Καστοριά: η επαρχιώτικη ομάδα που έσπασε το κατεστημένο

Στις περισσότερες χώρες η διοργάνωση του Κυπέλλου αποτελεί το θεσμό των εκπλήξεων στην οποία ο Δαυίδ έχει τη δυνατότητα να νικήσει τον Γολιάθ. Αυτό φυσικά δικαιολογείται από τη μορφή των νοκ άουτ που χαρακτηρίζει το Κύπελλο, κάτι που δίνει περισσότερες πιθανότητες στις ομάδες μικρές δυναμικότητας να πληγώσουν τα κορυφαίες εγχώριες ομάδες.

Ωστόσο, στην Ελλάδα οι εκπλήξεις είναι αρκετά σπάνιες, καθώς από τις 73 φορές που έχει διεξαχθεί η διοργάνωση μόλις 7 φορές έχει αναδειχθεί Κυπελλούχος, ομάδα που δεν προέρχεται από τους Big4 (Ολυμπιακός 27, Παναθηναϊκός 18, ΑΕΚ 15, ΠΑΟΚ 4) είτε από τις υπόλοιπους συλλόγους της Θεσσαλονίκης (Άρης 1, Ηρακλής 1).

Συγκεκριμένα, η πρώτη ομάδα από την επαρχία που έσπασε την κυριαρχία των συλλόγων της πρωτεύουσας και της συμπρωτεύουσας ήταν η Καστοριά τη σεζόν 1979/1980. Ειδικότερα, το σύνολο του Σάββα Βασιλειάδη αποτελούταν από μία σειρά παικτών που αργότερα θα μεσουρανούσαν στις 3 κορυφαίες ομάδες της Αθήνας, όπως ο Σαργκάνης, ο Σημαιοφορίδης, ο Παπαβασιλείου και ο Διντσίκος. Έτσι, η Καστοριά, εκείνη την ιστορική σεζόν για το σύλλογο έφτασε μέχρι τον τελικό, όπου επικράτησε του Ηρακλή με 5-2 πανηγυρίζοντας τον μοναδικό τίτλο στην ιστορία της

Στην 38η διοργάνωση του Κυπέλλου Ελλάδος συμμετείχαν 58 ομάδες (18 Α΄Εθνικής, 40 Β΄Εθνικής) και ο νικητής αναδείχθηκε μετά την ολοκλήρωση 6 γύρων εκ των οποίων οι πρώτοι 3 περιλάμβαναν αγώνες νοκ άουτ ενώ τα προημιτελικά και τα ημιτελικά συμπεριλάμβαναν διπλές αναμετρήσεις.

Η Καστοριά 6 χρόνια μετά την άνοδο της στην κορυφαία κατηγορία της χώρας ξεκίνησε την περιπλάνηση της στο θεσμό νικηφόρα αποκλείοντας εκτός έδρας τον Εθνικό με 1-0 στην παράταση. Στον δεύτερο γύρο ο σύλλογος της ομώνυμης πόλης απέκλεισε από τη συνέχεια του θεσμού τη Καβάλα με 2-0 για να εξασφαλίσει το εισιτήριο για τα προημιτελικά του Κυπέλλου Ελλάδος συντρίβοντας εκτός έδρας τον Ολυμπιακού Λουτρακίου με 1-5. Στη φάση των “8” υπερκέρασε το εμπόδιο της Λάρισας με συνολικό σκορ 2-1 (1-0, 1-1) ενώ εύκολο έργο είχε στα ημιτελικά με αντίπαλο τον Μακεδονικό τον οποίο κέρδισε εντός και εκτός έδρας με 2-0 και 2-1 αντίστοιχα.

Ο έτερος φιναλίστ του Κυπέλλου Ελλάδος ήταν ο Ηρακλής, ο οποίος είχε πανηγυρίσει τον τίτλο το 1976. Ο “Γηραιός” συνάντησε πιο ηχηρά ονόματα στο δρόμο προς τον τίτλο θέτοντας εκτός διοργάνωσης από τον πρώτο γύρο μέχρι και τα προημιτελικά κατά σειρά τη Βέροια, τη Νίκη Βόλου, τον Αλμωπό Αριδαίας και τον Παναρκαδικό. Στους “4” της διοργάνωσης ο Ηρακλής κλήθηκε να κονταροχτυπηθεί με το φαβορί για τον τίτλο ΠΑΟΚ, ο οποίος προηγουμένως είχε κάνει όλη τη “βρώμικη δουλειά” θέτοντας διαδοχικά εκτός συνέχειας τον ΟΛυμπιακό, την ΆΕΚ και τον Αρη. Οι δύο αναμετρήσεις πραγματοποιήθηκαν στο Καυατατζόγλειο και ο “Γηραιός” με μία νίκη (0-1) και μία ισοπαλία (1-1) βρέθηκε στον τέταρτο τελικό της ιστορίας του καλούμενος να επιβεβαιώσει τον τίτλο του φαβορί.

Παρ΄όλα αυτά, στις 25 Μαϊου του 1980 στο στάδιο της Νέας Φιλαδέλφειας η Καστοριά εκπλήρωσε το πεπρωμένο της αρπάζοντας από τα μαλλιά μία ευκαιρία που παρουσιάζεται μία φορά κάθε 100 χρόνια. Η αναμέτρηση ξεκίνησε ιδανικά για τον Ηρακλή, ο οποίος άνοιξε το σκορ στο 14ο λεπτό με το πέναλτι του Καλαμπάκα. Ωστόσο, οι δύο ομάδες πήγαν ισόπαλες στα αποδυτήρια μετά του αυτογκόλ του Παπαδόπουλου στο 40ο λεπτό. Αυτό το τέρμα έδωσε αέρα αυτοπεποίθησης στην επαρχιώτικη ομάδα η οποία 4 λεπτά μετά την έναρξη του δευτέρου 45λεπτου πήρε προβάδισμα με την κεφαλιά του Δίντσικου. Την δικιά του υπογραφή στο τρόπαιο της Καστοριάς έβαλε και ο Τάκης Τσιρώνης, ο οποίος με χατ τρικ στο 69΄, το 87΄και το 92 (πέναλτι) έγινε ο κορυφαίος σκόρερ της διοργάνωσης φτάνοντας τα 9 γκολ. Για την ιστορία, ο Μαυροδουλάκης είχε μειώσει σε 3-1 στο 80ο λεπτό για λογαριασμό του Ηρακλή.

H κατάκτηση αυτού του τροπαίου οδήγησε την Καστοριά την αμέσως επόμενη σεζόν να αγωνιστεί για πρώτη και τελευταία φορά στην ιστορία της σε ευρωπαϊκή διοργάνωση, συμμετέχοντας στο Κύπελλο Κυπελλούχων. Στον πρώτο γύρο της διοργάνωσης συνάντησε τη Ντιναμό Τιφλίδας γνωρίζοντας έναν αξιοπρεπή αποκλεισμό μετά την εντός έδρας λευκή ισοπαλία και την ήττα στη Γεωργία με 2-0.

Έκτοτε, το Κύπελλο Ελλάδας έχει πάει στα χέρια ομάδας από την επαρχία μόλις 3 φορές με τον ΟΦΗ να πανηγυρίζει τον τίτλο το 1987 και τη Λάρισα να φτάνει στην πηγή και να πίνει νερό το 1985 και το 2007.