Η πορεία που έκανε η Τουρκία στο Μουντιάλ του 2002 ήταν «μαγική» και δίκαια «σόκαρε» τον ποδοσφαιρικό πλανήτη. Ωστόσο είχε προηγηθεί άλλη μία το μακρινό 1954...

Η Τουρκία προκάλεσε μεγάλη αίσθηση στο Παγκόσμιο Κύπελλο Ποδοσφαίρου Κορέας/Ιαπωνίας του 2002, φτάνοντας μέχρι τα ημιτελικά πριν ηττηθεί οριακά από τη μετέπειτα παγκόσμια πρωταθλήτρια Βραζιλία. Η πρώτη και προηγουμένως μοναδική φορά που οι Τούρκοι προκρίθηκαν στο Μουντιάλ, σχεδόν 50 χρόνια πριν, ήταν εξίσου θεαματική.

Τα προκριματικά 

Τα προκριματικά για το Παγκόσμιο Κύπελλο  της Ελβετίας του 1954 δεν ήταν τόσο εκτεταμένα όσο σήμερα. Για παράδειγμα, αν και υπήρχαν δέκα προκριματικοί όμιλοι στην Ευρώπη (από τους μόλις 13 παγκοσμίως), κάθε όμιλος περιλάμβανε μόνο δύο έως τέσσερις ομάδες. Η Τουρκία βρέθηκε στον 6ο όμιλο, όπου ο μόνος αντίπαλος της ήταν το φαβορί που ονομάζεται Ισπανία. Όπως και σήμερα, οι ομάδες έπαιζαν μεταξύ τους τόσο εντός όσο και εκτός έδρας. Η Ισπανία πέρασε το πρώτο παιχνίδι χωρίς πολλά προβλήματα με νίκη 4-1 στη Μαδρίτη στις 6 Ιανουαρίου 1954. Ο επαναληπτικός αγώνας διεξήχθη στην Κωνσταντινούπολη στις 14 Μαρτίου. Τότε η τουρκική ομάδα βασίστηκε στην άμυνα της, εμποδίζοντας τους Ισπανούς να σκοράρουν, ενώ βρήκαν οι ίδιοι στόχο για να εξασφαλίσουν τη νίκη με 1-0.

Καθώς δεν υπήρχε κανόνας για τα εκτός έδρας γκολ σε αυτό το σημείο, οι κανόνες της FIFA όριζαν ότι έπρεπε να διεξαχθεί αγώνας μπαράζ. Αυτός διεξήχθη μόλις τρεις ημέρες αργότερα στο Ολίμπικο της Ρώμης. Σύμφωνα με πληροφορίες, 60.000 θεατές συγκεντρώθηκαν για να παρακολουθήσουν έναν δραματικό αγώνα που κρίθηκε με αξιοσημείωτο τρόπο.

Ο αγώνας μπαράζ που έμεινε στην ιστορία

Η Τουρκία απάντησε στο γρήγορο γκολ του Χοσέ Λουίς Αρτέτσε για την Ισπανία (18′) με ένα γκολ του Μπουρχάν Σαργκίν στο 32ο λεπτό.  Ο ίδιος προηγουμένως είχε πετύχει το κρίσιμο νικητήριο γκολ στην Κωνσταντινούπολη. Οι Τούρκοι πήραν στη συνέχεια το προβάδισμα με τον Σουάτ Μαρμά περίπου στη συμπλήρωση μιας ώρας αγώνα. Ωστόσο οι Ισπανοί ανταπέδωσαν με γκολ του Αντριάν Εσκουντέρο (79′). Δεν υπήρξαν άλλες προσθήκες στον πίνακα των σκόρερ ούτε στην κανονική διάρκεια ούτε στην παράταση.

Τα πέναλτι δεν αποτελούσαν ακόμη μέρος των Κανόνων του Παιχνιδιού και εισήχθησαν από την μόλις το 1970. Αντ’ αυτού, έγινε κλήρωση για να αποφασιστεί ποιος θα ταξίδευε στο Παγκόσμιο Κύπελλο της Ελβετίας. Ο Λουίτζι Φράνκο Τζέμα, ένα 14χρονο αγόρι του οποίου ο πατέρας εργαζόταν στο γήπεδο, επιλέχθηκε για να φέρει εις πέρας αυτό το σημαντικό έργο. “Κλειστήκαμε στα αποδυτήρια νιώθοντας εντελώς αποθαρρημένοι, σκεπτόμενοι ότι δεν μπορούσαμε να κάνουμε τίποτα άλλο, ότι όλα είχαν πάει τόσο άσχημα που το παιδί δεν διάλεξε το όνομά μας“, δήλωσε ο Εσκουντέρο, ο οποίος κράτησε την Ισπανία στην ισοπαλία με το γκολ της ισοφάρισης. “Και φυσικά διάλεξε την Τουρκία. Η απογοήτευση ήταν τεράστια. Νιώθαμε αβοήθητοι. Ήταν δραματικό“. Έτσι η Τουρκία προκρίθηκε για πρώτη φορά στην ιστορία της σε Μουντιάλ.

Η εμφάνιση της Τουρκίας στο Παγκόσμιο Κύπελλο του 1954

2ος όμιλος

Δυτική Γερμανία 4-1 Τουρκία
Τουρκία 7-0 Δημοκρατία της Κορέας
Δυτική Γερμανία 7-2 Τουρκία

Σύμφωνα με τους κανόνες εκείνης της εποχής, η Τουρκία αντιμετώπισε δύο φορές τη Δυτική Γερμανία, αλλά δεν έπαιξε καθόλου με την νικήτρια του ομίλου Ουγγαρία. Οι Τούρκοι αποκλείστηκαν από έναν όμιλο που περιλάμβανε και τις δύο ομάδες που θα διεκδικούσαν τελικά τον τελικό.