Δεν ήθελα να γράψω. Όχι για τον Williams και την πλέον ιστορική (πρώην) ομάδα του. Δεν ήθελα να γράψω γενικά. Η φετινή Formula 1 κατάφερε να με αποξενώσει, κάτι που για όσους με γνωρίζουν, αλλά και προσωπικά για μένα τον ίδιο, φάνταζε πράγμα ακατόρθωτο. Και όμως, η διαστημική Mercedes με τα συνεχόμενα 1-2 στις κατατακτήριες, η φανερά γερμανική επιρροή στα μονοθέσια της Racing Point, σε συνδυασμό με τον Ιταλικό κατήφορο, το κατάφεραν. Άλλα θέματα όμως αυτά, ας μην πλαγιάσω.

Στα ακουστικά παίζει κάποια συγκλονιστική, συνάμα μελαγχολική μελωδία του Ennio Morricone. Μια μελωδία που σε κάνει να νοσταλγείς ακόμη και για πράγματα που δεν έζησες ποτέ. Διάολε, και όμως, «έζησα» τον Frank Williams να τρέχει την ομάδα του. Στα paddock. Μια ήρεμη δύναμη, ακόμη και με επιβαρυμένη υγεία. Και τα μετέπειτα χρόνια είδα (και) την κόρη του στο τιμόνι. Και τελικά ήρθε η ημέρα που τους είδα να παραδίδουν τα κλειδιά της ομάδας σε κάποια Dorilton Capital. Το τελευταίο κάστρο, έπεσε.

Η Williams (που) κρατούσε την ρομαντικότητα των παλαιών χρόνων

Για κάποιον παθολογικά ερωτευμένο και βαθιά ρομαντικό με την αυτοκίνηση, η Williams αποτελούσε ένα πρότυπο. Δεν δηλώνω ιδιαίτερα fan ούτε των συνεργασιών, ούτε των εξαγορών, ούτε των παραγωγών κλίμακας, και ας λένε πως «δεν βγαίνουμε αλλιώς». Εταιρίες που πέρασαν σε χέρια ξένα, που άλλαξαν προσανατολισμό, που έχασαν μέρος του χαρακτήρα τους. Εταιρίες που βάζουν το όνομα μόνο στο καπό. Η Williams δεν ήταν έτσι.

Σαν από μικρό θαύμα εν έτη 2020, ο Frank Williams που ίδρυσε την ομάδα το 1977, την είχε μέχρι πρότινος στην κατοχή του. Και στο τιμόνι τα τελευταία χρόνια ήταν ακόμη το  «αίμα του», η κόρη του. Η ρομαντική αύρα της απλότητας των πραγμάτων, όπου μια ομάδα θεωρούνταν ακόμη οικογενειακή επιχείρηση. Και όπου, κάθε μονοθέσιο, καλό ή κακό, το ευλογούσε και ο ίδιος ο Frank. Όπως κάποτε ευλόγησε την F40 o Enzo, και σήμερα, εκτός των άλλων υμνείται και ως το τελευταίο αυτοκίνητο που είχε την έγκριση του.

Πως να διαχωρίσεις όμως τον Sir Frank από την Williams; Δεν γίνεται. Ο Sir Frank Williams, πρώην οδηγός αγώνων και μηχανικός, έζησε και μεγάλωσε ξέροντας να κάνει καλά μόνο ένα πράγμα: να αγαπάει την ομάδα του. Τράφηκε από το νέκταρ που προσφέρει η αδρεναλίνη των αγώνων, χόρτασε αγωνιστικές επιτυχίες.

Η Βρετανική ομάδα έχει κερδίσει εννιά συνολικά πρωταθλήματα κατασκευαστών και άλλα εφτά οδηγών, όλα τις δεκαετίες του ’80 και του ’90. Στατιστικό που την κάνει την 3^η πιο επιτυχημένη ομάδα στην F1. Και τον Frank, τον πιο πετυχημένο αγωνιστικό διευθυντή -πέραν εκείνου με την μεγαλύτερη θητεία στην ιστορία της F1-. Πίσω όμως από κάθε επιτυχία βρίσκονται τουλάχιστον ισάριθμες ατυχίες, αναποδιές, δυσκολίες. Και η επιτυχημένη ιστορία του Frank, δεν διαφέρει.

Ο δρόμος προς την επιτυχία: Δύσκολος στην αρχή, δυσκολότερος στη συνέχεια

Οδηγώντας στα 50’s την Jaguar XK150 ενός φίλου του, ανακάλυψε την μαγεία που προσφέρουν οι 4 τροχοί. Και έτσι, το 1966 ίδρυσε την δική του ομάδα, την οποία χρηματοδοτούσε από την δουλειά του ως πλανόδιος πωλητής. Αγοράζοντας ένα μεταχειρισμένο σασί F1 από την Brabham έτρεξε σε κάποιους αγώνες το 1969, με οδηγό τον φίλο του, Piers Courage. Μάλιστα, τερμάτισαν στο βάθρο μόλις στον δεύτερο αγώνα τους, στο Μονακό.

Το πρώτο πλήγμα, τόσο σε προσωπικό όσο και σε επαγγελματικό επίπεδο, ήταν ο θάνατος του Courage στο Δανέζικο Grand Prix της ίδιας χρονιάς. Μετά μάλιστα από αυτήν την εξέλιξη, η συμφωνία που είχε κάνει με τον Alejandro de Tomaso, έπαψε να ισχύει. «Τρέχοντας» την ομάδα από ένα καρτοτηλέφωνο λόγω απλήρωτων λογαριασμών και όντας σε δύσκολη οικονομική κατάσταση, είδε τις Marlboro και Iso Rivolta να του τάζουν υποστήριξη, που όμως δεν ήρθε ποτέ.

Και έτσι, το 1976, είδε τον εαυτό του να γίνεται υπάλληλος στην ίδια του την ομάδα, πουλώντας την στον μεγιστάνα πετρελαίων, Walter Wolf. Όμως για μια προσωπικότητα σαν τον Frank Williams, ο οποίος  ξεκίνησε από το μηδέν με όνειρα και πείσμα, ο ρόλος του υπαλλήλου, δεν του αρκούσε. Κάτι που, το 1977, τον οδήγησε μαζί με τον αρχιμηχανικό του, Patrick Head να ιδρύσουν την Williams Grand Prix Engineering σε μια άδεια αποθήκη χαλιών.

Το 1974, ο Ken Tyrell είχε πει πως πολύς κόσμος δεν παίρνει στα σοβαρά τον Frank, κάτι που ο ίδιος θεωρούσε λάθος. Δεν υπήρχε κανένας στα paddock, έλεγε, που ήθελε να πετύχει περισσότερο από εκείνον. Συμπλήρωνε πως, αν μπορούσε να οργανωθεί οικονομικά, τότε (οι υπόλοιποι)  θα έπρεπε να προσέχουν.

Οι πρώτες αγωνιστικές επιτυχίες και το ατύχημα που στιγμάτισε τη ζωή του Frank Williams

Αυτή η αφοσίωση του στον στόχο, το πείσμα, η θέληση του, έφεραν τον Clay Ragazzoni στο πρώτο σκαλί του βάθρου στο Grand Prix της Γαλλίας, το 1979. Θα ακολουθούσαν άλλες τρεις συνεχόμενες νίκες με τον Alan Jones. Μέρος των 114 συνολικά νικών που έχει πανηγυρίσει η Βρετανική ομάδα. Και τα πρωταθλήματα όμως, δεν άργησαν.

Την αρχή έκανε ο Alan Jones το 1980, με την Williams να πανηγυρίζει ταυτόχρονα και το κατασκευαστών. Ακολούθησε ο Keke Rosberg το 1982. Η ομάδα που ο Frank πάσχισε να φτιάξει, ήταν ήδη επιτυχημένη. Κορυφαίοι οδηγοί είχαν -ήδη- οδηγήσει για αυτήν, και τα καλύτερα έπονταν. Όμως κάθε επιτυχία..πάει ζευγάρι με μια αναποδιά.

Ενώ είχε κλείσει μια ιστορική συμφωνία φέρνοντας τον ..παρεξηγημένο Nelson Piquet στην ομάδα για να γίνει ο ηγέτης δίπλα στον ταλαντούχο Nigel Mansell, στις 8 Μαρτίου του 1986 μένει ανάπηρος ύστερα από αυτοκινητιστικό ατύχημα. Οδηγούσε από την πίστα του Paul Ricard- όπου επέβλεπε την εξέλιξη του μονοθεσίου- για το αεροδρόμιο ώστε την επόμενη μέρα να λάβει μέρος σε αγώνα τρεξίματος στο Λονδίνο.

Όντας σε σοβαρή κατάσταση, οι γιατροί δίνουν την επιλογή στην γυναίκα του να σταματήσουν την μηχανική υποστήριξη. Εκείνη το αρνείται, και ο Frank επιστρέφει στις πίστες 6 βδομάδες αργότερα. Πλέον σε αναπηρικό καρότσι,  γνωρίζει την αποθέωση, και ανταμείβεται με το καλύτερο γιατρικό : το 1-2 της ομάδας του, και το πρωτάθλημα κατασκευαστών στο τέλος του έτους.

