Nostalgia

Θα μου επιτρέψετε να δανειστώ αυτούσιο τον ορισμό στα Αγγλικά, όπως τον ακούσαμε δια στόματος Jon Hamm, στη πολύ ποιοτική σειρά, Mad Men. “Nostalgia – it’s delicate, but potent. Teddy told me that in Greek, “nostalgia” literally means “the pain from an old wound.” It’s a twinge in your heart far more powerful than memory alone.”
Ο πόνος, από μια παλιά πληγή. Ένα τσίμπημα στην καρδιά σου, πολύ πιο δυνατό από οποιαδήποτε ανάμνηση. Μην απορείτε με όσα διαβάζετε. Δείξτε μου εμπιστοσύνη και πολύ σύντομα θα αντιληφθείτε τον σκοπό μου.

Μπορεί η σκηνή να αφορά κάτι μεγαλύτερο, κάτι πολύ βαθύτερο από το δέσιμο που μπορείς να έχεις με ένα άθλημα, όμως λίγο πριν, αναφερόταν στο ότι μπορεί η τεχνολογία να είναι ένα δέλεαρ, όμως υπάρχουν και σπάνιες περιπτώσεις όπου το κοινό, μπορεί να αναπτύξει έναν συναισθηματικό δεσμό με το προϊόν. Ποιο προϊόν;  Εν προκειμένω, την Formula 1. Καταλάβατε τώρα που το πήγαινα; Νοσταλγία για όσα έχουν αλλάξει και θα συνεχίσουν να αλλάζουν στην κορωνίδα του μηχανοκίνητου αθλητισμού, συναισθηματικός δεσμός με αυτό, πέραν της τεχνολογικής ανάπτυξης που βιώνουμε. Και σκεφτείτε πως η σειρά διαδραματίζεται κάπου στα 50’s, όμως είναι πιο επίκαιρη από ποτέ.

Η τελευταία αλλαγή, ύστερα από τα μέτρα επιπλέον προστασίας για τον οδηγό(λέγε με Halo), ήταν αυτή της απομάκρυνσης των grid girls, μια κίνηση που δεν σήκωσε το ίδιο κύμα αντιδράσεων, δεν πέρασε όμως και απαρατήρητη από το φίλαθλο κοινό. Χωρίς να συνεισφέρουν ουσιαστικά στο άθλημα, αποτελούσαν μέρος του για πολλά χρόνια. Και αυτό είναι που  κακοφαίνεται στους θεατές. Το ότι έχουν συνδέσει την Formula 1 με τα grid girls. Είναι ότι έτσι έμαθαν, αυτό συνήθισαν, αυτό τους άρεσε. Αποτελούσαν μέρος της παράστασης, μέρος του θεάματος. Και βεβαίως πρόσθεταν και λίγη..αίγλη, βασικό «συστατικό» της F1.

Το κείμενο όμως δεν θα εστιάσει στα grid girls. Λίγη σημασία έχουν. Τα ευχαριστώ όμως, γιατί αποτέλεσαν αφορμή για να γράψω για κάτι μεγαλύτερο. Για τα όσα έχουν αλλάξει και αλλάζουν στο άθλημα τα τελευταία χρόνια, κάνοντας μας να αναπολούμε το παρελθόν.

Θα ξεκινήσω από το περιβάλλον, ή καλύτερα, από τις χώρες-πίστες που φιλοξενούν αγώνες. Τα ιστορικά grand prix βρίσκονται υπό «διωγμό» εδώ και αρκετά χρόνια, με πολλά να μην τα έχουν καταφέρει. Σε αυτό το νέο περιβάλλον παγκοσμιοποίησης, ανάπτυξης, οικονομικών συμφερόντων και κυνηγιού ..κέρδους, Grand Prix σαν αυτά της Adelaide, του Estoril, της Imola, του Magny Cours, της Νότιας Αφρικής αλλά και του Paul Richard, δεν τα κατάφεραν. Άλλα, σαν αυτό του Silverstone και της Monza, βρίσκονταν κοντά στην έξοδο. Στην θέση τους; Άμπου Ντάμπι,

Sparks everywhere!

Αζερμπαϊτζάν, Μπαχρέιν, Ρωσία, Σιγκαπούρη. Ναι, το βλέπω και εγώ. Κάτι, δεν πάει καλά. Και ξέρετε τι δεν πάει καλά;

Το ότι δεν είναι όλα πωλήσεις και κέρδος. Είναι και σεβασμός της παράδοσης, της ιστορίας, των ριζών σου. Είναι συνέχιση αυτού που είσαι, φυσικά με προσαρμογή στα τωρινά δεδομένα. Εξάλλου μια επιχείρηση, ένας οργανισμός, αν δεν προσαρμόζεται, σβήνει. Όμως, όταν μιλάμε για οργανισμό-άθλημα που μετράει 70 σχεδόν (επίσημα) χρόνια ζωής, τότε το να αλλάξεις το περιβάλλον σου σε υπερβολικό βαθμό, μπορεί να οδηγήσει και στο να χάσεις το παρελθόν σου. Να γίνεις κάτι «νέο», που να μην συνδέεται με αυτό που ήσουν. Κανείς δεν το εύχεται, κανείς δεν το θέλει. Ο κόσμος όμως,

Μιας και μιλάμε για προσωπικότητες που αναπολούμε..

είναι εύθραυστος. Όσο δεμένος και να είναι με κάτι, με ένα προϊόν, με ένα άθλημα, αν αυτό σταματήσει να τον ικανοποιεί, θα σταματήσει να το «αγοράζει». Τόσο απλά. Όμως οι πίστες, το περιβάλλον, είναι μόνο μια διάσταση του προβλήματος..

Ο κόσμος αναπολεί και τους οδηγούς. Δύσκολο κομμάτι για ανάλυση μπορώ να πω. Σήμερα, μεγάλο μέρος των οδηγών βρίσκονται εκεί με καθαρά οικονομικά κριτήρια. Όχι μόνο με οικονομικά. Αυτά όμως, τους έκαναν οδηγούς Formula 1, σε ένα κλαμπ κλειστό, όπου ελάχιστοι μπαίνουν, και ελάχιστοι υφίστανται(20). Το χειρότερο είναι ότι  αυτοί οι οδηγοί, σπάνια αξίζουν και οδηγικά, τουλάχιστον για να βρίσκονται στην κορωνίδα του μηχανοκίνητου αθλητισμού.

Οπότε, έχουμε το φαινόμενο των pay-drivers, οδηγών όπου το χρήμα, τους άνοιξε δρόμους. Και τι χρήμα μερικές φορές, αν αναλογιστεί κανείς ότι υπό περιπτώσεις οδηγοί έχουν την στήριξη ολόκληρης της χώρας τους(!). Τα συμφέροντα, και εδώ, είναι πολλά. Και πάλι, αλλοιώνουν τον χαρακτήρα του σπορ. Δεν θεωρώ πως νοσταλγούμε το επίπεδο των οδηγικών ικανοτήτων, όμως υπάρχει μια μικρή παράμετρος που θεωρώ πως μερίδα οπαδών θα αποζητούσε.

Το «κωλόπαιδο». Τον ατίθασο τύπο. Τον εκρηκτικό χαρακτήρα. Τον Montoya του χθες, τον Verstappen του σήμερα. Γενικώς λείπει αυτή η εκρηκτικότητα και το ρίσκο από τις πίστες. Έχω πιάσει δεκάδες φορές τον εαυτό μου να διαφωνεί με τον Verstappen, αλλά δεν μπορώ να πω ότι δεν τον αποζητώ. Αποζητώ τον Schumacher του σήμερα, που θα πάει στα Pits της McLaren να ζητήσει τον λόγο από τον Coulthard(Spa 1998), και θα τον κρατάνε 10 άτομα. Δεν θέλω μηχανές, ούτε ανθρώπους που δουλεύουν το θεαθήναι. Νομίζω πως αυτά, είναι τα μόνα που θα μπορούσε να νοσταλγήσει κανείς από τον παρελθόν. Και ας πλήρωσε ο Lauda για να συμμετάσχει στην Formula 1. Κατέκτησε 3 πρωταθλήματα και έγραψε ιστορία. Ήξερε τι έκανε, ήξερε τι άξιζε. Δεν είναι όμως μόνο οι οδηγοί, ούτε μόνο οι πίστες..

