Grand Prix Καναδά 2019: Περί καθωσπρεπισμού ..
Λίγα λόγια σχετικά με την ποινή που δέχτηκε ο Sebastian Vettel στο Καναδικό Grand Prix, η οποία ξεγυμνώνει, τον θεσμό της Formula 1.
Όταν ξεκίνησα να αρθρογραφώ, έθεσα στον εαυτό μου τρεις ηθικούς κανόνες. Αρχικά, να μην γράψω ποτέ για κάτι το οποίο δεν μου κεντρίζει το ενδιαφέρον. Το αποτέλεσμα θα ήταν δυσάρεστο τόσο για εμένα, όσο και τον εκδότη. Δεύτερον, όταν αντλώ έμπνευση από κάποιο γεγονός, να περιμένω να κοπάσει η θύελλα που σηκώνουν οι τσακωμοί, οι πολλές απόψεις και εντάσεις. Πόσο; Τόσο, ώστε να μην ακυρώσω τον τρίτο μου ηθικό κανόνα. Να μένω ανεπηρέαστος και αντικειμενικός, παρότι οι σειρήνες είναι πάντα γλυκές. Να μην αλλοιώσω, διαστρεβλώσω την άποψη μου για χάρη των πολλών..
Και σήμερα, στο κείμενο που θα ακολουθήσει, οι δύο κανόνες πληρούνται cento per cento. Ο τρίτος «βραχυκυκλώνει», διότι η άποψη μου δεν θα αλλάξει για χάριν των πολλών. Aπλώς τυγχάνει, να ταυτίζεται με τη γνώμη τους..
Την προηγούμενη Κυριακή γίναμε ή καλύτερα θα γινόμασταν, μάρτυρες μιας όπως προβλεπόταν μεγάλης μάχης μεταξύ 2 παγκοσμίων πρωταθλητών. Οι οποίοι μάλιστα, έχουν κατακτήσει συνολικά 9 φορές το παγκόσμιο πρωτάθλημα. Μια μάχη που ειδικά φέτος, με την ισοπεδωτική δυναμική της Mercedes, είχαν ανάγκη αρκετοί stakeholders. Από την Formula 1 όπου σαν προϊόν, επιθυμεί μάχες στην κορυφή οι οποίες φέρνουν τηλεθέαση, έσοδα και brand awareness, μέχρι τη Ferrari που δεν έχει ούτε στο ελάχιστο την δυναμική που θα επιθυμούσε ειδικότερα μετά και την περσινή χρονιά, με μια μόνο ευκαιρία για νίκη φέτος, στο Μπαχρέιν.
Ακόμη όμως και η Mercedes έχει ανάγκη από τέτοιες μάχες. Και αυτό γιατί, ναι μεν οι νίκες μετράνε το ίδιο ελλείψει ή μη ανταγωνισμού, όμως η αξία του ηττημένου δίνει αξία στον νικητή. Μια αξία που όντας αόριστα ορισμένη, μπορεί να αφορά τις μνήμες των θεατών, τον θρύλο που χτίζει μια ομάδα και ένας οδηγός. Πιθανολογώ πως ο Hamilton, πιο δυνατά θα θυμάται το πρωτάθλημα της τελευταίας στροφής στο Interlagos του 2008, παρά αυτό του 2014, μαθηματικά κατακτημένο 3 και 4 αγώνες πριν το τέλος του πρωταθλήματος.
