Αδελαΐδα 1986: Πρωταθλητής μετά ελαστικών… θέλοντος
Γυρνάμε τον χρόνο στο 1986, όταν το πρωτάθλημα διεκδίκησαν τρεις οδηγοί και τελικά περνώντας από όλα τα χέρια, κατέληξε στον λιγότερο πιθανό.
Στο πέρας των 70 χρόνων της Formula 1, έχουν χριστεί μόλις 33 διαφορετικοί πρωταθλητές, σε σύνολο 770 συμμετεχόντων οδηγών. Ο αριθμός είναι πραγματικά μικρός, και φανερώνει από μια άποψη το πόσο δύσκολο είναι να διακριθείς σε ένα σπορ όπου συναγωνίζεσαι τους καλύτερους οδηγούς στον πλανήτη. Κάποιοι από αυτούς, έφτασαν στην «πηγή» ευκολότερα από άλλους. Μπορεί λόγω ανωτερότητας των ιδίων. Ή ανωτερότητας του μονοθέσιου και της ομάδας. Ή λόγω έλλειψης ανταγωνισμού. Ενδεχομένως και ενός συνδυασμού των παραπάνω.
Υπήρξαν όμως και οι άλλοι. Εκείνοι που άλλοτε διεκδίκησαν ή και κέρδισαν το πρωτάθλημα, συναντώντας τεράστιο ανταγωνισμό. Εκείνοι που πάλεψαν καθ’ όλη την διάρκεια της σεζόν, φέρνοντας την μάχη στον τελευταίο αγώνα. Πολύ πριν τις δύο χαμένες ευκαιρίες του Fernando Alonso το 2010 και το 2012 ή τον πρωταθλητή των 10 δευτερολέπτων Felipe Massa, το μακρινό 1986 το πρωτάθλημα όχι απλά διεκδικούσαν μέχρι τον τελευταίο αγώνα τρεις οδηγοί, αλλά ουσιαστικά λόγω ενός μείγματος συγκυριών και συμβάντων, κατέληξε σε εκείνον με τις λιγότερες πιθανότητες. Και ναι, το κλαταρισμένο ελαστικό του Nigel Mansell αποτελεί μονάχα ένα κομμάτι του παζλ. Ας το πιάσουμε από την αρχή.
Τα δεδομένα ενός πρωταθλήματος που κρίθηκε στον τελευταίο αγώνα
Ουσιαστικά στην μάχη του πρωταθλήματος βρίσκονταν εξ αρχής οι Nelson Piquet, Alain Prost και Nigel Mansell, και μέχρι ενός σημείου, ο Ayrton Senna με την σαφώς κατώτερη Lotus. Οι Piquet και Mansell οδηγούσαν για την κυρίαρχη Williams, ενώ ο Prost για την McLaren-TAG. Πρακτικά, ο «καθηγητής» κατάφερε να μείνει μέχρι το τέλος στην μάχη του πρωταθλήματος διότι ήταν ο καλύτερος συνδυασμός οδηγού-μονοθεσίου μετά τις Williams. Οι οποίες συχνά αναλώνονταν σε εσωτερικό ανταγωνισμό, πετώντας βαθμούς. Ακόμη, παρουσίαζαν συχνά και τεχνικά προβλήματα, τα οποία ο Prost εκμεταλλευόταν στο έπακρο.
Φτάνοντας στον τελευταίο αγώνα στην Αδελαΐδα, ο Nigel Mansell ήταν μπροστά στην βαθμολογία και χρειαζόταν απλώς να τερματίσει στην 3η θέση για να στεφθεί πρωταθλητής, ανεξαρτήτως του τι θα έκαναν οι αντίπαλοι του. Βέβαια, αν ο Βρετανός ξεκινούσε το τριήμερο με αυτήν την λογική, ήταν ήδη χαμένος. Όπως έλεγε και ο ίδιος: “Θέλω να κερδίσω. Δεν υπάρχει περίπτωση να σκεφτώ την προσπάθεια να τερματίσω τρίτος ή κάτι τέτοιο. Όχι, είτε θα το κερδίσω σωστά είτε δεν θα το κερδίσω καθόλου.”
Είχε χρέος να παλέψει σαν “λιοντάρι”, να επιβληθεί, να μην φοβηθεί τους ήδη πρωταθλητές Piquet και Prost. Ή, και οδηγούς σαν τους Senna και Rosberg που ήταν συχνά στο κόλπο των πρώτων θέσεων. Και έτσι έκανε, αφού στις κατατακτήριες δεν είχαμε εκπλήξεις με τον ίδιο πρώτο, τον team mate του δεύτερο, και τον Alain Prost στην τέταρτη θέση. Όλα καλά μέχρι εδώ, οι βαθμοί όμως, δίνονται στον αγώνα…του οποίου την τροπή κανείς δεν θα μπορούσε να προβλέψει.
Για να κερδίσεις τον αγώνα, πρέπει πρώτα να τερματίσεις
«Ό,τι κι αν συμβεί αύριο», είπε ο Mansell το απόγευμα του Σαββάτου, «θα χαρώ πολύ όταν είναι Δευτέρα και όλα θα έχουν τελειώσει…». Αυτό συνόψιζε την όλη ψυχοφθόρα διαδικασία μιας μακράς σεζόν, γεμάτη ένταση και ανταγωνισμό. Οι ανατροπές, δεν άργησαν να ξεκινήσουν. Ήδη στο τέλος του πρώτου γύρου ο Mansell είχε βρεθεί μόλις 4ος, πίσω από τους Senna, Piquet, και Rosberg. Ο Βρετανός δεν αντιστάθηκε ιδιαίτερα σε κανέναν τους, διότι δεν ήθελε να ρισκάρει. Όμως η τέταρτη θέση, δεν του έδινε το πρωτάθλημα….
«Ο Nigel είναι το φαβορί για τον τίτλο», έλεγε ο Keke Rosberg. «Αλλά βάζω στοίχημα ότι ο Alain θα κερδίσει τον αγώνα…». Ο Φιλανδός, ήθελε στον τελευταίο του αγώνα να διεκδικήσει ένα καλό αποτέλεσμα, ανακατεύοντας ακόμη περισσότερο την τράπουλα. Ο Piquet είχε προσπεράσει νωρίτερα τον Senna, τον οποίο πέρασε αργότερα και ο Rosberg, εξαπολύοντας επίθεση για την πρώτη θέση. Ποιος θα ήταν ο καλύτερος τρόπος να τελειώσει την καριέρα του παρά με μια νίκη; Ή μήπως, υπήρχε σκοπιμότητα πίσω από την πολύ καλή εμφάνιση του;
“Μιλήσαμε για αυτό πριν τον αγώνα”, είπε ο Alain Prost αργότερα, “και είπε ότι θα με βοηθούσε όπως μπορούσε – αν ήταν πρώτος και ήμουν δεύτερος, για παράδειγμα, θα με άφηνε να περάσω”. Το σχέδιο έδειχνε να δουλεύει. Ο Rosberg προσπέρασε τον Piquet για την πρωτοπορία, και ο Prost προσπέρασε τον Mansell για την τρίτη θέση, πλησιάζοντας τον Piquet. Ο οποίος τελικά, φέρνοντας τέτακε στον 23ο γύρο, είδε όχι μόνο τον Prost να περνάει στην δεύτερη θέση, αλλά και τον Mansell στην πολυπόθητη τρίτη.
Ο κύκλος των κλαταρισμένων …ελαστικών
Σαν να μην έφταναν βέβαια οι συνεχείς ανακατατάξεις στις πρώτες θέσεις, καθοριστικό ρόλο θα έπαιζαν στην πορεία του αγώνα και τα ελαστικά των μονοθέσιων. Πριν τον αγώνα, αρκετοί οδηγοί με ελαστικά Goodyear είχαν εκφράσει την άποψη πως ήταν δυνατό να καλύψουν όλο τον αγώνα, χωρίς αλλαγή ελαστικών.
Θεωρία που όμως, στον 34ο γύρο, έπεσε στο κενό, αφού ο Alain Prost είδε το ελαστικό του να κλατάρει πριν από το προγραμματισμένο του pit stop, το οποίο συν τοις άλλοις διήρκεσε και 17 ολόκληρα δευτερόλεπτα. Ο Γάλλος πλέον, είχε να ανέβει βουνό για να πλησιάσει τους πρωτοπόρους αφού είχε χάσει πολύτιμο χρόνο. Οι Mansell και Piquet βρισκόντουσαν 20 δευτερόλεπτα μπροστά του, με τον Rosberg σε έναν δικό του αγώνα, 30 δευτερόλεπτα πιο μπροστά τους. Ωστόσο ο αγώνας ήταν ακόμη μακρύς, και ο «καθηγητής» έτοιμος να διεκδικήσει το καλύτερο δυνατό. Και που να μπορούσε να προβλέψει την συνέχεια…
Η οποία, βρήκε τον team mate του εκτός αγώνα – από κλατάρισμα του ελαστικού. ” Όλα πήγαιναν τέλεια”, είπε, “και ξαφνικά άκουσα αυτό το μπρρρρρρ από τον κινητήρα. Πήγα στην άκρη της πίστας και έσβησα όλους τους διακόπτες. Εν τέλει, “ένα πέλμα είχε ξεκολλήσει και χτυπούσε στο αμάξωμα. Αυτό ήταν το μπρρρρρρ που είχα ακούσει. Ο κινητήρας ήταν εντάξει…”. Σε κάθε περίπτωση, ο ίδιος θα έκλεινε τελικά την πλούσια καριέρα του με πικρία. Και ο Alain Prost, θα έμενε χωρίς «βοηθό». Πλέον οι Williams βρίσκονταν σε σχηματισμό, και μάλιστα τέτοιο, που τους έδινε τόσο το πρωτάθλημα κατασκευαστών, όσο και το οδηγών. Τι μπορούσε να πάει στραβά;
