Συνέντευξη με έναν αθλητικό ψυχολόγο

Πολλές φορές έχουμε ακούσει στον αθλητισμό, και ειδικότερα στα ομαδικά αθλήματα να αναφέρεται ο όρος ψυχολογία. «Η ομάδα μας δεν είχε την κατάλληλη ψυχολογία» ή ο τάδε παίκτης «δεν είναι καλά ψυχολογικά, για να αποδώσει τα μέγιστα».

Γενικότερα στον σύγχρονο επαγγελματικό αθλητισμό οι καταστάσεις που ορισμένες φορές βιώνει ένας παίκτης, μπορούν να έχουν ιδιαίτερο αντίκτυπο στην προσωπικότητα του, και να επηρεάσουν τον τρόπο σκέψης και απόδοσης του.

Καίριες απαντήσεις σε αυτό το ζήτημα μπορεί να μας δώσει ο κ. Γιάννη Ζαρώτης. Πτυχιούχος του τμήματος Ψυχολογίας του ΕΚΠΑ, αλλά ταυτόχρονα και κάτοχος Μεταπτυχιακού Διπλώματος στην Φυσική Αγωγή και τον Αθλητισμό, με ειδίκευση στην Αθλητική Ψυχολογία. Για όσους δεν γνωρίζουν διατηρεί και τον διαδικτυακό ιστότοπο www.psychology.org.gr, όπου μπορεί κανείς να βρει πληθώρα άρθρων σχετικά με το αντικείμενο.

To Debut.gr και ο Αλέξανδρος Ιτιμούδης επικοινώνησε μαζί του, και εκείνος δέχτηκε μετά χαράς να μας δώσει ορισμένες απαντήσεις σε κάποιες πολύ συγκεκριμένες ερωτήσεις που του θέσαμε:

-Κύριε Ζαρώτη, πόσο διαδεδομένος είναι ο κλάδος της αθλητικής ψυχολογίας στην Ελλάδα, και αν οι επαγγελματίες του χώρου αξιοποιούνται σε ικανοποιητικό βαθμό από τους ιθύνοντες των ομάδων.

Τα τελευταία 30 χρόνια η Αθλητική Ψυχολογία αποτελεί για αρκετές χώρες, αναπόσπαστο κομμάτι της γενικότερης προετοιμασίας των αθλητών. Στη χώρα μας, ο τομέας αναπτύσσεται σταδιακά, στηριζόμενος κυρίως σε προσωπικές πρωτοβουλίες παραγόντων και προπονητών, οι οποίοι αναζητούν τις υπηρεσίες του Ψυχολόγου. Αρκετές ομάδες, σύλλογοι, όμιλοι και μεμονωμένοι αθλητές αναζητούν την υποστήριξη και τη συνεργασία, αποσκοπώντας τόσο στην απόδοση όσο και στη διαχείριση των καθημερινών αναγκών του χώρου.

-Γιατί πιστεύετε ότι οι επαγγελματικές ομάδες στην Ελλάδα δεν απασχολούν αθλητικούς ψυχολόγους στα τεχνικά τους επιτελεία;

Είναι αρκετοί οι παράγοντες. Αφορούν στις συνθήκες συνεργασίας, στη δυσκολία να αποδεχθούν το ρόλο, στην έλλειψη ειδικών με επάρκεια στο αντικείμενο, σε οικονομικές δυσκολίες πολλών συλλόγων, και στην έλλειψη ενημέρωσης για την βοήθεια που μπορεί να προσφέρει ο αθλητικός ψυχολόγος.

-Ποιες είναι οι βασικές παράμετροι που εξετάζει ένας αθλητικός ψυχολόγος, προκειμένου να προετοιμάσει έναν αθλητή;

Τα κίνητρα, η ενεργοποίησή του, η συγκέντρωσή του, και η δυνατότητα διαχείρισης των συναισθημάτων του είναι οι πιο βασικοί παράγοντες.

-Η σωστή εφαρμογή των τεχνικών της αθλητικής ψυχολογίας, έχει όντως μετρήσιμα και άμεσα αποτελέσματα στην απόδοση των αθλητών και των ομάδων;

Δεν πρόκειται για «τεχνικές» αλλά για μια γενικότερη πορεία προετοιμασίας με εστίαση σε αρκετά στοιχεία. Σαφώς και η όλη διαδικασία στηρίζεται σε μετρήσιμα αποτελέσματα καθώς και σε συγκεκριμένη ανά περιπτώσει μεθοδολογία.

-Η χρήση των social media από επαγγελματίες αθλητές, πιστεύετε ότι επηρεάζει την απόδοση τους μέσα στο γήπεδο;

Ναι, διότι στρέφει τους αθλητές στην ενασχόληση με άλλα στοιχεία σε βάρος της αθλητικής τους ιδιότητας.  Πρωτεύουσας σημασίας γίνεται πλέον η εικόνα, ατομική και κοινωνική και ο αθλητισμός περνά σε δεύτερη μοίρα.

-Δεδομένου του άκρατου επαγγελματισμού και πρωταθλητισμού που περιβάλλει τον σύγχρονο ανταγωνιστικό αθλητισμό, σε ποιες πτυχές της προσωπικότητας του αθλητή θα πρέπει να επικεντρωθεί η αθλητική ψυχολογία; 

Δεν θεωρώ ότι υπάρχει «άκρατος επαγγελματισμός ή πρωταθλητισμός». Αυτή είναι η εικόνα που βγαίνει προς τα έξω για τον αθλητισμό και αυτό που έχει να κάνει ο αθλητής είναι να προσαρμοστεί στις συνθήκες.

-Τελικά ο παράγοντας «έδρα» στα ομαδικά αθλήματα επηρεάζει τον επαγγελματία αθλητή όσο πιστεύουμε ότι τον επηρεάζει εδώ στην Ελλάδα;

Ο παράγοντας έδρα αποτελεί έξτρα κίνητρο για τους αθλητές και βοηθά στην ενεργοποίησή τους, όχι μόνο στην Ελλάδα αλλά σε όλο τον αγωνιστικό αθλητισμό παγκοσμίως.

-Σε ένα άρθρο σας είχατε μιλήσει για το φαινόμενο της Ψυχολογικής Ορμής, και πως ένας από τους παράγοντες που την υποβοηθούν είναι η συνοχή της ομάδας. Ο αθλητικός ψυχολόγος μπορεί να βοηθήσει μέσω του έργου του, στο να χτιστεί αυτή η συνοχή μεταξύ των παικτών κατά την διάρκεια της προπόνησης;

Ναι, καθότι είναι μια από τις βασικές προτεραιότητες δουλεύοντας με ομάδες. Η ανάπτυξη της συνοχής μεταξύ των αθλητών με σκοπό την επίτευξη του στόχου τους.

-Τελικά η τετριμμένη φράση «η ομάδα δεν είχε ψυχολογία», μπορούμε να πούμε πως όντως ισχύει στον επαγγελματικό αθλητισμό;

Ισχύει η φράση ότι «χρειάζεται να δουλέψουμε περισσότερο σε ψυχολογικά και πνευματικά στοιχεία». Αν δεν εστιάσουμε πάνω σ’ αυτά, δεν είναι εφικτό να τα βελτιώσουμε.

Photo credits:www.psychology.org.gr