Το modus vivendi ενός ερασιτέχνη ποδοσφαιριστή

Το ερασιτεχνικό ποδόσφαιρο στην Ελλάδα είναι τόσο υποβαθμισμένο που μάλλον ο όρος “ερασιτεχνικό” κολακεύει τον τρόπο και τη δομή λειτουργίας του παρά αντικατοπτρίζει τη σαφή εικόνα που επικρατεί στα κατώτερα κλιμάκια του συγκεκριμένου αθλήματος. Η ειρωνεία είναι ότι πολλά σωματεία που αγωνίζονται σε τοπικά πρωταθλήματα επιχειρούν να λειτουργήσουν με βάση επαγγελματικά πρότυπα χωρίς να διαθέτουν την τεχνογνωσία, με συνέπεια να διαχειρίζονται χρηματικά ποσά με αλόγιστα τρόπο και εν τέλει να διαλύονται.

Τη νύφη σε αυτές τις περιπτώσεις πληρώνουν οι ποδοσφαιριστές, οι οποίοι στην προσπάθειά τους να βγάλουν ένα “χαρτζιλίκι” από το χόμπι τους, καταλήγουν να πληρώνουν οι ίδιοι από τη τσέπη τους για να κάνουν το όνειρό τους πραγματικότητα στο επίπεδο που τους το επιτρέπει η καθημερινότητά τους και οι δυνατότητες τους. Γι΄αυτό το λόγο, οι ερασιτέχνες ποδοσφαιριστές μπορούν να χαρακτηριστούν και ως “μαζοχιστές”, διότι παρά τις αντιξοότητες, συνεχίζουν να σαγηνεύονται από τα κάλλη της “στρογγυλής θεάς”.

Αρκεί, λοιπόν, να έχεις ζήσει ως παίκτης το ερασιτεχνικό ποδόσφαιρο για να εντοπίσεις κάποιες σταθερές στον τρόπο ζωής κάθε ποδοσφαιριστή. Στο παρόν άρθρο θα γίνει μία προσπάθεια να περιγραφούν μία σειρά από καταστάσεις που έχει ζήσει κάθε ποδοσφαιριστής που είχε την τύχη και την ατυχία να αποτελέσει κρίκο της αλυσίδας που λέγεται ερασιτεχνικό ποδόσφαιρο.

• Γήπεδο-χωράφι:

Μπορεί στην Αγγλία και την Ισπανία να μην μπορείς να ξεχωρίσεις εύκολα τα ερασιτεχνικά γήπεδα από τα αντίστοιχα των επαγγελματικών κατηγοριών αλλά στην Ελλάδα πέρα από τη διαφορά χωρητικότητας αρκεί να παρατηρήσεις τον αγωνιστικό χώρο για να καταλάβεις ότι πρόκειται για γήπεδο ελληνικού ερασιτεχνικού σωματείου. Λακούβες που γεμίζουν από λάσπη μετά τα πρωτοβρόχια του φθινοπώρου, κομμένα δίχτυα στις εστίες, πάγκοι χωρίς καρέκλες και πλάγιες γραμμές με ίχνη ασβέστη πάνω τους συνιστούν το σκηνικό ενός συνηθισμένου αγωνιστικού χώρου στις τοπικές κατηγορίες. Κερασάκι στην τούρτα τα σποραδικά σημεία ατόφιου τσιμέντου σε ορισμένα σημεία του γηπέδου που αν δεν έχουν ανιχνευτεί από τους ποδοσφαιριστές μπορούν να αποτελέσουν τη συχνότερη αιτία βαθιών κοψιμάτων στο πόδι.

Το γήπεδο του ΣΕΦ που στεγάζει πάνω από 8 ομάδες

• Μπάλες από τσιμέντο:

Οι ποδοσφαιρικές μπάλες στο ερασιτεχνικό ποδόσφαιρο είναι ένα ευαίσθητο ζήτημα που πονάει έντονα τις τσέπες των ιδιοκτητών των σωματείων. Τα περισσότερα γήπεδα όντας κατασκευασμένα δίπλα σε πολυκατοικίες, δρόμους συχνής κυκλοφορίας, περιβόλια ή ακόμα και σε θάλασσες δε βοηθούν ιδιαίτερα στο να μπει ένα στοπ στην απώλεια ποδοσφαιρικού εξοπλισμού (σ.σ μπάλες). Αν προστεθεί σε όλα αυτά και το επίπεδο ποιότητας που χαρακτηρίζει τους ποδοσφαιριστές των συγκεκριμένων κατηγοριών, τότε γίνεται κατανοητό ότι μηνιαίως χάνονται δεκάδες μπάλες στο βωμό μίας άσκησης τελειώματος φάσεων. Συνεπώς, η πατέντα που σκαρφίζονται οι άνθρωποι των συγκεκριμένων συλλόγων για να ελαχιστοποιήσουν τις οικονομικές απώλειες είναι η αγορά ποδοσφαιρικού εξοπλισμού χαμηλής ποιότητας. Και όταν μιλάμε για χαμηλή ποιότητα, εννοούμε τις μπάλες που αρχικά νομίζεις ότι είναι παραφουσκωμένες αλλά καταλήγεις να συνειδητοποιείς ότι όσο και να τις ξεφουσκώσεις θα παραμείνουν το ίδιο σκληρές και βαριές. Κάπως έτσι συναντάμε φαινόμενα όπως τα “κοκκινισμένα” από τον πόνο κουντεπιέ καθώς και την αποκόμιση πονοκεφάλου από τις συνεχόμενες κεφαλιές. Βέβαια, για να πούμε και το στραβού το δίκιο, αυτού του είδους οι μπάλες συνιστούν την τέλεια δικαιολογία για τον ποδοσφαιριστή, σε περίπτωση που η μπάλα δεν πάρει την επιθυμητή πορεία προς τα δίχτυα.

