Nelson Piquet: Ο αφανής πολυ-πρωταθλητής
Ο Nelson Piquet, ανήκει στατιστικά στο top 10 όλων των εποχών, έχοντας κατακτήσει 3 πρωταθλήματα. Και όμως, μνημονεύεται ελάχιστα. Αναλύουμε την πλούσια καριέρα του, και εστιάζουμε στις πτυχές του χαρακτήρα του που όρισαν την καριέρα του.
Michael Schumacher. Niki Lauda. Juan Manuel Fangio. Alain Prost. Ayrton Senna. Μερικοί εκ των (πολύ)πρωταθλητών της κορωνίδας του μηχανοκίνητου αθλητισμού. Οδηγοί που καθόρισαν τις εποχές που αγωνίζονταν, γινόμενοι το σημείο αναφοράς. Και επιπλέον, αφενός μετουσίωσαν και «μετέφρασαν» το ταλέντο τους, την ταχύτητα τους, την ευφυΐα τους, το «ποιόν» τους σε αγωνιστικές επιτυχίες και τίτλους, αφετέρου έμειναν στην ιστορία και μνημονεύονται ακόμη και σήμερα για τα κατορθώματα τους.
Το παρόν άρθρο όμως δεν αφορά αυτούς. Δεν αφορά τους γνωστούς, τους έχοντες απήχηση, εκείνα τα πρώτα ονόματα που σου έρχονται στο μυαλό όταν η ερώτηση που πέφτει στο τραπέζι είναι το «ποιος είναι ο κορυφαίος οδηγός της F1». Είναι για τους άλλους. Είναι για τους λιγότερο γνωστούς. Για εκείνους που το όνομα τους –μάλλον- δεν πουλάει, όπως δεν πουλάει ίδια το Chopard μπροστά σε ένα Rolex. Είναι για τον τρεις φορές παγκόσμιο πρωταθλητή, Nelson Piquet.
Ο Βραζιλιάνος, ενώ διέπρεψε εντός των πιστών, κατακτώντας το πρωτάθλημα τα έτη 1981, 1983 και 1987 (κάτι που μόλις άλλοι εννιά συνολικά οδηγοί έχουν καταφέρει), ενώ έχασε άλλα δύο πρωταθλήματα στην κόψη του ξυραφιού (1980 και 1986), ενώ είδε 23 φορές την καρό σημαία και ανέβηκε ούτε λίγο ούτε πολύ 60 φορές στο βάθρο, δεν μνημονεύεται όσο τα στατιστικά θα του το επέτρεπαν. Δεν χωράει στις συζητήσεις. Δεν χωράει σε αναφορές, ούτε της ίδιας της F1. Στατιστικά, ανήκει στο club των 10 καλύτερων οδηγών όλων των εποχών, παρ’όλα αυτά, παραμένει άγνωστος στο ευρύτερο κοινό, αδιάφορος, μάλλον παρεξηγημένος.
Τα πρώτα χρόνια, οι κρυφοί αγώνες και η συμβουλή του Emerson Fittipaldi
Ο Nelson Piquet Souto Maior, γεννήθηκε στις 17 Αυγούστου το 1952 στο Sao Paolo. Γιος Υπουργού, ξεκίνησε τα καρτ σε ηλικία 14 ετών με το επίθετο της μητέρας του (Piquet) έτσι ώστε να κρατάει κρυφές τις αγωνιστικές του δραστηριότητες. Και τις επιτυχίες βέβαια, αφού το 1971 και το 1972 στέφθηκε παγκόσμιος πρωταθλητής καρτ. Πηγαίνοντας κόντρα στο όνειρο του πατέρα του να τον δει, ή μάλλον ορθότερα να τον κάνει επαγγελματία παίκτη τένις, άρχισε να δουλεύει σε ένα γκαράζ για να χρηματοδοτήσει την αρχή της καριέρας του, αφού η κάνουλα της πατρικής ρευστότητας ήταν ..κλειστή.
Εν έτη 2020, είναι σχεδόν αδύνατον να σκεφτούμε πως ο Piquet «έτρεχε» χωρίς κανείς να το γνωρίζει. Σήμερα, το πιθανότερο είναι να έβαζε αυτογκόλ από μόνος του, κοινοποιώντας την εμπειρία του στα social media.
Η πορεία του μέχρι να βρεθεί στην Formula 1 είχε μια ενδιάμεση στάση, έναν ενδιάμεσο σταθμό. Τον επίσης βραζιλιάνο Emerson Fittipaldi, ο οποίος τον συμβούλεψε να περάσει τον Ατλαντικό και να έρθει στην Ευρώπη. Εκεί όπου το 1978 έτρεξε στη Βρετανική Formula 3, σπάζοντας το ρεκόρ του Jackie Stewart για τις περισσότερες νίκες σε μια σεζόν.
Η είσοδος του στην F1 με την ομάδα της Brabham
Και κάπως έτσι, «εγένετο» Formula 1 για τον Piquet. Αρχικά δοκιμάζεται από την McLaren που όμως δεν δέχεται να προσλάβει τον νεαρό Βραζιλιάνο, όμως στην υπόθεση μπαίνει ο δαιμόνιος Bernie Ecclestone, ο οποίος όντας ιδιοκτήτης της Brabham, τον κάνει team mate με τον ήδη πολύ, Niki Lauda. Με κάποιες εξαιρετικές εμφανίσεις στις κατατακτήριες, “αναγκάζει” τον Lauda να συνταξιοδοτηθεί για πρώτη φορά, και εύλογα, γίνεται εκείνος ο ηγέτης της ομάδας. Κάτι που μάλιστα ήθελε, αφού απέδιδε καλύτερα όταν είχε την πλήρη προσοχή της ομάδας πάνω του. Ο νούμερο ένα δεν θέλει και άλλον νούμερο ένα στην ομάδα. Κανόνας.
Όταν ο Niki παραπονέθηκε στην ομάδα πως το μονοθέσιο του είναι 15 κιλά βαρύτερο από του Nelson( αφού είχε αφαιρέσει τον πυροσβεστήρα και την 1η από το κιβώτιο) του απαγορεύτηκε η είσοδος στο εργοστάσιο. Η σχέση μεταξύ τους βέβαια ήταν καλή, και ο Lauda τον βοήθησε συνολικά, ανοίγοντας του τους ορίζοντες.
Στην δεύτερη του χρονιά στην F1, το μονοθέσιο του είναι θεαματικά καλύτερο με αποτέλεσμα να πανηγυρίσει την πρώτη του νίκη. Τελικά, τερματίζει δεύτερος στο πρωτάθλημα, πίσω από έναν ακόμη ξεχασμένο πρωταθλητή: τον Alan Jones.
Ο Piquet σε ρόλο δοκιμαστή και η dream team της Brabham
Ο Piquet, όπως μαρτυρούν αρκετές πηγές αλλά και δηλώσεις των πρώην συνεργατών του, ήταν ένας εξαιρετικός δοκιμαστής. Παράλληλα, έκανε μόνος του τις ρυθμίσεις των φρένων, του κιβωτίου, κτλπ. Με τον Bernie Ecclestone στο «τιμόνι», τον Herbie Blash στην διοίκηση, και τον Gordon Murray στην σχεδίαση του μονοθέσιου, ο Βραζιλιάνος ξεδίπλωσε ουσιαστικά το ταλέντο του και φανέρωσε την πραγματική του ταχύτητα, δείχνοντας ιδιαίτερη θέληση και ζήλο στο να τεστάρει συνεχώς το μονοθέσιο.
Όλα τα παραπάνω, έγιναν ευρύτερα γνωστά κατά την σεζόν του 1982, αφού είχε ήδη προηγηθεί ένας παγκόσμιος τίτλος το 1981 και η αλλαγή της κινητήριας μονάδας, από ατμοσφαιρικούς V8 της Cosworth σε Turbo της BMW. Το κινητήριο σύνολο της Γερμανικής εταιρίας ήταν αναξιόπιστο, όμως ο Βραζιλιάνος σε συνεργασία με τον κορυφαίο Murray, ανέστρεψαν την κατάσταση, φέρνοντας την ομάδα ξανά στην κορυφή το 1983, με τον Piquet να διπλασιάζει τα παγκόσμια πρωταθλήματα του. Και μάλιστα, απέναντι στον Alain Prost, τον μετέπειτα 4 φορές παγκόσμιο πρωταθλητή.