Αναζητώντας τι πήγε στραβά σε ένα από τα ίσως πιο παράξενα μονοθέσια που έχουμε δει ποτέ..

Ας μιλήσουμε για μονοθέσια. Και τι να πρωτοπείς..

Οι θεατές και οι φίλαθλοι θα ήταν ευχαριστημένοι αν γυρνούσαμε 10-15 χρόνια πίσω. Εκεί, στους εκκωφαντικούς     V-10 κινητήρες( άντε, και V-8), την πιο απλή σχεδίαση, τα πιο καλαίσθητα μονοθέσια. Στο σήμερα, οι κανονισμοί αλλάζουν συνεχώς, νέες τεχνολογίες είδαν το φως όπως το kers και το drs, οι οποίες άλλαξαν άρδην την δυναμική που έχει ένα προσπέρασμα, ενώ πλέον δίνεται και τεράστια βαρύτητα στην ασφάλεια. Δεν είναι κακό.

Όμως, πλέον φοβάμαι πως η F1 κινδυνεύει να χάσει μέρος του ποια είναι. Διότι F1, ρίσκο και κίνδυνος, είναι έννοιες αλληλένδετες. Από πάντα ήταν. Φυσικά είναι καλό να γίνονται βήματα μπροστά, χωρίς όμως να επισκιάζουν τον αρχικό σκοπό και λογική του αθλήματος. Μέρος της αίγλης της F1 πηγάζει και από το ότι είναι ένα σπορ επικίνδυνο, και όσοι λένε πως αυτό δεν τους ιντριγκάρει, μπορούν να σταματήσουν εδώ την ανάγνωση. Κολλάω εδώ και το ότι σαν τις παραδοσιακές πίστες που χάνονται, έτσι χάνονται και παραδοσιακές ομάδες. Ποιος δεν αναπολεί τις Toyota, BMW, Jaguar, Maserati και πόσες ακόμη;

Για όσους συνέχισαν, το τελευταίο κομμάτι, η τελευταία διάσταση που θα αναλύσω, είναι αυτή των κανόνων, των κανονισμών, των περιορισμών. Της αλυσοδεμένης F1, που νιώθω σαν να υπολειτουργεί, από την στιγμή που χάθηκαν οι ανεφοδιασμοί(Παράλληλα και διαφοροποιήσεις στις στρατηγικές), οι οδηγοί πρέπει να κάνουν διαχείριση καυσίμου κατά την διάρκεια του αγώνα, παράλληλα και διαχείριση κινητήρα, αφού ο αριθμός των διαθέσιμων μοτέρ για όλη την χρονιά είναι μόλις 3(!), να μην πιέσουν όσο μπορούν, διότι μπορεί να ακουμπήσουν στο κέρμπ και να πάρουν ποινή.

Όλα  έχουν γίνει τόσο περίπλοκα γύρω από τους τεχνικούς κανονισμούς, όπου στο τέλος, χάνεις το ενδιαφέρον σου. Κάποτε, υπήρχε ελευθερία, ακόμη και στους προμηθευτές ελαστικών(!). Ας μην μιλήσω για τις δοκιμές εξελίξεις, οι οποίες έχουν καταργηθεί κατά την διάρκεια της σεζόν. Όλα αυτά με κάνουν να βλέπω την F1 σαν ένα άγριο ζώο, το οποίο όμως προσπαθούν με νύχια και με δόντια να κάνουν ήμερο. Δεν είναι όμως. Μην προσπαθείτε να το κάνετε. Η Formula 1 δημιουργήθηκε για να διαφέρει, για να είναι κάτι το εξωτικό, κάτι το διαφορετικό, κάτι το συγκλονιστικό. Μην την βάζετε σε καλούπια. Μην μας κάνετε να νοσταλγούμε το παρελθόν, και να μην ταυτιζόμαστε με το μέλλον…