• Αποδυτήρια-στάβλος:

Τα αποδυτήρια-στάβλος ή αλλιώς και αποδυτήρια-τρύπα αποτελούν το δεύτερο σπίτι κάθε ερασιτέχνη ποδοσφαιριστή. Επειδή, όμως, αποτελούν μικρογραφία του δωματίου του και επειδή φιλοξενούν τουλάχιστον 15 “μαντραχαλάδες” είναι δύο ή ακόμα και τρεις φορές πιο βρώμικα από το αντίστοιχο δωμάτιο στην οικία του. Εξάλλου, ο προϋπολογισμός του σωματείου δεν περιλαμβάνει τον καθαρισμό του χώρου στέγασης των παικτών. Έτσι, στις γωνίες των αποδυτηρίων παρατηρούνται στοίβες καουτσούκ ενώ η μυρωδιά πολλές φορές αποδεικνύεται αποπνικτική παρόλο που μετά από λίγη ώρα συνηθίζεται. Για κάποιο λόγο τα περισσότερα ερασιτεχνικά αποδυτήρια είναι φτιαγμένα για τη στέγαση 11 ποδοσφαιριστών ξεχνώντας ότι μία ομάδα αποτελείται από τους αναπληρωματικούς και όχι μόνο, με αποτέλεσμα οι παίκτες να στριμώχνονται σε άβολες θέσει προκειμένου να παρακολουθήσουν τις οδηγίες των προπονητών τους. Σε αυτή την ενότητα δε θα μπορούσε να μη γίνει αναφορά και στα μπάνια των αποδυτηρίων, τα οποία άμα έχεις την τύχη και τα πετύχεις να λειτουργούν, τότε θα πρέπει να συμβιβαστείς με το παγωμένο νερό που πετάνε σε ακανόνιστες ποσότητες. Ο αντίλογος, βέβαια, θα υποστηρίξει ότι το παγωμένο νερό σου προσφέρει την κατάλληλη αποθεραπεία μετά τον αγώνα ή την προπόνηση.

• O προπονητής έχει πάντα δίκιο:

“Στο ποδόσφαιρο δεν επικρατεί δημοκρατία αλλά δικτατορία και ο προπονητής είναι ο δικτάτορας” είχε αναφέρει ένας παλιός μου προπονητής σε έναν από τους πολλούς μακροσκελείς λόγους του μετά από μία βαριά ήττα της ομάδας. Αυτός ο κανόνας ισχύει λίγο πολύ και για το επαγγελματικό ποδόσφαιρο αλλά η διαφορά είναι ότι στις κορυφαίες κατηγορίες,  ο λόγος των “βεντετών” της ομάδας έχει ειδικό βάρος και μπορεί ακόμα και να αποτελέσει επαρκή αιτία για την απομάκρυνση του τεχνικού. Αντίθετα, στις μικρότερες κατηγορίες, οι αυθάδεις και οι υπερβολικά “ευαίσθητοι” στις ύβρεις  έχουν μικρή διάρκεια ζωής στα αποδυτήρια του σωματείου. Ακόμα και αν δε συμφωνείς με την κριτική που σου ασκείται, αν θες να “επιβιώσεις”, οφείλεις να έχεις “γερό στομάχι” για να αντέξεις τις προσβολές του προπονητή.

• Εξειδίκευση στην ιατρική:

Ουδέν κακόν αμιγές καλού λέει ένα ρητό και κάτι τέτοιο ισχύει με την περίπτωση των τραυματισμών των ερασιτεχνών ποδοσφαιριστών. Συγκεκριμένα, οι μυϊκοί τραυματισμοί βρίσκονται στην καθημερινότητα των ερασιτεχνών ως εύλογη συνέπεια της μη επαγγελματικής προπόνησης και των πρόχειρα κατασκευασμένων γηπέδων. Τότε ο ποδοσφαιριστής βρίσκεται σε ένα σταυροδρόμι. Η πρώτη επιλογή και πιο εύκολη είναι να αφήσει το σώμα του στην τύχη και είτε να ρισκάρει μόνιμη ζημιά είτε να σταματήσει το ποδόσφαιρο. Η δεύτερη και πιο δαπανηρή είναι να βρει τον προσωπικό του φυσιοθεραπευτή και με δική του μέριμνα να αναλάβει τα έξοδα της συντήρησής του σώματός του. Εξάλλου, λίγα είναι τα σωματεία που διαθέτουν την οικονομική άνεση να πληρώσουν δικό τους φυσιοθεραπευτή για να φροντίσουν τους ποδοσφαιριστές. Έτσι, επιβάλλεται για έναν ερασιτέχνη που έχει φιλοδοξίες, να εντρυφήσει στον κόσμο της ιατρικής και να μάθει τα μυστικά του σώματός του προκειμένου ακόμα και μόνος του να φροντίζει για την κατάλληλη αποθεραπεία του. Κάπως έτσι, λοιπόν, η παγοκύστη καταλήγει να συνιστά τον καλύτερο φίλο του ερασιτέχνη ποδοσφαιριστή.

• Τα μπινελίκια της εξέδρας:

Άμα είχες ποτέ λίγα παραπανίσια κιλά και είχες την τύχη να πρωταγωνιστείς σε ερασιτεχνική ομάδα ποδοσφαίρου, τότε δεν υπάρχει περίπτωση να μην έχει ακούσει τα μύρια όσα από την εξέδρα. Για τους “μάγκες” της κερκίδας είσαι ο πιο εύκολος στόχος για να αποδοκιμαστείς, καθώς τους θυμίζεις τη δικιά τους αποτυχία να βρεθούν στη δικιά σου θέση. Οι αθυρόστομοι της κερκίδας θα επινοήσουν ακόμα καινούριες λέξεις για να σε “μειώσουν” και να σε εκνευρίσουν. Συνήθως σε αυτές τις κατηγορίες οι τερματοφύλακες έχουν τη τιμητική του στην εξέδρα, καθώς οι γκάφες τους δίνουν τις καλύτερες αφορμές για την εκκίνηση της “καζούρας” από την κερκίδα. Άξια αναφοράς στη συγκεκριμένη ενότητα είναι και η διαχρονική cult φιγούρα που υπάρχει στα περισσότερα ερασιτεχνικά γήπεδα, η οποία ξεκινάει να “χυδαιολογεί” χωρίς λόγο και αιτία από το ζέσταμα της αναμέτρησης μέχρι να κλείσει η φωνή του.

Η προσπάθεια ενός “αγνού” φιλάθλου να εξασφαλίσει πανοραμική οπτική γωνία στην κερκίδα.

• Η δουλειά μετά τη δουλειά:

H πηγή των προβλημάτων για κάθε ερασιτέχνη ποδοσφαιριστή έχει κοινή αφετηρία το περιορισμένο ελεύθερο χρόνο. Οι περισσότεροι που ασχολούνται με το χώρο έχουν πιεσμένο ωράριο, λόγω του φόρτου εργασίας που προέρχεται από την επαγγελματική τους εργασία, με αποτέλεσμα μετά από μία ηλικία το ερασιτεχνικό ποδόσφαιρο στις μεγαλύτερες κατηγορίες του να αποτελεί πολυτέλεια. Για όσους, όμως, τα βγάζουν βόλτα και συνεχίζουν να αγωνίζονται ως ερασιτέχνες αναγκάζονται να φτάνουν στην προπόνηση φορτωμένοι με την καταπόνηση από τη δουλειά τους. Συνεπώς, χρειάζεται να καταβάλλουν διπλή και τριπλή προσπάθεια για να αντέξουν το επίπονο πρόγραμμα που περιλαμβάνει η προπόνηση. Σε τέτοιες περιπτώσεις τα νεύρα και ο εκνευρισμός ως προς το είδος προπόνησης είναι καθημερινό φαινόμενο, με τους περισσότερους να απαιτούν οικογενειακά διπλά για να “ξεχάσουν” την κούρασή τους.

Όλα τα παραπάνω μας οδηγούν στην εξής εύλογη απορία: Με ποιον τρόπο το ερασιτεχνικό ποδόσφαιρο το οποίο συγκεντρώνει μία σειρά από ελαττώματα συνεχίζει να λειτουργεί και να στελεχώνεται ακόμα και από ποδοσφαιριστές που έχουν συνειδητοποιήσει ότι το όνειρο μίας πιθανής καριέρας έχει σβήσει; Η απάντηση βρίσκεται στο μεράκι και την όρεξη αυτών των ανθρώπων να συνεχίσουν να κάνουν αυτό που αγάπησαν και έμαθαν από παιδική ηλικία στις διάφορες αλάνες μέχρι το σημείο που τους το επιτρέπουν τα πόδια τους και οι υποχρεώσεις τους.

Γιατί το ποδόσφαιρο δεν είναι απλά ένα άθλημα. Είναι ένας τρόπος ζωής.