Η Μεγάλη Βρετανία αν μπορούσαμε να πούμε πως αποτελεί μητέρα ενός αθλήματος αυτό θα ήταν το ποδόσφαιρο. Ήδη 2 αιώνες πριν, για πρώτη φορά στο μεγάλο νησί μπήκαν οι βάσεις για το άθλημα με τους διάσημους πλέον «κανόνες και Κέιμπριτζ», ενώ σήμερα συνεχίζει να αποτελεί την Μέκκα του ποδοσφαίρου και να διαθέτει για πολλούς το καλύτερο διασυλλογικό πρωτάθλημα στον κόσμο. Απορίας άξιον είναι, όμως, πως μια χώρα με τέτοια αθλητική παιδεία δεν έχει καταφέρει όλα αυτά τα χρόνια να δημιουργήσει αντάξιου επιπέδου τμήμα μπάσκετ. Για ποιο λόγο, λοιπόν, παρουσιάζεται αυτή η αισθητή διαφορά μεταξύ των δύο διασημότερων αθλημάτων παγκοσμίως στην Μεγάλη Βρετανία, πως είναι τα πράγματα σήμερα και γιατί είμαστε στη θέση σήμερα να πούμε πως οι Άγγλοι αρχίζουν σταδιακά να πιάνουν στα χέρια τους την πορτοκαλί μπάλα;

Μέχρι τις αρχές του 21ου αιώνα το μπάσκετ στην Μεγάλη Βρετανία βρισκόταν σε εμβρυακό στάδιο, με τις ομάδες που αγωνίζονταν στα πρώτης τάξεως εθνικά πρωταθλήματα να θεωρούνται ημιεπαγγελματικές. Με την ανακοίνωση, όμως, πως το Λονδίνο πρόκειται να αναλάβει τους Ολυμπιακούς Αγώνες του 2012 άρχισε μια διαδικασία προκειμένου η χώρα να κατεβάσει μια αξιοπρεπής εθνική ομάδα στους αγώνες. 5 χρόνια μετά τα πράγματα έχουν αλλάξει προς το καλύτερο ωστόσο τα προβλήματα συνεχίζουν να υπάρχουν.

Το μέχρι πρότινος ημιεπαγγελματικό βρετανικό πρωτάθλημα

Ένας από τους πρώτους μπασκετικούς τομείς που άρχισαν να αναπτύσσονται ήταν το πρωτάθλημα της χώρας, γνωστό και ως BBL. Αν νόμιζε, όμως, κανείς πως επειδή βρίσκεται στην Ευρώπη θα έμοιαζε με όλα τα υπόλοιπα ευρωπαικά πρωταθλήματα, τότε θα έκανε λάθος. Δημιουργημένο κατά τα πρότυπα του ΝΒΑ και της αναπτυξιακής λίγκας NCAA, το BBL αποτελεί ένα κλειστό πρωτάθλημα με 12 ομάδες, εκ των οποίων καμιά δεν υποβιβάζεται. Ο μοναδικός τρόπος κάποιο κλαμπ να ενταχθεί στην 1η κατηγορία πρωταθλήματος στην Μεγάλη Βρετανία είναι να κάνει αίτηση στην ομοσπονδία μπάσκετ της χώρας, και αν κριθεί πως πληρεί τα κριτήρια- κυρίως οικονομικά- τότε μπορεί να προβιβαστεί σ αυτό.

Αυτή, ωστόσο, δεν είναι η μοναδική διαφορά με τα υπόλοιπα ευρωπαικά πρωταθλήματα καθώς στο Ηνωμένο Βασίλειο το πρόγραμμα αγωνιστικών των ομάδων δεν είναι σχεδιασμένο με τέτοιο τρόπο ώστε τα εντός έδρας με τα εκτός να εναλλάσσονται, αλλά με βάση τη διαθεσιμότητα των γηπέδων. Αυτό έχει σαν αποτέλεσμα μια ομάδα να φτάνει στο σημείο να παίζει μέχρι και 5 συνεχόμενα παιχνίδια στην έδρας της και τον επόμενο μήνα να βρίσκεται συνεχώς στους δρόμους επειδή τα υπόλοιπα ματς της είναι εκτός.

