Σέλτικ 1966-67: «Τα λιοντάρια της Λισαβώνας»
Πως μία παρέα παιδιών από την ίδια γειτονιά κατάφερε να κατακτήσει την Ευρώπη και να διασπάσει το «κατενάτσιο» της μεγάλης Ίντερ του Ελένιο Ερέρα.
Το Βρετανικό ποδόσφαιρο μπορεί να καυχιέται για πολλά επιτεύγματα στην τεράστια ιστορία του. Το πρώτο βήμα όμως το είχε κάνει πριν 51 χρόνια η Σέλτικ νικώντας την παντοδύναμη Ίντερ της δεκαετίας του 1960 μέσα στη Λισαβώνα και κερδίζοντας επάξια το προσωνύμιο «τα λιοντάρια της Λισαβώνας».
Είναι ωραίο κάποιες φορές να γυρνάς πίσω τον χρόνο και να θυμάσαι το πως ξεκίνησαν όλα. Για τους Βρετανούς ορόσημο αποτελεί η 25η Μαΐου του 1967. Ήταν η ημέρα που η Σέλτικ άνοιξε τον δρόμο προς την Ευρωπαϊκή καταξίωση όχι μόνο στην Σκωτία, αλλά και σε ολόκληρη την γηραιά Αλβιόνα.
Βέβαια η κατάκτηση του Ευρωπαϊκού τίτλου από μόνης της δεν θα έλεγε τίποτα αν δεν υπήρχε μία τρομερή και μάλιστα πολύ σπάνια για τα σημερινά δεδομένα συγκυρία. Ένα απίστευτο γεγονός συνδέει αυτή την ομάδα με την αιωνιότητα προσδίδοντας της ακόμα μεγαλύτερο κύρος και σεβασμό.
Η παρέα της Γλασκόβης
Η τεράστια Σέλτικ της εποχής απαρτιζόταν από ποδοσφαιριστές οι οποίοι ήταν όλοι «γέννημα θρέμμα» της ίδιας τους της περιοχής. Όλα τα μέλη της ομάδας ήταν γεννημένα σε απόσταση μόλις 10 μιλίων μακριά από την έδρα της Σέλτικ, πράγμα απίστευτο για τα σημερινά δεδομένα. Όλοι εκτός από τον Μπόμπι Λένοξ ο οποίος ήταν γεννημένος σε απόσταση 30 μιλίων μακριά και στο βόρειο Άρσαϊρ.
Πρωτεργάτης αυτής της επιτυχίας ήταν ο τεχνικός της ομάδας, Τζοκ Στιν, ένας πρώην μεταλλωρύχος που έκανε τα πρώτα του ποδοσφαιρικά βήματα στην Ουαλική Λιάνελι Τάουν. Ο Στιν επίσης είχε πραγματοποιήσει πάνω από 100 συμμετοχές με την Σέλτικ και στην συνέχεια ανέλαβε την δεύτερη ομάδα. Τα προτεσταντικά του όμως πιστεύω δεν του επέτρεψαν να κάνει το μεγάλο βήμα στην καριέρα του για την πρώτη ομάδα της Σέλτικ και γ αυτό ανέλαβε στη συνέχεια την τύχη της Χιμπέρνιαν, πραγματοποιώντας πολύ καλές εμφανίσεις.
Ένας προτεστάντης στο «τιμόνι» της Σέλτικ
Αυτό πείσμωσε την Σέλτικ η οποία του έδωσε την ευκαιρία και αυτός την «άρπαξε από τα μαλλιά». Ο Στέιν έγινε ο πρώτος προτεστάντης τεχνικός που ανέλαβε τα ηνία μίας καθολικής ομάδας όπως η Σέλτικ τον Μάρτιο του 1965.
Σταθμός στην ιστορία της ομάδας αυτή η χρονιά καθώς το τέλος της σεζόν τους βρήκε στην κορυφή της βαθμολογίας νικώντας τους μεγάλους αντίπαλους (Ρέιντζερς) με δύο βαθμούς διαφορά. Ένας τίτλος που ήρθε στην ομάδα μετά από «ξηρασία» 12 ετών.
Ως αποτέλεσμα της κατάκτησης του τίτλου, η Σέλτικ «έκλεισε θέση» στο Ευρωπαϊκό πρωτάθλημα της περιόδου 1966-67, μία διοργάνωση (Κύπελλο Πρωταθλητριών τότε) η οποία ήταν ακόμα στα σπάργανα. Μόνο τέσσερις ομάδες είχαν κατακτήσει το τρόπαιο έως τότε, η Ρεάλ Μαδρίτης, η Μπενφίκα, η Μίλαν και η Ίντερ.
Τα Βρετανικά κλάμπ είχαν φτάσει μέχρι τα ημιτελικά και αυτό με δυσκολία. Ομάδες όπως η Λίβερπουλ, η Μαν. Γιουνάιτεντ, η Τότεναμ, οι Ρέιντζερς, η Νταντί Γιουνάιτεντ και η Χιμπέρνιαν είχαν φτάσει μέχρι την πηγή χωρίς να πιουν νερό.
