Μια παρ'ολίγον σπουδαία νίκη και το παιχνίδι - εφαλτήριο μιας "γαλανόλευκης" πρόκρισης που τελικά δεν ήρθε. Το Debut.gr θυμάται την ιστορική εκτός έδρας αναμέτρηση της Εθνικής Ελλάδος με την Ολλανδία στα προκριματικά του Euro 1988.

H ιστορία κάθε ομάδας, πόσο μάλλον μιας εθνικής, θα μπορούσε να παρομοιαστεί σαν ένα βιβλίο. Εμπλουτισμένο από κεφάλαια γεμάτα ήρωες, μοιραίους, ποδοσφαιρικά ανδραγαθήματα καθώς και γεγονότα. Γεγονότα με μνημειώδεις νίκες, αποφράδες ήττες, θρυλικές επιτυχίες και αποτυχίες. Τα οποία όλα τους γεμίζουν τον μέσο οπαδό / φίλαθλο με ανάμεικτα συναισθήματα. Η ιστορία της Εθνικής Ελλάδος δεν έχει να ζηλέψει κάτι από όλα αυτά.

Παρότι, η δική μας περίπτωση ιστορικά, χαρακτηρίζεται κυρίως από πολλές χαμένες ευκαιρίες και κάποιες καλές μεμονωμένες στιγμές. Μια εκ των οποίων έλαβε χώρα σαν σήμερα το 1987 ανήμερα 25ης Μαρτίου. Όταν η αναμέτρηση μας εναντίον της πληρέστερης ίσως Ολλανδίας όλων των εποχών, από προδιαγεγραμμένη ήττα, έγινε το highlight μιας (ακόμη) γλυκόπικρης εθνικής ποδοσφαιρικής προσπάθειας.

Ας οριοθετήσουμε λίγο τα πράγματα χρονικά. Βρίσκόμαστε στην αγωνιστική περίοδο 1986-87 και συγκεκριμένα στην προκριματική φάση του Euro 1988. Aντίπαλοι μας στο δρόμο για τα γήπεδα της -Δυτικής- Γερμανίας η μετέπειτα πρωταθλήτρια Ευρώπης Ολλανδία, η Ουγγαρία, η Πολωνία και η Κύπρος. Η Εθνική με προπονητή τον Μίλτο Παπαποστόλου διαθέτει ένα πολύ δυνατό σύνολο παικτών. Μανωλάς και Αποστολάκης στην άμυνα, Αντωνίου, Κωφίδης, Μητρόπουλος μεσοεπιθετικά, Σαραβάκος και Αναστόπουλος στα φορ.

Το έργο μας φυσικά δύσκολο όπως και η έναρξη αυτής της προσπάθειας. Στην πρεμιέρα τον Οκτώβριο του 1986, η Εθνική γνωρίζει εκτός έδρας ήττα με 2-1 από την Πολωνία και ξεκινάει με το… αριστερό. Όμως η συνέχεια είναι δυναμική. Νίκη επί της Ουγγαρίας στο ΟΑΚΑ, σ’ένα παιχνίδι που ο Νίκος Αναστόπουλος πετυχαίνει ίσως το ωραιότερο του γκολ με τη “γαλανόλευκη” και 2/2 με την Κύπρο (4-2 εκτός, 3-1 εντός).

Ξαφνικά απο outsider η Ελλάδα μετατρέπεται σε διεκδικητή της πρόκρισης. Τότε ήταν που ήρθε και το πρώτο μεγάλο τεστ. Αντίπαλος το απόλυτο φαβορί του ομίλου που δεν ήταν άλλο από την Ολλανδία.

Bλέποντας κανείς τα ονόματα της ομαδάρας του Ρίνους Μίχελς δεν θα αισθανόταν κάτι άλλο παρά μόνο δέος. Φαν Μπάστεν, Γκούλιτ, Ράικαρντ, Κούμαν. Ανάμεσα τους και ο μέχρι προ λίγου καιρού προπονητής μας Τζόν Φαν’τ Σχιπ. Όμως το μέγεθος των σταρ της Ολλανδίας δεν έκανε τα πόδια των παιχτών της Εθνικής να κοπούν… Κάτι που αποδείχθηκε στην πράξη και θριαμβευτικά.

Η βραδιά του Ρότερνταμ

Ανήμερα του Ευαγγελλισμού λοιπόν στις 25 Μαρτίου 1987, η Ολλανδία υποδέχεται την Εθνική Ελλάδος στο Ρότερνταμ και το θρυλικό “Nτε Κάιπ” για τα προκριματικά του Ευρωπαϊκού πρωταθλήματος. Σε μια μέρα έντονα φορτισμένη για εμάς κοινωνικοπολιτικά. Η Εθνική μας επέτειο βλέπετε, συνέπεσε με τις εσωτερικές τριβές στην Αθηναϊκή κοινωνία. Αντίπαλοι πόλοι η τότε πολιτική ηγεσία του τόπου και η εκκλησία με αφορμή της κόντρας τους το νομοσχέδιο Τρίτση. Όλα αυτά, καθώς κλιμακωνόταν η ελληνοτουρκική κρίση του 1987 (κρίση του ”Σισμίκ”) όπου Ελλάδα και Τουρκία “φλέρταραν” με τον πόλεμο. Μια μέρα από τις λίγες στη σύγχρονη ελληνική ιστορία που ”παντρεύτηκαν” τόσο αρμονικά και έντονα το εθνικό φρόνημα με τον διχασμό και την ενότητα.

Πίσω στα της αναμέτρησης. Η ομάδα του Μίλτου Παπαποστόλου στέκεται εξαιρετικά από τα πρώτα λεπτά και αιφνιαδιάζει τους Ολλανδούς στο 6ο μόλις λεπτό. Ό Δημήτρης Σαραβάκος μετά από μια γρήγορη εκτέλεση φάουλ κερδίζει τη μπάλα και με ένα ψιλοκρεμαστό σουτ-ζωγραφιά νικάει τον Φαν Μπρόϊκελεν. Γράφωντας έτσι το 1-0 και κάνοντας το ”Ντε Κάιπ” να παγώσει… Κανένας δεν το πίστευε. Από τον εμβληματικό Γιάννη Διακογιάννη που μετέδιδε το ματς για την κρατική τηλεόραση μέχρι τους φιλάθλους πίσω στην πατρίδα που το παρακολουθούσαν. Οι γηπεδούχοι δυσκολεύονται να βρουν λύσεις επιθετικά και το παιχνίδι δείχνει να εξελισσεται σ’έναν αναπάντεχο ελληνικό θρίαμβο. Όμως το έπος δεν ολοκληρώθηκε…

Οι "Οράνιε" θα ισοφαρίσουν στο 56ο λεπτό με τον Μάρκο Φαν Μπάστεν και η ελληνική άμυνα θα περάσει έπειτα δύσκολες στιγμές στην προσπάθεια της να κρατήσει τουλάχιστον τον βαθμό της ισοπαλίας. Το οποίο και τελικά θα καταφέρει. Το σφύριγμα της λήξης θα δώσει την αφορμή στους Έλληνες παίκτες να γίνουν ένα κουβάρι στο παγωμένο Ρότερνταμ. Πανηγυρίζοντας όλοι μαζί το σπουδαίο αυτό αποτέλεσμα. Ένα αποτέλεσμα που έκανε αίσθηση σε όλη τη Ευρώπη και έφερνε την Ελλάδα (προσωρινά τότε) πρώτη στη βαθμολογία του ομίλου της. Γεγονός που μεγάλωνε ολοένα και περισσότερο τις ρεαλιστικές πια ελπίδες πρόκρισης.

Οι συνθέσεις των δύο ομάδων εκείνη τη μέρα:

ΟΛΛΑΝΔΙΑ (Ρίνους Μίχελς): Φαν Μπρόϊκελεν, Ράικαρντ, Κούμαν (72' Μπόσμαν), Σίλεϊ, Σπέλμπος, Βάουτερς, Γκούλιτ, Μιούρεν, Φαν'τ Σχιπ, Φαν Μπάστεν, Ντερ Χάιπ (83' Βίντερ)

ΕΛΛΑΔΑ (Μίλτος Παπαποστόλου): Θεολόγης Παπαδόπουλος, Αποστολάκης (71' Ξανθόπουλος), Μανωλάς, Μητρόπουλος, Μίχος, Αντωνίου, Βαμβακούλας, Μπονόβας (82' Σκαρτάδος), Κωφίδης, Σαραβάκος, Αναστόπουλος

Διαιτητής: Κάρλο Λόνγκι (Ιταλία)

Η επιτυχία του Ρότερνταμ αναθέρμανε το ενδιαφέρον του κόσμου για την μέχρι... προχθές απαξιούσα εθνική ομάδα. Με την πορεία για την πρόκριση στο Euro '88 -που κράτησε μέχρι τέλους- να διογκώνει το πρωτόγνωρο (για την Ελλάδα του 1987) αθλητικό μομέντουμ. Αυτό που εφέραν οι εθνικές επιτυχίες. Όπως της Εθνικής ανδρών στο βόλεϊ, τον Οκτώβριο εκείνης της χρονιάς στην περίφημη "άνοιξη της Γάνδης" και αφού προηγήθηκε φυσικά το καλοκαίρι, η χρυσή κατάκτηση του Ευρωμπάσκετ της Αθήνας από τον Γκάλη, τον Γιαννάκη, τον Φασούλα, τον Φιλίππου και τα άλλα παιδιά του Κώστα Πολίτη.