Ο βασικότερος λόγος, λοιπόν, που συμβαίνει κάτι τέτοιο είναι πως η πλειοψηφία των ομάδων της 1ης κατηγορίας δεν έχουν δικά τους γήπεδα καθώς οι αρένες ανήκουν κατά κύριο λόγο στους δήμους οι οποίοι τα νοικιάζουν στις ομάδες προκειμένου να αγωνίζονται σ αυτά. Ωστόσο, πολλές φορές ο εκάστοτε βρετανικός δήμος έχει τη δυνατότητα να τα παραδίδει και για διάφορες τοπικές εκδηλώσεις καμίας σχέσης με το μπάσκετ, με αποτέλεσμα να δημιουργείται σύγχυση. Για την αποφυγή, μάλιστα, αυτής της αναταραχής, αρκετές ομάδες της λίγκας έχουν ξεκινήσει καμπάνιες προκειμένου να αποκτήσουν δικό τους γήπεδο προκειμένου να αποφευχθούν οι διάφορες ταλαιπωρίες που προέκυπταν από τη μη διαθεσιμότητα των δημοτικών γηπέδων. Πρωτεργάτης του κινήματος η Leicester Riders, η οποία μετά από πολυετή αγώνα κατάφερε να φτιάξει το δικό της μόλις πέρυσι.

Οι βρετανικές ομάδες που συνεχώς αναπτύσσονται 

Αν παρατηρήσει κανείς δε χρησιμοποιήσαμε τον όρο πρωτάθλημα Αγγλίας αλλά Μεγάλης Βρετανίας καθώς πέραν από τις αγγλικές ομάδες, οι οποίες είναι και οι περισσότερες, στη λίγκα συμμετέχουν και σωματεία από τη Σκωτία. Η συνένωση, ακριβώς, των ομάδων απ τις δύο περιοχές ήταν μια άμεση λύση προκειμένου να ευνοηθούν αμφότεροι καθώς ένα πιο ανταγωνιστικό πρωτάθλημα, ειδικά από τη στιγμή που δεν υπάρχουν πολύ ισχυρές ομάδες, θα έκανε καλό και στις δύο.

Σε ποιο επίπεδο, όμως, βρίσκονται οι ομάδες και πως άραγε θα μπορούσαν να συγκριθούν με τις ελληνικές; Τα πράγματα, όπως δηλώνουν Έλληνες παίκτες που έχουν παίξει σε αγγλικές ομάδες, είναι πολύ διαφορετικά συγκριτικά με τη χώρα μας. Πολύ διαφορετικά κατ αρχάς από οικονομικής πλευράς καθώς, όσο και η οικονομική κρίση να έχει χτυπήσει την Ελλάδα, τα μπάτζετ μόνο του Παναθηναικού, ή μόνο του Ολυμπιακού, αντιστοιχούν στους προϋπολογισμούς όλων των ομάδων της βρετανικής λίγκας. Χαρακτηριστικό παράδειγμα, η Newcastle Eagles κατέκτησε το treble το 2015 στη Βρετανία με budget μόλις 250 χιλιάδων ευρώ. Όπως θα προσθέσουν, μάλιστα, Έλληνες που βρέθηκαν εκεί, μια top ομάδα του BBL μέχρι πριν 2 χρόνια θα πάλευε στην ελληνική Α1 για να μην υποβιβαστεί.