Η Σέλτικ όμως τα κατάφερε αν και δεν «έπεσε» πάνω στα μεγαθήρια (Ρεάλ και Ίντερ) στα προημιτελικά. Η ομάδα του Στέιν νίκησε ομάδες όπως η Βοιβοντίνα (σημαντική δύναμη της εποχής), την Ντούλκα Πράγας (δυνατή ομάδα της Τσεχοσλοβακίας) και έφτασε στον τελικό όπου θα αντιμετώπιζε την Ίντερ.
Μία Ίντερ η οποία φάνταζε το απόλυτο φαβορί για το τρόπαιο. Μία Ίντερ η οποία είχε σηκώσει τα προηγούμενα δύο Ευρωπαϊκά πρωταθλήματα (1964, 1965) και το εγχώριο πρωτάθλημα δύο σερί χρονιές. Μιλάμε πλέον για την μεγάλη Ίντερ του Ελένιο Ερέρα, κατά πολλούς ιδρυτή και εμπνευστή του «κατενάτσιο», την γνωστή σε όλους «Grande Inter».
Συντρίβοντας το κατενάτσιο
Η Ίντερ της εποχής ήταν μεγάλο φόβητρο, ομάδα με παίκτες όπως οι Ματσόλα, Πίτσι, Σουάρεζ, παικτών που μόνο στην όψη τρόμαζες. Αυτή η ομάδα έμεινε στην ιστορία για το άσχημο κατά πολλούς «στο μάτι» στυλ ποδοσφαίρου. Ένα αμυντικό στυλ παιχνιδιού, με τον Ερέρα να κερδίζει τα παιχνίδια ακόμα και με «μισό μηδέν»,και τον τύπο της εποχής να τους κατηγορεί για αντιποδόσφαιρο. H Σέλτικ του Στιν όμως μπόρεσε και έκανε το απόλυτο θαύμα.
Εκείνο το βράδυ της 25ης Μαίου του 1967 στο γήπεδο της Λισαβόνας (Estadio Nacional) πάνω από 45.000 θεατές είχαν μαζευτεί για να δουν την Ίντερ να σηκώνει το τρόπαιο, ο Στέιν όμως είχε διαφορετική γνώμη. Αν και το παιχνίδι ξεκίνησε με ένα πολύ γρήγορο γκολ των Ιταλών (πέναλτι που εύστοχα εκτέλεσε ο Ματσόλα) μόλις στο 6ο λεπτό, οι Σκωτσεζοι μπόρεσαν και αντεπεξήλθαν στο κατενάτσιο και έκαναν την ισοφάριση με τον Γκέμελ στο 60′. Το γκολ της νίκης πέτυχε ο Μούρντοκ με ένα κεραυνό το οποίο ο τερματοφύλακας της Ίντερ δεν μπόρεσε να πιάσει.
Οι εφημερίδες την επόμενη μέρα κατακεραύνωναν την Ίντερ του Ερέρα και εκθείαζαν τη Σπόρτινγκ του Στιν: «Ήταν μοιραίο, αργά ή γρήγορα αυτή η Ίντερ του «κατενάτσιο» και των οριακών αποτελεσμάτων θα πλήρωνε για το αντιποδόσφαιρό της», έγραφε η Mundo Deportivo. Ήταν η ίδια εφημερίδα που έδωσε το προσωνύμιο » Τα λιοντάρια της Λισαβόνας» στην Σέλτικ.
Η Σέλτικ του Στιν κέρδισε συνολικά 10 πρωταθλήματα Σκωτίας, τα 9 από αυτά ήταν συνεχόμενα, αποτελώντας ρεκόρ που κρατούσε μέχρι το 1997 (το έσπασε η Ρέιντζερς της περιόδου 1989-97) καθώς και από ένα Κύπελλο και Λιγκ Καπ Σκωτίας. Από τότε και ύστερα βέβαια κανένας Σκωτσέζικος σύλλογος δεν έχει κάνει κάτι ανάλογο στην Ευρώπη, η Σέλτικ έφτασε στον τελικό το 1970 αλλά έχασε από την Φέγενορντ.
Ήταν η ομάδα που άνοιξε τον δρόμο προς την επιτυχία για τους Βρετανικούς συλλόγους καθώς ένα χρόνο μετά η Μαν. Γιουνάιτεντ νικώντας την Μπενφίκα με 4-1 κατέκτησε και αυτή το τρόπαιο. Μία δεκαετία αργότερα θα έρθει και η Λίβερπουλ (1977-78), η Νότιγχαμ Φόρεστ του μεγάλου Μπράιαν Κλαφ (1979-80) και η Άστον Βίλα (1981) να συμπληρώσουν το παζλ μίας από τις πιο επιτυχημένες δεκαετίες των Αγγλικών συλλόγων.
Το παράδειγμα της Σέλτικ θα μείνει για πάντα στα κιτάπια της ιστορίας του Ευρωπαϊκού ποδοσφαίρου ως ένα ρεκόρ που πολύ δύσκολα θα σπάσει κάποια ομάδα της εποχής μας μετά και τον νόμο Μπόσμαν και την παγκοσμιοποίηση του ποδοσφαίρου. Θα μείνει εκεί ως τρανό παράδειγμα μιας παρέας παιδιών που μεγάλωσαν και ανδρώθηκαν ποδοσφαιρικά στην ίδια γειτονιά και στο τέλος κατέκτησαν την Ευρώπη.
Εδώ μία μικρή περίληψη του τεράστιου κατορθώματος της ομάδας του Τζοκ Στιν: