Κρούσματα ρατσισμού που συγκλόνισαν

Την προηγούμενη εβδομάδα γίναμε μάρτυρες ενός άστοχου σχολίου κατά του Θανάση Αντετοκούνμπο. Για κάποιους το περιστατικό μπορεί να ερμηνευθεί ως ρατσιστική επίθεση στον Έλληνα διεθνή, ενώ για μερικούς ως ένα ατυχές συμβάν που δεν εμπεριέχει ρατσιστικά κίνητρα. Η πραγματικότητα είναι όμως πως στο παρελθόν, τόσο ο Θανάσης όσο και ο Γιάννης Αντετοκούνμπο έχουν υπάρξει στόχοι ρατσιστικών σχολίων από διάφορους πομπούς. Πολιτικά πρόσωπα, ένας ακαδημαϊκός και ενδεχομένως μερικοί οπαδοί έχουν επιτεθεί φραστικά στους δύο αθλητές.

Αξίζουν τα παιδιά αυτά να αποτελούν θύματα ρατσισμού; Αυτό είναι το πρώτο ερώτημα που μου έρχεται στο μυαλό όταν διαβάζω για τις περιπτώσεις τους. Ένα δεύτερο ερώτημα που απορρέει από το πρώτο είναι το πως γίνεται να είναι κανείς εχθρικός και ρατσιστής μαζί τους. Το τρίτο και σημαντικότερο το διερωτήθηκε ο ίδιος ο Γιάννης στο post που έκανε στον προσωπικό του λογαριασμό στο instagram. Αν αυτό συνέβη με τον Θανάση που εκπροσωπεί με θέληση και περηφάνεια την εθνική Ελλάδος, τότε τι μπορεί να περνούν άλλοι έγχρωμοι άνθρωποι στην Ελλάδα;

Η αλήθεια δυστυχώς πονάει. Ο Σοφοκλής Σχορτσιανίτης αποτελεί ακόμα ένα τρανταχτό παράδειγμα αποδέκτη ρατσιστικών σχολίων στη χώρα μας. Ο βουλευτής της Χ.Α, Ηλίας Παναγιώταρος αμφισβήτησε την ελληνικότητα της καταγωγής του πρώην διεθνή center. Ο “Big Sofo” που έχει αγωνιστεί 54 φορές με τα χρώματα της εθνικής και είχε πρωταγωνιστικό ρόλο στον θρίαμβο του 2006 επί των Η.Π.Α, απάντησε στις προκλήσεις του συγκεκριμένου βουλευτή: “Είμαι Έλληνας, παίζω από 12 χρονών στις εθνικές ομάδες της Ελλάδας”.

Η βλακεία παρ’ όλα αυτά δεν είναι αποκλειστικό “προνόμιο” των Ελλήνων, αλλά απλώνεται σε διάφορες περιοχές του κόσμου. Τη σεζόν 2013-14 ο Σχορτσιανίτης αγωνιζόταν με τα χρώματα της Μακάμπι στο Ισραήλ και έγινε άθελα του αρνητικός πρωταγωνιστής στο επεισόδιο με τον οπαδό την Χάποελ Τελ-Α-Βιβ.

Ειδικότερα, στην αναμέτρηση της Χάποελ με την Μακάμπι ένας οπαδός της γηπεδούχου ομάδος, έχοντας εν μέρει ρατσιστική διάθεση απέναντι στον Σχορτσιανίτη έβριζε επανειλημμένα τον ίδιο και την οικογένεια του. Η αντίδραση του θηριώδη center ήταν απρόβλεπτη και έκανε τον γύρο του κόσμου.

Ωστόσο, το φαινόμενο του ρατσισμού δεν γνωρίζει σύνορα, πρόσωπα και καταστάσεις. Διάσημοι αθλητές που έχουν μεγάλο κύρος, δύναμη, πλούτο και φυσικά ταλέντο, έχουν υπάρξει θύματα ρατσιστικών επιθέσεων. Ένας από αυτούς είναι ο Λεμπρόν Τζέιμς.

Ο σταρ του NBA είδε την πύλη του σπιτιού του στο Μπρέντγουντ να βανδαλίζεται από αγνώστους, οι οποίοι άφησαν πάνω της στίγμα της ανθρώπινης ανοησίας, καθώς σχημάτισαν γκράφιτι ρατσιστικού περιεχομένου. Το περιστατικό έλαβε χώρα το 2017, λίγες μέρες πριν από τους τελικούς με τους Warriors και την ίδια περίοδο που ο Λεμπρόν κατηγορεί ανοιχτά τον Τραμπ πως ενθαρρύνει το ρατσιστικό μίσος.

ΜΆΧΗ ΚΑΤΆ ΤΟΥ ΡΑΤΣΙΣΜΟΎ:

Έρλ Λόϊντ:

Όπως σε όλες τις περιπτώσεις, έτσι και στη μάστιγα του ρατσισμού συναντά κανείς ανθρώπους, οι οποίοι έδωσαν τη δική τους μάχη, αρνήθηκαν να γίνουν συνένοχοι στο έγκλημα και βοήθησαν με τον τρόπο τους στην καταπολέμηση του ρατσισμού στον αθλητισμό. Χαρακτηριστικό είναι το παράδειγμα του Ερλ Λόϊντ.

Ο Λόϊντ έγινε το 1950 ο πρώτος Αφροαμερικανός παίχτης που έπαιξε σε αγώνα NBA στο παιχνίδι των Ουάσινγκτον Κάπιταλς με τους Ρότσεστερ Ρόγιαλς. Ήρεμος άνθρωπος και ταπεινός χαρακτήρας όπως τον περιγράφουν οι συμπαίχτες του, ο Λόϊντ έβαλε κάτω το εγώ του προς όφελος της επόμενης γενιάς Αφροαμερικανών.