Τα τελευταία δύο χρόνια, ωστόσο, η οικονομική κατάσταση των ομάδων βελτιώθηκε αισθητά. Κύριος λόγος ήταν πως πια το BBL απέκτησε τηλεοπτική στέγη καθώς, ύστερα από συμφωνία που επιτεύχθηκε, το BBC ανέλαβε τη μετάδοση των αγώνων του πρωταθλήματος. Το νέο τηλεοπτικό συμβόλαιο πρόκειται, λοιπόν, να αυξήσει τα έσοδα των ομάδων, οι οποίες κατά τα προηγούμενα χρόνια και ύστερα από την αποχώρηση της λίγκας από το Sky Sports, δε λάμβαναν ούτε μια λίρα από τις μεταδόσεις, καθώς αυτές γίνονταν μέσω του επίσημου site της ομοσπονδίας.

Το κυνήγι του ευρωπαικού ονείρου

Αυτή τη στιγμή η ομάδα που κυριαρχεί είναι η Liecester Riders, η οποία προσπαθεί να σπάσει το μονοπώλιο της Newcastle Eaggles που τα προηγούμενα χρόνια κυριαρχούσε στη βρετανική λίγα. Αυτές, λοιπόν, οι δύο ομάδες έχουν ξεκινήσει μια διαδικασία τα τελευταία χρόνια προκειμένου ομάδα από το BBL να συμμετέχει ξανά σε ευρωπαικό πρωτάθλημα μετά από πολλά χρόνια απουσίας. Τελευταία φορά που βρετανική ομάδα αγωνίστηκε σε ευρωπαικό πρωτάθλημα και συγκεκριμένα στο ULEB Cup, την τρίτη κατηγορία κατά σειρά κάτω από Euroleague και Eurocup, ήταν Guidford Heat, ωστόσο, η απόδοσή της ήταν απογοητευτική, με το κλαμπ να μην καταφέρνει να κερδίσει κανένα παιχνίδι και λόγω των υπερβολικών εξόδων να βρεθεί εμπρός στον κίνδυνο της χρεωκοπίας.

«Δεν είναι, λοιπόν, εύκολο το εγχείρημα της επιστροφής στην Ευρώπη» θα επισημάνουν παράγοντες των ομάδων που κυριαρχούν στο BBL. «Καταρχάς πρέπει να χτίσουμε μια συγκεκριμένη συνήθεια στο βρετανικό κοινό να παρακολουθεί αγώνες μπάσκετ μεσοβδόμαδα» θα προσθέσουν. Ωστόσο, ο πιο σημαντικός παράγοντας είναι να εξασφαλιστούν όλα εκείνα τα χρήματα ώστε η ομάδα να καταφέρνει να πληρώνει τα ταξίδια της στην Ευρώπη και να μην κινδυνεύσει με χρεωκοπία, όπως συνέβη στην περίπτωση της Guidford Heat. Το εγχείρημα, μάλιστα, δυσκολεύει, σύμφωνα με τους ίδιους, μετά το Brexit που δημιούργησε οικονομική αβεβαιότητα στο μεγάλο νησί.

Μπορεί τα οικονομικά εμπόδια να είναι αρκετά, από αγωνιστικής πλευράς, όμως, κατά τους ίδιους, οι βρετανικές ομάδες μπορούν να ανταγωνιστούν τις υπόλοιπες ευρωπαϊκές. Επιχείρημά τους, τα preseason τουρνουά που διοργανώνουν οι ομάδες του BBL και στα οποία συμμετέχουν ομάδες από χώρες όπως το Βέλγιο και η Πολωνία. «Σ αυτά τα ματς, πολλά εκ των οποίων κερδίζουμε, δείχνουμε πως μπορούμε να ανταποκριθούμε είτε στο Basketball Champions League της FIBA είτε στο Eurocup» θα δηλώσει ο managing director της Newcastle Eagles, Paul Blake.