«Δεν ξέρω γιατί, αλλά δεν έχει λάβει την αναγνώριση που αξίζει» έχει δηλώσει ο manager του στη Brabham, Herbie Blash. Ο Murray με την σειρά του, έχει δηλώσει «..ένας φανταστικός οδηγός με πολύ φυσικό ταλέντο. Ήταν ευχαρίστηση μου και προνόμιο να δουλέψω μαζί του. Ήταν μέλος της οικογένειας(της Brabham), γιατί είχαμε μια οικογένεια, ήταν παραπάνω από μια ομάδα.»«..συνηθίζαμε να κάνουμε δοκιμές στην αεροσύραγγα, και ο Nelson ήταν πάντα εκεί, κάθε λεπτό, και μάθαινε τα πάντα. Από τεχνικής άποψης είχαμε μια φανταστική σχέση, και αυτό γιατί ήταν απολύτως αφοσιωμένος.»
Οι επόμενες άπορες χρονιές στην Brabham και το επόμενο βήμα της καριέρας του
Οι επόμενες χρονιές του όμως στην Brabham δεν έφεραν τα αντίστοιχα αποτελέσματα. Οι τεχνικές αλλαγές του 1984 έδωσαν πλεονέκτημα στο γερμανικό μοτέρ, αλλά μόνο στις κατατακτήριες, με εννιά κερδισμένες poles. To 1985 η ιστορία ήταν παρόμοια, τα αποτελέσματα φτωχά, και η όρεξη του Piquet για ανταγωνιστικότερα μονοθέσια άνοιξε για τα καλά. Τελικά, του την κάλυψε η Williams με 3ετές συμβόλαιο τρεις φορές μεγαλύτερων αποδοχών. Και βέβαια έναν team mate που σίγουρα θα ήθελε να αποφύγει: Τον Nigel Mansell. Και κάπου εδώ ξεκινάει η δεύτερη φάση της καριέρας του.
Η Williams, έκανε team mates τους δύο πιο ταλαντούχους οδηγούς του grid, οι οποίοι παράλληλα ήταν ηγετικές μορφές με εκρηκτικό ταπεραμέντο. Έφτιαξε έτσι μια βόμβα που ανά πάσα στιγμή θα μπορούσε να σκάσει. Και δεν άργησε ιδιαίτερα, αφού αναλωνόμενοι σε εσωτερικό ανταγωνισμό, «χάρισαν» το πρωτάθλημα στον Prost, ο οποίος οδηγούσε μάλιστα, κατώτερο μονοθέσιο. Ο Piquet πήγε στην Williams θέλοντας το νο1, θέλοντας να είναι το πρώτο βιολί, ο star της ομάδας. Θέλησε να μην χρειαστεί να επιβληθεί απέναντι σε έναν οδηγό που ναι μεν έτρεχε 5 σεζόν στην F1, αλλά είχε κερδίσει μόλις δύο αγώνες.
Αυτό εξάλλου είχαν συμφωνήσει και με τον Frank Williams. Όταν όμως ο τελευταίος βρέθηκε να αναρρώνει από το αυτοκινητιστικό του ατύχημα, επικεφαλής βρέθηκε ο Patrick Head, ο οποίος ήταν μηχανικός αγώνα του Mansell. Και άρα εύλογα, οι ισορροπίες άλλαξαν.
Δύο Νο1 με ένα κορυφαίο μονοθέσιο και η μεγάλη του μάχη για το πρωτάθλημα του 1987
Ο Piquet δεν ήθελε δίπλα του κάποιον που να διεκδικεί τα σκήπτρα. Επιπλέον σε αυτό, τώρα είχε έναν Βρετανό team mate σε μια Βρετανική ομάδα! Όπως ο ίδιος έχει δηλώσει « Έπρεπε να παλεύω με τα πάντα, απέναντι στους άλλους οδηγούς αλλά και την ομάδα μου –το να βρίσκεσαι σε μια Αγγλική ομάδα με έναν Άγγλο team mate και να κερδίσεις το πρωτάθλημα, δεν είναι εύκολη υπόθεση!». Το 1987 έπρεπε να είναι μια διαφορετική υπόθεση για τον Βραζιλιάνο. Και ήταν.
Εφαρμόζοντας την πλέον διάσημη «πολιτική οδήγησης ποσοστού» όπως την ονόμασε, ανέβηκε 10 φορές στο βάθρο σε 16 αγώνες, κατακτώντας έτσι τον τρίτο, και ίσως τον καλύτερο, τον πιο δυνατό τίτλο του. Εκείνον που μάλλον και εκείνος, θυμάται εντονότερα. Δεν ήρθε όμως τόσο εύκολα.