Και μπορεί, μέχρι ένα σημείο να είδαμε μάχη, όμως ποιος ξέρει τι θα έφερνε η συνέχεια; Ο Vettel γλίστρησε, γύρισε στην πίστα όπως όπως και μπροστά από τον Hamilton, με τους αγωνοδίκες να ανακοινώνουν εξέταση του συμβάντος. Παρακαλούσα για no further action. Και δεν το έκανα σαν οπαδός της Ferrari, γεγονός που δεν έχω κρύψει ποτέ, άλλα σαν οπαδός του αθλήματος. Σαν φίλαθλος του οποίου η φλόγα δεν έχει σβήσει ακόμη. Παρά τις αλλαγές, παρά την τυποποίηση της Formula 1, παρά την έλλειψη ανταγωνισμού, παρά την παραγκώνιση παραδοσιακών πιστών για χάρη τόπων-χρυσωρυχείων, παρά την απαγόρευση των ανεφοδιασμών, των ατμοσφαιρικών V8-V10-V12, παρά τον τεχνοκρατικό τρόπο δόμησης των κανονισμών, παρά το πρωτάθλημα για έναν. Παρακαλούσα να μην αλλοιωθεί η μάχη που ερχόταν, να μην επέμβει κανείς. Δυστυχώς, έπεσα έξω.
Η απόφαση πραγματικά με ξάφνιασε. Και με ξάφνιασε για λόγους που έχουν ήδη εξηγήσει άνθρωποι που δεν οδηγούν ένα συμβατικό αυτοκίνητο σαν εμένα για να πηγαίνουν στην δουλειά τους. Άνθρωποι σαν τον Karun Chandkok, τον Jenson Button, τον Nigel Mansell, τον Mario Andretti, τον Mark Webber, τον Damon Hill, τον Lucas Di Grassi, τον David Coulthard και τόσους άλλους. Επαγγελματίες οδηγοί Formula 1, από διαφορετικές εποχές, άρα και με εμπειρία από διαφορετικά μονοθέσια. Οδηγοί οι οποίοι έκαναν πρωταθλητισμό και μάλιστα 4 από αυτούς είναι και παγκόσμιοι πρωταθλητές. Ομόφωνα συμφώνησαν στη κοινή λογική μιας άδικης ποινής, ενός μονοθέσιου ακυβέρνητου από τη στιγμή που θα βρεθεί στο γρασίδι, μιας αντίδρασης από τον Vettel που δεν θα μπορούσε να είναι διαφορετική.
Δε πρόκειται να κάνω ανάλυση του συμβάντος, διότι θα είναι « καφενειακή». Δεν έχω οδηγήσει αυτοκίνητο ούτε με το 1/5 της ιπποδύναμης που έχει στην πλάτη του ο Vettel. Δεν έχω χάσει τον έλεγχο σε σημείο χωρίς πρόσφυση όπως είναι το γρασίδι. Καταλαβαίνω όμως με τη λογική μου πως σε τέτοιες καταστάσεις πλήρη έλεγχο, δεν έχεις. Και «ηρεμώ» όταν βλέπω πιλότους F1 να συμφωνούν ως προς αυτό. Εγώ, θα γράψω για τη μεροληψία, και τον καθωσπρεπισμό που διέπει αυτή τη στιγμή το άθλημα.
Αρχικά, οι κανόνες είναι θεσμοθετημένοι και σαφείς. Δεν χωράει αμφισβήτηση. Αμφισβήτηση όμως μπορεί να υπάρξει στο επίπεδο του πλαισίου εφαρμογής τους και πιο συγκεκριμένο στον μεροληπτικό τρόπο που οι κανόνες τηρούνται ή όχι. Αυτό συμβαίνει διότι σε κάθε αγώνα οι αγωνοδίκες είναι διαφορετικοί(!), άρα κάθε φορά έχεις να κάνεις με την κρίση 3 διαφορετικών ανθρώπων.
Έτσι μάλλον εξηγείται και πως στον αγώνα του Μονακό το 2016, σε ένα πολύ παρόμοιο συμβάν, ο Hamilton δεν τιμωρήθηκε ενώ έκοψε το chicane και έκλεισε στην συνέχεια τον Ricciardo. Έτσι εξηγείται η μη επιβολή ποινής στον αγώνα του 2018 στην Γερμανία, ξανά με τον Hamilton όπου ενώ τον φωνάζουν για πιτ στοπ, τον ενημερώνουν τελευταία στιγμή να μείνει έξω, και εκείνος αναγκαστικά κόβει το γρασίδι. Δεν ήταν καν από λάθος του, δεν του γλίστρησε το μονοθέσιο. Αυτό είναι κάτι που βλάπτει τη Formula 1 σαν θεσμό, σαν προϊόν. Τραντάζει την αξιοπιστία της. Οι νόμοι οφείλουν να είναι ίδιοι για όλους, να τηρούνται για όλους, να επιβάλλονται σε όλους.