Τι κράτησε την ομάδα ζωντανή αφού και μετέπειτα του ατυχήματος; Σύμφωνα με τον Nigel Mansell, ήταν η βαρύτητα που είχαν δώσει στην οργάνωση των δομών. Όλοι πίστευαν πως η ομάδα θα καταρρεύσει, όμως τελικά έγιναν μια γροθιά, ανασυγκροτήθηκαν  και έγιναν δυνατότεροι. Ότι δεν σε σκοτώνει σε κάνει πιο δυνατό. Τάδε έφη Νίτσε.

Η χρυσή δεκαετία του ’90 των πρωταθλημάτων αλλά και της καταραμένης πρωτομαγιάς του 1994

Κάποιες άγονες χρονιές μας φέρνουν κατευθείαν στο 1991, χρονιά όπου ο Adrian Newey αναλαμβάνει χρέη αεροδυναμιστή. Με τα χρήματα και τους πόρους της Williams, αναπτύσσει το μονοθέσιο και τις ιδέες του στο έπακρον, και ουσιαστικά μεταπείθει τον Mansell να μην εγκαταλείψει την ενεργό δράση. Η FW14 και κατ’επέκταση η FW14B του 1992, απαιτούν ξεχωριστό άρθρο λόγω των συγκλονιστικά νέων καινοτομιών που έφεραν στο σπορ: Ημιαυτόματο κιβώτιο, ενεργή ανάρτηση, traction control, και φυσικά Newey στη σχεδίαση, Pady Lowe στα ηλεκτρονικά, και Patrick Head σε θέση ευθύνης.

Η Williams έχασε το πρωτάθλημα του 1991, όμως κέρδισε του 1992 με τον Nigel Mansell, του 1993 με τον Alain Prost και το 1994, εκείνο των κατασκευαστών. Δεν μπορώ όμως να περάσω το 1994 με μια τόσο απλή αναφορά. Διότι ήταν χρονιά όπου ένας άνθρωπος έχασε την ζωή του, η F1 ένα ταλέντο, η Βραζιλία έναν ήρωα, και ο Frank Williams την καθαρή του συνείδηση.

Ο Ayrton Senna σκοτώθηκε οδηγώντας για λογαριασμό του Frank Williams, ένα ακόμη πρωτοκλασάτο όνομα που θέλησε να οδηγήσει για χάριν του. Ο Frank Williams κατηγορήθηκε από την Ιταλική δικαιοσύνη για ανθρωποκτονία, κατηγορία που αποσύρθηκε πολύ αργότερα. Ήταν ο δεύτερος οδηγός που σκοτωνόταν οδηγώντας μονοθέσιο του. Και έκτοτε, κάθε ένα, θα είχε το S στο ρύγχος του, ως ένδειξη τιμής και σεβασμού.

O Frank και η ομάδα του μετά τις επιτυχίες. Αλλιώς, ο επίλογος

Η δεκαετία έκλεισε με την Williams να προσθέτει άλλα τέσσερα τρόπαια, τα έτη 1996 και 1997. Έκτοτε, η ομάδα παρέμεινε ανταγωνιστική για αρκετά χρόνια, όμως δεν κατάφερε να κατακτήσει κάποιο πρωτάθλημα. Μάλιστα, η τελευταία της νίκη, είναι το μακρινό πλέον, 2012. Όμως, σύμφωνα με τον Pady Lowe, για αυτό είναι ακόμη εδώ, 40+ χρόνια μετά. Διότι ο Frank έχει εμμονή με τους αγώνες και ο,τι αφορά το να κερδίζει. Αυτό είναι το πάθος του. Αυτό ήταν το πεπρωμένο του. Να κερδίσει με την δική του ομάδα. Να γράψει με χρυσά γράμματα το όνομα του στις σελίδες του motosport, στις σελίδες της Formula 1. Και το κατάφερε.

Μπορεί -οικογενειακώς- να φεύγει από την ομάδα, όμως η ιστορία γράφτηκε και δεν ξεγράφει. Το όνομα Williams θα συνεχίσει να αγωνίζεται με παλιούς και νέους αντιπάλους. Εξάλλου, τα πρόσωπα μπορεί να αλλάζουν, όμως η κουλτούρα και το DNA, δεν αλλάζουν τόσο εύκολα. Και αυτά θα είναι πάντα, Frank Williams.

“Δεν μπορώ να πω ότι αγάπησα κάθε λεπτό, γιατί υπήρξαν και πολύ δύσκολες στιγμές – έχασα την γυναίκα μου, έχασα οδηγούς. Όμως η Formula 1 ήταν πολύ καλή μαζί μου. Ήμουν πάντα τρελός για την ταχύτητα, από όταν ήμουν μικρός και προσποιούμουν ότι είμαι ένας οδηγός αγώνων, τέτοιες ανοησίες.” Frank Williams