Το όνειρο του Καρέλλα

Έξι δεκαετίες πίσω στο χρόνο, το μακρινό 1957, το αντίπαλο δέος του Ολυμπιακού στον Πειραιά, ο Εθνικός, έγραψε ιστορία και έβαλε το όνομά του στα βιβλία της ιστορίας του ποδοσφαίρου, φτάνοντας μία ανάσα από την ολοκλήρωση ενός… παραμυθιού, που αν είχε γίνει πραγματικότητα, τώρα ίσως να μιλάγαμε με διαφορετικά δεδομένα για το ελληνικό και ευρωπαϊκό ποδόσφαιρο.

Η Χόνβεντ, η επανάσταση και ο Καρέλλας

Αρκετά μακριά από την μικρή τότε ποδοσφαιρικά Ελλάδα, στην Ουγγαρία, δύο από τα μεγαλύτερα αστέρια της χώρας των Μαγυάρων, οι Φέρεντς Πούσκας και Τζόζεφ Μπότζικ αγωνίζονταν με τα χρώματα της Κίσπεστ, η οποία μετά από πρωτοβουλία του προπονητή της Εθνικής Ουγγαρίας, Γκούσταβ Σέμπες, πέρασε στον έλεγχο του στρατού της χώρας και μετονομάστηκε στη γνωστή σε όλους Χόνβεντ που δεν σημαίνει τίποτα άλλο από Εθνική Άμυνα.

Η εμπλοκή της πανίσχυρης τότε Φερεντσβάρος με το κομμουνιστικό καθεστώς της Ουγγαρίας, επέτρεψε στη Χόνβεντ να προσαρτήσει στα τμήματά της ακόμα περισσότερα αστέρια όπως ο Λάζλο Μπουντάι, ο Σάντορ Κόκσιτς και ο Ζολτάν Τζιμπόρ καθώς και οι Γκιούλα Λόραντ και Γκιούλα Γκρόσιτς. Η κυριαρχία της Χόνβεντ εντός των συνόρων δεν αμφισβητήθηκε για την επόμενη πενταετία, με το άστρος της να λάμπει σε όλη την Ευρώπη και να την οδηγεί στα μεγάλα σαλόνια, που δεν ήταν άλλα από το νεοσύστατο τότε Κύπελλο Πρωταθλητριών. Στον δρόμο της βρίσκεται η ισπανική Αθλέτικ Μπιλμπάο, με το πρώτο παιχνίδι με τους Βάσκους να σημαδεύεται από την έκρηξη της επανάστασης (Uprising) στην Ουγγαρία και την εισβολή των Σοβιετικών στη Βουδαπέστη, κάτι που κατέστησε την επιστροφή των παικτών στη χώρα αδύνατη. Η παρέα του Πούσκας λοιπόν δεν είχε άλλη επιλογή από το να καταλύσει προσωρινά στην Αμβέρσα και να περιμένει μέχρι να διεξαχθεί στις Βρυξέλλες ο επαναληπτικός με την Μπιλμπάο.

Στο μεταξύ, στην Ελλάδα, μία από τις τότε μεγάλες δυνάμεις που δεν δίστασε να τα βάλει μέχρι και με τον ΠΟΚ (Παναθηναϊκός, Ολυμπιακός, ΑΕΚ), ήταν ο «πλούσιος» του Πειραιά, Εθνικός. Διαθέτοντας ένα από τα καλύτερα ρόστερ της εποχής και ποδοσφαιριστές όπως ο Μανταλόζης, ο Κλικόπουλος, ο Φερλέμης, ο Καραουλάνης, ο Λαιμός και ο Καρνασόπουλος, οι «πινέζες» είχαν φτάσει τη σεζόν 1955-56 να «χτυπούν» το πρωτάθλημα αλλά να το χάνουν μόλις για έναν πόντο, από τον συμπολίτη Ολυμπιακό.

Πρωτεργάτης αυτής της προσπάθειας; Ένας από τους ενδοξότερους προέδρους στην ιστορία του ελληνικού ποδοσφαίρου. Ο Δημήτρης Καρέλλας. Γόνος επιχειρηματικής οικογένειας και ιδιοκτήτης του τότε κολοσσού «ΑΙΓΑΙΟΝ», ο οποίος δραστηριοποιείτο στον τομέα της κλωστοϋφαντουργείας, ο Καρέλλας είχε κάτι παραπάνω από όραμα για τον Εθνικό. Ήταν, μπορούμε να πούμε, ερωτευμένος με την προοπτική του να γίνει ο Εθνικός η κορυφαία ομάδα της Ελλάδας και να αποδείξει πως όλες οι ομάδες έχουν δικαίωμα στο όνειρο. Και αν δεν του έβαζαν τρικλοποδιές στις όποιες προσπάθειές του, θα το είχε καταφέρει ομολογουμένως.

Το πείσμα αυτό του Καρέλλα να επαναλάβει την σπουδαία πορεία του ’56, με την κατάκτηση αυτή τη φορά του πρωταθλήματος, και ο ταυτόχρονος αποκλεισμός της Χόνβεντ από τη Μπιλμπάο, που ουσιαστικά την έφερνε… αδικαιολογήτως απούσα από την χώρα, ήταν τα δύο στοιχεία που συντέλεσαν στη σύλληψη του ονείρου.

Η περιοδεία, οι απειλές και η… Μεγάλη Εβδομάδα

Οι παίκτες της Χόνβεντ, αρνούμενοι να υπακούσουν στις προσταγές της κυβέρνησης για επιστροφή στην Ουγγαρία, αποφασίζουν να πραγματοποιήσουν μία τεράστια περιοδεία σε όλο τον κόσμο, διοργανώνοντας φιλικά με ομάδες απ’ όλα τα μήκη και πλάτη της Γης. Η ουγγρική Ομοσπονδία Ποδοσφαίρου σε αντίδραση, απαγορεύει στην παρέα του Πούσκας να χρησιμοποιούν το όνομα και τα χρώματα της Χόνβεντ σε οποιαδήποτε πράξη τους. Κάπως έτσι γεννιέται η Hungaria, η οποία με τα χρώματα της ουγγρικής σημαίας αναχωρεί για τη Λατινική Αμερική, προκειμένου να ξεκινήσει την περιοδεία της.

Κάπου εκεί προκύπτει και η εμπλοκή της FIFA στην όλη υπόθεση, η οποία προειδοποιεί όλες τις ομάδες που επρόκειτο να δώσουν φιλικό με τη Hungaria, πως σε περίπτωση που εν τέλει το πράξουν, θα τους επιβληθούν κυρώσεις. Πολλές ομάδες, μεταξύ των οποίων η Σάντος και η Βάσκο Ντα Γκάμα υποκύπτουν και ακυρώνουν τα φιλικά τους με τη Hungaria, η οποία όμως συνεχίζει ακάθεκτη σε Βραζιλία, Βενεζουέλα και Μεξικό, προτού επιστρέψει στην Ευρώπη, όπου και οι περισσότεροι ποδοσφαιριστές ήθελαν να βρουν ποδοσφαιρικό… καταφύγιο.

Η επιστροφή της Hungaria στα μέσα Φεβρουαρίου περίπου, στα ευρωπαϊκά εδάφη συνοδεύεται από την τελευταία προειδοποίηση που έλαβαν οι παίκτες για επιστροφή στην Ουγγαρία με καταληκτική ημερομηνία την 31η Μαρτίου. Κάποιοι προτιμούν να μην τραβήξουν το σκοινί παραπάνω και επαναπατρίζονται με τις τιμωρίες φυσικά να τους περιμένουν. Πούσκας, Τσίμπορ, Κόκσιτς και Γκρόσιτς, ωστόσο, δηλώνουν ευθέως πως δεν πρόκειται να επιστρέψουν.

Στην Ελλάδα πάλι, με το Πάσχα να πλησιάζει, οι τρεις σύλλογοι του αθηναϊκού κέντρου έβαζαν μπρος την καθιερωμένη πλέον διεξαγωγή του αποκαλούμενου «Τουρνουά του Πάσχα», στο οποίο και συμμετέχουν Ολυμπιακός, Παναθηναϊκός, ΑΕΚ, έχοντας κάθε χρόνο από κάποιον «καλεσμένο». Εκείνη την χρονιά λοιπόν ήταν η ρουμανική Προγκρεσούλ.