Η F1 με αυτή την πολύ αυστηρή ποινή που επιβλήθηκε, γύρισε ηθελημένα ή μη σελίδα, κόβοντας κάθε δεσμό -αν είχε ακόμη- με το ρομαντικό παρελθόν της, αυτό που γαλούχησε γενιές, έκανε ανθρώπους να ονειρεύονται, να παθιάζονται, να τσακώνονται, να αφήνουν το φαγητό στη μέση για να μην χάσουν εκκινήσεις, μάχες, αδρεναλίνη. Γύρισε σελίδα, άλλαξε κεφάλαιο και πλέον το παρόν και το μέλλον θα διέπονται από αυτό που ήδη βιώνουμε. Έναν καθωσπρεπισμό στα πάντα, έναν έλεγχο που όλο και θα αυξάνεται. Σε σημείο μη ελευθερίας κινήσεων από ομάδες και οδηγούς, έναν εξ ορθολογισμό του πρωταθλήματος, όπου όλα θα είναι τυπικά και αναμενόμενα.
Ένα προϊόν που η ρομαντική του εποχή του φέρθηκε άσχημα και πλέον μας το επιστρέφει πίσω με άσχημο τρόπο. Διότι εκεί, σε μάχη πρωτοπόρων και παγκόσμιων πρωταθλητών, δεν την πειράζεις την μάχη. Την αφήνεις να εξελιχθεί. Δεν στερείς από το άθλημα τέτοια μάχη για χάρη της τυπικότητας και της ορθολογικότητας. Και δεν τη στερείς ειδικά σήμερα, όπου μάχες βλέπουμε με το σταγονόμετρο. Ήταν μια μάχη σώμα με σώμα. Ήταν pure racing. Και για να μην θεωρηθεί πως φάσκω και αντιφάσκω, δεν είναι πως ζητάω ίδιους κανόνες για όλους και μετά λέω να μην επιβάλεις ποινή διότι παλεύουν παγκόσμιοι πρωταθλητές. Λέω να μην επιβάλεις διότι ήταν απόφαση τραβηγμένη από τα μαλλιά, αμφισβητούμενη, ειδικά από τη στιγμή που όπως φαίνεται ο Vettel δεν μπορούσε να επιστρέψει με άλλο τρόπο στη πίστα.
Στην αρχή της ταινίας Rush,ακούμε τον Niki Lauda να λέει : 25 οδηγοί συμμετέχουν κάθε σεζόν στην F1, και κάθε χρόνο, 2 από εμάς πεθαίνουν. Τι είδους άνθρωποι κάνουν μια τέτοια δουλειά; Σίγουρα όχι φυσιολογικοί. Rebels. Lunatics. Dreamers. Άνθρωποι που είναι απελπισμένοι να αφήσουν ένα σημάδι, και είναι διατεθειμένοι να πεθάνουν προσπαθώντας. Μπορεί η F1 να θυμίζει ελάχιστα εκείνες τις εποχές. Σίγουρα όμως μας υπενθυμίζει πως υπάρχουν στιγμές που δεν μπαίνουν σε καλούπια. Πράγματα που δεν ερμηνεύονται με την λογική. Αποφάσεις που το (αγωνιστικό) ένστικτο τις καθαρίζει σε nanoseconds. Υπάρχουν και οι φορές που η μη επιβολή των νόμων, φαντάζει σωστότερη επιλογή από την επιβολή τους. Και γι αυτό το συμβάν, δεν παραπονιούνται μόνο οι οπαδοί της Ferrari. Παραπονιούνται οι οπαδοί του Αθλήματος.