Η Williams, θέλοντας να προφυλάξει τον Nigel Mansell ύστερα από τα κλαταρίσματα αμφότερων των McLaren, τον κάλεσε άμεσα στα pits. Όμως τελικά, δεν πρόλαβε να φτάσει, αφού 18 γύρους πριν το τέλος του αγώνα ο Βρετανός είδε το πίσω ελαστικό του ξαφνικά να διαλύεται, ενώ κινούταν με σχεδόν 290 χιλιόμετρα την ώρα. Με ένα αξιομνημόνευτο τρόπο και κάποιες πολύ λεπτές κινήσεις κατάφερε να διατηρήσει τον έλεγχο του μονοθέσιου του, καταλήγοντας τελικά στον τοίχο στο τέλος της ευθείας. O Murray, σχεδόν εκστασιασμένος περιγράφει το γεγονός, ενώ ο Mansell, κάθεται για λίγο στο σημείο, αναλογιζόμενος το πόσο άδοξα έληξε όχι μόνο ο αγώνας του, αλλά και η υπόθεση πρωτάθλημα για τον ίδιο. Ένα πρωτάθλημα, που μέχρι εκείνη την στιγμή έγραφε το όνομα του. Ήταν, όπως είπε, στην σωστή θέση να πάρει τον τίτλο. “Απλώς δεν ήταν γραφτό να γίνει, σωστά;” “Πέντε νίκες στο πρωτάθλημα, απλώς πλέον, δεν άξιζαν τίποτα”.
Ο Piquet προληπτικά στα pits, o Prost πρωταθλητής μετά κόπων και βασάνων
Η Βρετανική ομάδα ύστερα από αυτήν την ψυχρολουσία και μη θέλοντας να ρισκάρει περαιτέρω, κάλεσε τον Nelson Piquet στα pits για προληπτική αλλαγή ελαστικών, ύστερα και από σχετική πρόταση της ίδιας της Goodyear. Με όλους τους μνηστήρες εκτός παιχνιδιού, ο Prost απείχε ελάχιστα από την δική του “Ιθάκη”, τον δεύτερο τίτλο της καριέρας του.
O Γάλλος είδε πρώτος την καρό σημαία και στέφθηκε τελικά παγκόσμιος πρωταθλητής, πηγαίνοντας κόντρα σε όλα τα προγνωστικά. Κόντρα στην λογική, κόντρα στην υπεροχή του μονοθέσιου των άμεσων αντιπάλων του. «Πόνταρε» στο ακατόρθωτο, και κέρδισε. Και το έκανε, διότι ήταν πάντα εκεί. Έτοιμος να εκμεταλλευτεί τα λάθη, τα κενά και τις αδυναμίες των αντιπάλων του. Έτοιμος να κάνει τις δικές του αδυναμίες να δουλέψουν υπέρ του. Κέρδισε, γιατί δεν το έβαλε ποτέ κάτω. Ούτε καν, όταν γύρισε με κλαταρισμένο ελαστικό στα pits, το οποίο διήρκεσε και 17 δευτερόλεπτα. Ούτε καν, όταν η ένδειξη καυσίμου του έδειχνε μείον πέντε.
Το αγωνιστικό του πνεύμα, νομίζω συνοψίζεται μέσα από τις ίδιες του τις λέξεις: “Ακόμα και όταν μπήκα για λάστιχα, έδειχνε μείον πέντε, και σε έναν συνηθισμένο αγώνα θα είχα κόψει ρυθμό μέχρι να επιστρέψει ξανά στη δεξιά πλευρά – ίσως να συμβιβαζόμουν με μια τρίτη θέση ή κάτι τέτοιο. Αλλά μια τέτοια μέρα δεν υπήρχε τρόπος να υποχωρήσω, δεν υπήρχε νόημα. Σκέφτηκα “Εντάξει, ίσως τελειώσω, ίσως όχι – αλλά αν δεν κερδίσω τον αγώνα, δεν κερδίζω το πρωτάθλημα”, οπότε δεν είχε νόημα να κάνω πίσω. Ένα καλό φινίρισμα δεν ήταν καλό για μένα. Συνέχισα να πιέζω”. Και πίεσε. Και κέρδισε. Και έγραψε με χρυσά γράμματα το όνομα του στην ιστορία, κερδίζοντας τους καλύτερους. Δεν τον βάπτισαν εξάλλου άδικα, professor…