Το ότι ήταν ένας εξαιρετικός test driver βοήθησε στο να γίνει η Williams ακόμη καλύτερη. Τις αλλαγές στο μονοθέσιο όμως, τις έκανε τελευταία στιγμή ώστε ο Head να μην τις “περνάει” και στον Mansell.Το ατύχημα του στην Imola στον 2ο αγώνα της σεζόν, αποτελεί το μάλλον highlight της. Μετά από αυτό ο Piquet δυσκολεύτηκε να πιάσει το ρυθμό του Mansell. Και όχι μόνο. Αντιμετώπισε προβλήματα συγκέντρωσης, είχε διαταραχές στον ύπνο που τον άφηναν να κοιμάται μόλις 2 ή 3 ώρες την ημέρα, αλλά και επιπτώσεις στην ψυχολογία του. Παράλληλα, έχασε και το 80% του βάθους πεδίου της όρασης του. Όλα αυτά, τον έκαναν να γυρνάει 1.5 δευτερόλεπτο πιο αργά στον γύρο στον επόμενο αγώνα. Και όμως, το σήκωσε με τρεις νίκες, έναντι έξι του Mansell. Όπως ο ίδιος έχει δηλώσει, το πρωτάθλημα του 1986 το άξιζε εκείνος, ενώ του 1987 ο Mansell.
Έκτοτε, από άποψη αγωνιστικών αποτελεσμάτων, δεν μπορούν να γραφούν πολλά. Ο Piquet άλλαξε ομάδα μεταπηδώντας στην Lotus, που όμως δεν ήταν ανταγωνιστική, και έτσι η φήμη του άρχισε να πέφτει. Νεότεροι και δυνατότεροι αντίπαλοι είχαν κατακλύσει τις πίστες και τα βάθρα, ανάμεσα τους οι Senna και Prost που έμελλε να μονοπωλήσουν το ενδιαφέρον τα επόμενα χρόνια. Κάτι που βέβαια δεν τον “εμπόδισε” να μας χαρίσει ένας μοναδικής ομορφιάς προσπέρασμα επί του Senna στον αγώνα της Ουγγάριας το 1986. Εκεί όπου τιθάσευσε 1200 άλογα, προσπερνώντας τον πλαγιολισθαίνοντας μέσα στη στροφή. Άλλες εποχές, άλλοι οδηγοί.
Ο Piquet εξωαγωνιστικά, οι προκλητικές δηλώσεις του και το motto της ζωής του
Συχνά παρεξηγημένος λόγω των δηλώσεων του, ο Piquet έβαλλε κατά του Mansell και της “άσχημης” γυναίκας του, του Senna που “δεν του αρέσουν οι γυναίκες”, αλλά και της ίδιας της Scuderia Ferrari και του “γέρου” Enzo. Δικά του λόγια. Ο Βραζιλιάνος δεν φοβήθηκε ποτέ να εκφράσει με τον ωμότερο τρόπο την άποψη του.
Playboy, business man, αποσύρθηκε το 1992 για να επικεντρωθεί στις επιχειρηματικές του δραστηριότητες, με τις οποίες έχασε και κέρδισε κατά καιρούς μεγάλα ποσά. Είχε το δικό του ιδιωτικό τζετ και μόνιμα αγκυροβολημένο κότερο στην μαρίνα του Μονακό. Αν η καριέρα του θα μπορούσε να χωρέσει σε λίγες μόνο λέξεις θα ήταν μάλλον αυτές, που μάλιστα του ανήκουν “I don’t want to make friends with anybody. I don’t give a s*** for fame. I just want to win.”
Και κάπως έτσι δικαιολογείται η σχεδόν μηδενική του εμπλοκή, συμμετοχή και απήχηση με το σήμερα. Ο Nelson Piquet δεν ήθελε να γίνει ούτε σχολιαστής αγώνων, ούτε αναλυτής. Ούτε βέβαια να πουλάει μπλουζάκια, καπελάκια και κονκάρδες με το όνομα του. Δεν ήθελε να είναι αρεστός. Δεν ήθελε να προσέχει τι θα πει και πως θα το πει. Ήθελε να είναι ο εαυτός του.Ήθελε απλά να κερδίζει. Και κέρδισε, όπου θα περίμενε κανείς πως θα κερδίσει. Δεν θα μείνει στην ιστορία για την κυριαρχικότητα του, αλλά για την συνέπεια του. Την συνέπεια που του επέτρεψε να κερδίσει μέχρι και την τελευταία του χρονιά στο σπορ..