38 χρόνια αθάνατοι και αδικημένοι

Το ημερολόγιο γράφει 8 Φεβρουαρίου 1981. Οι δείκτες των ρολογιών «κολλημένοι» στις 16.58. Ο Ολυμπιακός έχει μόλις επικρατήσει της ΑΕΚ με το επιβλητικό 6-0 και πλήθος οπαδών των Πειραιωτών από τη Θύρα 7 σπεύδει να μεταβεί στη Θύρα 1, απ’ όπου θα έβγαιναν οι ποδοσφαιριστές για να πανηγυρίσουν όλοι μαζί τη σπουδαία αυτή νίκη.

Η μοίρα όμως τους επεφύλασσε άλλη κατάληξη αφού πολύ σύντομα τα συνθήματα στα χείλη τους, θα μετατρέπονταν σε κραυγές αγωνίας και τρόμου. Κάτι παραπάνω από επτά χιλιάδες οπαδοί επιχειρούν να βγουν από τη θύρα 7. Για κακή τους τύχη η πόρτα της εξόδου ήταν μισάνοικτη ενώ μπροστά από αυτή υπήρχαν τα δύο τουρνικέ, το ένα εκ των οποίων έπρεπε να είχε ήδη μετακινηθεί. Κάποιοι από αυτούς που προπορεύονταν, γλιστρούν και ακολουθεί το χάος. Οι πρώτοι, άτυχοι οπαδοί βρίσκονται ποδοπατημένοι ενώ όσοι ακολουθούν αδυνατούν να καταλάβουν τι έχει συμβεί. Οι κραυγές των ήδη χτυπημένων, «πνίγονταν» από τις φωνές και τους πανηγυρισμούς των υπόλοιπων φιλάθλων.

Πέντε λεπτά αργότερα και ενώ δύο αστυνομικοί είχαν ξεριζώσει το ένα από τα δύο τουρνικέ, τα πρώτα κορμιά απεγκλωβίζονται σε τραγική κατάσταση. Ασθενοφόρα, περιπολικά, ΙΧ ακόμα και ταξί μεταφέρουν τους τραυματίες στο Τζάνειο Νοσοκομείο Πειραιά και το Γενικό Κρατικό Νίκαιας. Για κάποιους όμως είναι ήδη αργά.

Η τεράστια ανταπόκριση του κόσμου για προσφορά αίματος δεν αρκούσε για να σωθούν όσοι είχαν ήδη τραυματιστεί βαριά. Λίγα λεπτά πριν από τις οκτώ το βράδυ αναγνωρίζονται τα τρία πρώτα πτώματα. Πρόκειται για τους Γιάννη Διαλυνά, Γιάννη Κανελλόπουλο και Βασίλη Μάχο. Επικρατούν σκηνές αλλοφροσύνης. Τα δύο νοσοκομεία γεμίζουν με συγγενείς που αναζητούν τους δικούς τους ανθρώπους. Ουρλιαχτά, κλάμα, φρίκη.

«Ήταν περασμένες 18:00 και ο Πάνος δεν είχε επιστρέψει στο σπίτι. Είχαμε ακούσει στο ραδιόφωνο ότι έπεσε η θύρα 7. Κατάλαβα πως το παιδί μου δεν ήταν ζωντανό.

Ξεκίνησα με τους θείους του να πάμε στο νοσοκομείο. Δεν άντεξα. Γονάτισα στο πεζοδρόμιο. Στο Τζάνειο δεν πήγα ποτέ. Τον αναγνώρισαν οι θείοι του» τονίζει χαρακτηριστικά σε συνέντευξή της η μητέρα του νεότερου απ’ όσους έχασαν τη ζωή τους, Πάνου Τουμανίδη.

Ο Πάνος ήταν μόλις 14 ετών. Και δεν θα έβλεπε ξανά τη μητέρα του. Κι αυτό γιατί θέλησε να δει από κοντά την ομάδα του και τους αγαπημένους του παίκτες.

Οι ώρες περνούν και η λίστα των νεκρών αυξάνεται δραματικά. Ο τραγικός απολογισμός φτάνει στους 20 νεκρούς το ίδιο βράδυ ενώ μήνες αργότερα ο τελευταίος καταλήγει στο νοσοκομείο δίχως να έχει συνέλθει ποτέ από το κώμα. Η ελληνική κοινωνία παρακολουθεί αποσβολωμένη την τραγική κατάληξη των νεαρών αυτών παιδιών, με τις εικόνες φρίκης από τα νοσοκομεία να δημοσιεύονται στις εφημερίδες της εποχής και να προκαλούν πανελλήνια συγκίνηση για το θρήνο στον οποίο βυθίστηκε ο Πειραιάς.

