… προστατευμένοι. Και φυσικά, η όλη δυσαρέσκεια υποχώρησε και πάλι όταν η πανδημία χτύπησε το 2020 και τα γήπεδα άδειασαν.

Αλλά το φιάσκο της Super League το αναζωπύρωσε ξανά. Μια όγδοη και μια ένατη σεζόν χωρίς την παραμικρή διεκδίκηση του τίτλου της Premier League το συντήρησαν έκτοτε. Προπονητές έρχονται ο ένας μετά τον άλλον. Πάντα με λίγες επιτυχίες και συγκρατημένη ελπίδα. Το ίδιο συμβαίνει και με τον Τεν Χαγκ. Αλλά δύο ήττες στην έναρξη της σεζόν επιβεβαίωσαν ότι οι ίδιες δυνάμεις που τροφοδοτούν τον κύκλο της κρίσης από το 2013 εξακολουθούν να παίζουν ρόλο στην ομάδα και να την καταστρέφουν.

Και έτσι, το βράδυ της Δευτέρας, οι οπαδοί θα συγκεντρωθούν στις 5:30 μ.μ. τοπική ώρα, θα διαδηλώσουν στις 7 και θα διαμαρτύρονται μέχρι τη σέντρα στις 8 μ.μ. Κάποιοι θα μπουν στο γήπεδο και θα παρακολουθήσουν την ομάδα τους- άλλοι όχι. Όλοι, πάντως, θα παρακαλέσουν τους Γκλέιζερς να πουλήσουν την ομάδα και να φύγουν.

“Φέρτε την ένταση, φέρτε το θόρυβο, φέρτε το πάθος”, έγραψε ομάδα οπαδών σε ένα μήνυμα προς τους υποστηρικτές μέσω των social media. “Ας δείξουμε στην οικογένεια Γκλέιζερ ότι αυτή τη φορά δεν θα ξεθυμάνει ο θυμός μας”.