Ο πικρός αποκλεισμός στο φινάλε

Το παραμύθι όμως δεν ήταν γραφτό να ολοκληρωθεί όπως έπρεπε. Μάλλον καλύτερα όπως εμείς θα θέλαμε να ολοκληρωθεί. Με την εγκληματική μας υπεροψία στον πρότελευταιο αγώνα με την αδιάφορη βαθμολογικά Ουγγαρία τον Οκτώβριο του '87 να τα γκρεμίζει όλα. Τρία γκολ από τους Μαγυάρους στο πρώτο τέταρτο του αγώνα, συντριβή στη Βουδαπέστη και ουσιαστικά αντίο πρόκριση.

Ενώ και το τελευταίο χαρτί της Ελλάδας για πρόκριση δεν μετατράπηκε πότε σε βαλέ και άσσο. Με την UEFA να μην τιμωρεί την Ολλανδία για τα γεγονότα στο παιχνίδι της με την Κύπρο. Τι έγινε ακριβώς;

Στη μεταξύ τους αναμέρηση, ανήμερα 28ης Οκτώβριου 1987, η Ολλανδία έπαιρνε μια άνετη νίκη με 8-0 επί της Κύπρου. Όμως το παιχνίδι διακόπηκε λόγω μιας κροτίδας που έσκασε στα ποδια του τερματοφύλακα της Κύπρου Ανδρέα Χαρίτου τραυματίζοντας τον.

H "Μεγαλόνησος" αρχικά κέρδισε το ματς στα χαρτιά, όμως οι Ολλανδοί έκαναν έφεση και τελικά δικαιώθηκαν. Έτσι το τελευταίο παιχνίδι της Ελλάδας με την Ολλανδία είχε καθαρά διαδικαστικό χαρακτήρα. Κάτι το οποίο πιθανότατα δεν θα συνέβαινε αν οι "Οράνιε" είχαν τιμωρηθεί. Δίνοντας στη "γαλανόλευκη" το δικαίωμα να τα παίξει όλα σε ένα 90λεπτο με τους Ολλανδούς!

Πιθανότατα δεν θα άλλαζε τίποτα, όμως καμία φορά η υπόθεση όσο απαγορευτική κι αν είναι για τη διαμόρφωση της ιστορίας δημιουργεί ύπουλες σκέψεις. Η Ολλανδία τελικά θα προκρινόταν στο Euro και λίγους μήνες μετά στον τελικό του Μονάχου στέφθηκε πρωταθλήτρια Ευρώπης. Η Ελλάδα, αντιθέτως έχασε μια ιστορική ευκαιρία να βρεθεί σε μια δεύτερη μεγάλη διοργάνωση μετά την παρουσία της στο Ευρωπαϊκό Πρωτάθλημα του 1980. Ένας αποκλεισμός που παραμένει ακόμη και σήμερα από τους πιο δύσκολους στην ιστορία της.

Η ιστορία της (μη) πρόκρισης στο Euro 1988, αποτελεί ακόμη μια κλασσική "ελληνική" ιστορία που ξεκινάει όμορφα και τελείωνει με άσχημο τρόπο. Βέβαια με έναν παράδοξο τρόπο αναδεικνύει και την πραγματική μαγεία του σπορ που λέγεται ποδόσφαιρο. Γιατί καλές οι νίκες, οι προκρίσεις και οι κούπες, αλλά αν για κάτι χαρακτηρίζεται ο βασιλιάς των σπορ είναι για την ομορφιά που προσφέρει στα γεγονότα της στιγμής. Εκείνα που μένουν στις συνειδήσεις ως ένα αυτόνομο, ξεχωριστό γεγονός. Και αν για τον ρομαντικό διαχρονικό φίλαθλο της Εθνικής Ελλάδος, το μεγαλείο και ταυτόχρονα ο πόνος της "γαλανόλευκης", μπορούσε να αποτυπωθεί σ'ένα μόνο παιχνίδι τότε σίγουρα μια από τις υποψηφιότητες θα ήταν και η βραδιά της 25ης Μαρτίου του 1987 στο Ρότερνταμ.

Χρόνια πολλά σε όλους χρόνια πολλά Ελλάδα !!