Τα θύματα της Θύρας 7

Παναγιώτης Τουμανίδης (14 ετών)

Κώστας Σκλαβούνης (16 ετών)

Ηλίας Παναγούλης (17 ετών)

Γεράσιμος Αμίτσης (18 ετών)

Γιάννης Κανελλόπουλος (18 ετών)

Σπύρος Λεωνιδάκης (18 ετών)

Γιάννης Σπηλιόπουλος (19 ετών)

Νίκος Φίλος (19 ετών)

Γιάννης Διαλυνάς (20 ετών)

Βασίλης Μάχας (20 ετών)

Ευστράτιος Λούπος (20 ετών)

Μιχάλης Κωστόπουλος (21 ετών)

Ζωγραφούλα Χαϊρατίδου (23 ετών)

Σπύρος Ανδριώτης (24 ετών)

Κώστας Καρανικόλας (26 ετών)

Μιχάλης Μάρκου (27 ετών)

Κώστας Μπίλας (28 ετών)

Αναστάσιος Πιτσόλης (30 ετών)

Αντώνης Κουρουπάκης (34 ετών)

Χρήστος Χατζηγεωργίου (34 ετών)

Δημήτριος Αδαμόπουλος (41 ετών)

Οι ευθύνες που δεν αποδόθηκαν ποτέ

Η αποφράδα ημέρα της 8ης Φεβρουαρίου του 1981 σημαδεύτηκε όχι μόνο από την τραγωδία που κόστισε την ζωή σε 21 νέα παιδιά, αλλά και από το γεγονός ότι 36 χρόνια μετά, δεν έχει αποδοθεί σε κανέναν απολύτως καμία ευθύνη.

Τον πρώτο καιρό μετά το δυστύχημα, υπήρξαν συνεχείς επαφές του τότε γ.γ. Αθλητισμού, Κίμωνα Κουλούρη, με τις οικογένειες των θυμάτων αλλά και με την Επιτροπή Ολυμπιακών Αγώνων και φυσικά τον Ολυμπιακό, προκειμένου να συζητηθούν οι αποζημιώσεις που θα καταβάλλονταν για τα αδικοχαμένα αυτά παιδιά.

Τον Οκτώβριο του 1982, σχεδόν δύο χρόνια μετά την τραγωδία, ξεκινά μία σειρά μαχών στις δικαστικές αίθουσες προκειμένου να αποδοθούν οι ευθύνες για την τραγωδία της Θύρας 7. Στο εδώλιο του κατηγορουμένου κάθονται η Επιτροπή Ολυμπιακών Αγώνων, η Γενική Γραμματεία Αθλητισμού, αξιωματικοί και υπαξιωματικοί της ΕΛ.ΑΣ. και πέντε υπάλληλοι της Επιτροπής Ολυμπιακών Αγώνων.

Όλοι αθωώνονται εκτός από τους φύλακες του γηπέδου, οι οποίοι καταδικάζονται σε οκτώ χρόνια κάθειρξη. Ακολουθεί ένα μπαράζ δικαστικών αντιπαραθέσεων, κατά τις οποίες οι φύλακες ασκούν έφεση τονίζοντας πως δεν είχαν πάρει εντολή από την Αστυνομία, την οποία μάλιστα κατηγορούν ευθέως για το γεγονός ότι δεν εμπόδισε το πλήθος να μετακινηθεί από τη μία θύρα στην άλλη. Ισχυρίζονται δε, πως η πόρτα ήταν κανονικά ανοικτή, ενώ όλοι οι μάρτυρες που κλήθηκαν να καταθέσουν, υπογράμμισαν ότι είδαν την πόρτα μισάνοικτη και τα τουρνικέ στην αρχική τους θέση.

Ιδιαίτερη εντύπωση προκαλούν, μάλιστα, τα όσα επεσήμανε στην κατάθεσή του, ένας ακόμα μάρτυρας, ο οποίος μάλιστα τότε εργαζόταν στο γήπεδο.

«Δούλευα μέσα στο γήπεδο και με απέλυσαν μετά που έδωσα κατάθεση. Η πόρτα ήταν κλειστή στο ύψος του μισού τουρνικέ και από εκεί βγήκα έξω. Μετά έκλεισε τελείως η πόρτα. Υπάρχει διαταγή όταν μπαίνουν τζαμπατζήδες στο γήπεδο να κλείνουν τις πόρτες. Έκλεισε εντελώς η πόρτα και δεν μπορούσε να βγει κανείς. Κάποιος μπορεί να την άνοιξε και από εκεί έβγαιναν λίγοι λίγοι οι φίλαθλοι» είπε ενώπιον των δικαστών και του Εισαγγελέα, οι οποίοι είχαν στα χέρια τους αρκετές ίδιες μαρτυρίες.

Τέσσερις ημέρες μετά την έναρξη της δίκης, ανακοινώνεται και επίσημα η απόφαση του δικαστηρίου σχετικά με την υπόθεση, αθωώνοντας τους πέντε κατηγορουμένους και αφήνοντας πολλές απορίες όσον αφορά τα κριτήρια αθώωσής τους.

Σήμερα

Σχεδόν τέσσερις δεκαετίες έχουν περάσει από τη ματωμένη εκείνη ημέρα του Φλεβάρη, που βύθισε στο πένθος την οικογένεια του Ολυμπιακού. Έκτοτε και κάθε χρόνο, τελείται ετήσιο μνημόσυνο στη μνήμη των θυμάτων παρουσία σύσσωμης της «ερυθρόλευκης» οικογένειας, η οποία βρίσκεται στο πλάι των οικογενειών των θυμάτων.

Άξιο αναφοράς είναι και το ειδικό τμήμα που υπάρχει στο Μουσείο του Ολυμπιακού στον περιβάλλοντα χώρο του γηπέδου «Καραϊσκάκη», προς τιμήν των θυμάτων της 8ης Φεβρουαρίου του 1981, με τα γράμματα των μητέρων, πατέρων, αδερφών και συζύγων των αδικοχαμένων παιδιών να προκαλούν ανατριχίλα.

Πηγή συνέντευξης κας Τουμανίδου: hotdoc.gr