Προσέγγιση, μάλιστα, έγινε και από την Euroleague, ο πρόεδρος της οποίας δηλώνει συνεχώς πως θέλει η Μεγάλη Βρετανία να μπει στο χάρτη του ευρωπαικού μπάσκετ. Στο πλαίσιο αυτής της καμπάνιας, επέλεξε το 2013 το Final 4 του 2014 να γίνει στην O2 Arena του Λονδίνου. Στο αρχικό πλάνο ήταν το Λονδίνο να είναι ο οικοδεσπότης του τουρνουά για τα επόμενα 3 χρόνια, ωστόσο, τα άδεια καθίσματα τρόμαξαν τον Τζόρντι Μπερτομέου, ο οποίος άλλαξε γρήγορα τα σχέδιο και μετέφερε το Final 4 του 2014 στο Μιλάνο. Σε δηλώσεις, μάλιστα, που είχε κάνει ο πρόεδρος της Euroleague είχε επισημάνει χαρακτηριστικά πως μπορεί να θέλει και τις βρετανικές ομάδες στα ευρωπαικά πρωταθλήματα, ωστόσο οι μεγάλοι σύλλογοι του BBL πρέπει να κάνουν κοστοβόρες επενδύσεις και να αναλάβουν τους κινδύνους αυτών για να ενταχθούν σ αυτά.

Η ισχυρή επιρροή του NBA

Μπορεί η O2 Arena του Λονδίνου να μη γέμισε στα ματς του Final 4 της Euroleague του 2014, γεμίζει κάθε χρόνο, όμως,  όταν στο συγκεκριμένο γήπεδο γίνεται ένας επίσημος αγώνας NBA. Αυτός είναι, σύμφωνα με αρκετούς, ο μεγαλύτερος σκόπελος που πρέπει να διαβούν τόσο οι βρετανικές ομάδες όσο και οι ευρωπαϊκές λίγκες, ώστε η Μεγάλη Βρετανία να ενταχθεί στον ευρωπαικό χάρτη. «Δεν είναι πολύ μεγάλο το κοινό που παρακολουθεί μπάσκετ στο μεγάλο νησί» θα δηλώσει στο debut ο Έλληνας προπονητής, Νίκος Σαχινόπουλος, που αυτή τη στιγμή βρίσκεται στην Αγγλία. «Αυτό, λοιπόν, το περιορισμένο κοινό όταν επιλέγει να δει μπάσκετ δε θα δει ούτε την εθνική λίγκα ούτε τις ευρωπαϊκές. Θα επιλέξει να δει NBA το οποίο είναι πιο κοντά στη φιλοσοφία του» θα παραδεχτεί ο Έλληνας προπονητής.

Πλήθος ποδοσφαιρικών αστεριών των αγγλικών γηπέδων κάνουν την εμφάνισή τους σε παιχνίδια του NBA που διοργανώνονται στο Λονδίνο.

Η επιρροή του NBA μπορεί κανείς να την παρατηρήσει κυρίως στην εθνική ομάδα της Μεγάλης Βρετανίας, η οποία τα τελευταία χρόνια κάνει τα πρώτα της βήματα. Αν παρατηρήσει κανείς η πλειοψηφία των παικτών που αυτή τη στιγμή αγωνίζονται εκεί, έχουν κάνει μπασκετικές σπουδές σε αμερικάνικα κολέγια, ενώ ο προπονητής της, ο Joe Prunty, έχει διατελέσει για αρκετά χρόνια assistant coach σε ομάδες του NBA. Ωστόσο, δεν πρέπει κανείς να δαιμονοποιεί την επιρροή του αμερικανικού μπάσκετ στην Αγγλία, θα παραδεχτούν αρκετοί που ασχολούνται με το άθλημα στο μεγάλο νησί. «Γιατί, όπως και να χει μέσω αυτού, επιτελείται ο απώτερος σκοπός που δεν είναι άλλος από το να αφήσουν τις μπάλες ποδοσφαίρου οι Βρετανοί και να πιάσουν για πρώτη φορά τις πορτοκαλί».

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