Τον πρώτο χρόνο του στο NBA και τι δεν άκουσε από τους οπαδούς. Μέχρι που τον παρότρυναν να επιστρέψει στην Αφρική, ένα μέρος όπου δεν είχε πάει ποτέ άλλωστε. Γνώριζε πως ο μόνος τρόπος που υπήρχε για να μειωθεί ο ρατσισμός ήταν η σκληρή δουλειά. Έτσι και έγινε. Ο Λόϊντ έδειξε πλήρη αφοσίωση στο μπάσκετ, προσπάθησε να είναι ανταγωνιστικός εντός γηπέδων και δεν απάντησε ποτέ στις προκλήσεις των οπαδών. Φυσικό επακόλουθο της σκληρής δουλειάς του ήταν να σπάσει ακόμα ένα ρεκόρ. Ο Λόϊντ έγινε πέντε χρόνια αργότερα ο πρώτος Αφροαμερικανός που αγωνίστηκε σε τελικό NBA στο ματς με τους Σιράκιους Νάτιοναλς.

Από το 2003 ο Λόϊντ ανήκει  στο πάνθεον του παγκόσμιου μπάσκετ, χάριν στην είσοδο του στο Hall of fame. Η συνεισφορά του στο άθλημα και ο μετριόφρων χαρακτήρας του αποτελούν σίγουρα παράγοντες που άνοιξαν τον δρόμο του NBA και στους υπόλοιπους Αφροαμερικανούς παίχτες. Όπως έχει δηλώσει ο ίδιος: “Πάντα συμπεριφερόμουν ως επαγγελματίας. Ήξερα ότι αν δεν ξεχώριζα ως παίχτης ή ως άνθρωπος, το επόμενο κύμα μαύρων στο NBA θα αργούσε πολύ να έρθει”.

Ντον Χάσκινς:

Υπάρχει άραγε κάποιος που κερδίζει πρωτάθλημα και παράλληλα δέχεται απειλές για την ίδια του τη ζωή; Όχι από αντίπαλους οπαδούς όπως θα πίστευε κανείς, αλλά από υποστηρικτές της ομάδας του. Κι όμως υπάρχει. Είναι ο Ντον Χάσκινς και αξίζει να ρίξεις μια ματιά στην ιστορία του, σε περίπτωση που δεν τον γνωρίζεις ήδη.

Ο Χάσκινς αποτελεί τον προπονητή που οδήγησε το πανεπιστήμιο του Τέξας Γουέστερν στο μοναδικό του μέχρι και σήμερα πρωτάθλημα. Στον τελικό του 1966 βρήκε απέναντι του το πανίσχυρο Κεντάκι, που αποτελείτο μόνον από λευκούς παίχτες. Ο Χάσκινς επέλεξε για την αρχική πεντάδα του Τέξας πέντε Αφροαμερικανούς, ενώ από τον πάγκο έπαιξαν άλλοι δύο, χωρίς να αγωνιστεί κανένας λευκός από την ομάδα του.

Την εποχή που άνθιζε ο ρατσισμός στις Η.Π.Α, ένας λευκός προπονητής άλλαξε έστω και άθελα του τις ισορροπίες, ειδικότερα σε μία κοινωνία όπως αυτή του Τέξας, που ήταν πέρα για πέρα συντηρητική. Ο Χάσκινς όταν ανέλαβε το μπασκετικό τμήμα του κολεγίου το 1961, βρήκε μία ομάδα με λιγοστό ταλέντο. Έτσι, θέλησε να την ενισχύσει με μαύρους αθλητές που έπαιζαν στα ανοιχτά γήπεδα των γειτονιών του Τέξας.

Τόσο οι παίχτες όσο και ο ίδιος ο Χάσκινς δέχθηκαν απειλές για τη ζωή τους, ακόμα και μετά την κατάκτηση του πρωταθλήματος. Η κοινωνία του Τέξας εμφανιζόταν να είναι πιο μπερδεμένη από ποτέ και οι παίχτες έφτασαν πολλές φορές στα όρια τους, σκεπτόμενοι να σταματήσουν το μπάσκετ. Ωστόσο, ο πληγωμένος εγωισμός τους, το κίνητρο που εισέπραξαν από την κατάκτηση του πρωταθλήματος και η αέναη στήριξη από τον προπονητή τους ήταν μερικά μόνο από τα στοιχεία που τους βοήθησαν να συνεχίσουν.

Ο Χάσκινς στιγματίστηκε από τις επιλογές του. Πολλοί τον κατηγόρησαν πως εκμεταλλεύτηκε τους μαύρους αθλητές προς όφελος της δικιάς του εικόνας. Ποτέ όμως δεν το έβαλε κάτω. Συνέχισε από το πόστο του στην ομάδα μέχρι και το 1996. Παράλληλα, κέρδισε προοδευτικά το σεβασμό της “δύσκολης” κοινωνίας του Τέξας. Μέχρι το τέλος της ζωής του, δηλαδή το 2008, ο Χάσκινς πρέπει να ένιωθε περήφανος που συνέβαλλε κι εκείνος στην μάχη κατά του ρατσισμού και στην ενσωμάτωση των μαύρων αθλητών στο αμερικανικό μπάσκετ.

Ακολουθεί το φοβερό τρέιλερ από τη σειρά ντοκιμαντέρ με την υπογραφή του Λεμπρόν Τζέιμς για το ρατσισμό:

https://youtu.be/b8ZYeVuzPKs