Ο Εθνικός λοιπόν και -κυρίως- ο πρόεδρός του, Καρέλλας αποφασίζει να γίνει για ακόμα μία φορά… ενοχλητικός για τους τρεις «μεγάλους». Εκμεταλλευόμενος κάποιες επαφές που είχε αναπτύξει με τους ανθρώπους της Χόνβεντ και μετέπειτα της Hungaria, στέλνει εκπρόσωπο του Εθνικού στη Βιέννη όπου βρίσκονταν οι περισσότεροι ποδοσφαιριστές με τις οικογένειές τους, προκειμένου να συζητηθεί το ενδεχόμενο διεξαγωγής φιλικών παιχνιδιών, πότε; Μα φυσικά την ίδια ακριβώς περίοδο με το Τουρνουά του Πάσχα.

Και πράγματι το όνειρο γίνεται πραγματικότητα. Οι Ούγγροι συμφωνούν, ο Εθνικός παίρνει άδεια από την κυβέρνηση της Ελλάδας για τα παιχνίδια και τη Μεγάλη Τετάρτη το αεροδρόμιο της Αθήνας κατακλύζεται από πλήθος οπαδών που κατέφθαναν για να υποδεχτούν τα αστέρια του ουγγρικού ποδοσφαίρου. Την ίδια ώρα, αξίζει να σημειωθεί, πως έληγε η «προθεσμία» επαναπατρισμού των παικτών, οι οποίοι δέχθηκαν στη συνέχεια γερές… καμπάνες, με ετήσιες και εξάμηνους αποκλεισμούς ανάλογα με το «βάρος» του ονόματός τους.

Τα αστέρια στην Ελλάδα

Το παιχνίδι με τον Εθνικό είναι προγραμματισμένο για την πρώτη μέρα του Πάσχα. Μέχρι τότε, σε όλη την χώρα επικρατεί πανζουρλισμός. Όλοι μιλούν για την Hungaria και φυσικά τον Εθνικό, ο οποίος κατάφερε να ξεφύγει από το κατεστημένο και να «στήσει» όλη αυτή την γιορτή.

Οι προκλήσεις του Καρέλλα όμως δεν σταματούν εκεί. Με συνοδεία του Φέρεντς Πούσκας, πηγαίνει να παρακολουθήσει την αναμέτρηση του Παναθηναϊκού με την Προγκρέσουλ, τραβώντας φυσικά όλα τα βλέμματα πάνω τους. Εκείνη την ημέρα ακούστηκαν όσο ποτέ τα σενάρια που ήθελαν τον Εθνικό να έχει «κλεισμένους» τουλάχιστον 5 παίκτες της Hungaria.

Το φιλικό πάντως μεταξύ των Μαγυάρων και του Εθνικού, μόνο φιλικό δεν ήταν. Η παρέα του Πούσκας διέλυσε τις «πινέζες» με το βαρύ 7-0, με τους αστέρες όμως της Hungaria να μην αφήνουν ασχολίαστο τον κακό αγωνιστικό χώρο, με τον Κόκσιτς να κάνει λόγο για γήπεδο στο Σουδάν και τον ίδιο τον Πούσκας να τον παρομοιάζει με δρόμο για ποδήλατα και αυτοκίνητα.

Με τις προετοιμασίες για το δεύτερο φιλικό της Hungaria, αυτή τη φορά με την Εθνική Ενόπλων, να βρίσκονται σε εξέλιξη, ο Εθνικός επιβεβαιώνει τα σενάρια που τον ήθελαν να αποκτά πέντε από τους Ούγγρους. Σάμπο, Τσόλνοκ, Τζάμποκι, Γκαραμβολγκί και Σαγγί παρουσιάζονται να έχουν υπογράψει ήδη τα σχετικά δελτία. Το παιχνίδι με την Εθνική Ελλάδος βρίσκει το αντιπροσωπευτικό μας συγκρότημα νικητή με 2-1, στον τελευταίο αγώνα, ή παράσταση όπως έχουν χαρακτηριστεί αυτά τα παιχνίδια, της Hungaria.

Η αποστολή της ομάδας παραμένει για ακόμα λίγες μέρες στην Αθήνα, με τον Καρέλλα να μην χάνει την ευκαιρία να πικάρει ακόμα μία φορά τους ανταγωνιστές του. Σε αγώνα (ξανά για το Τουρνουά του Πάσχα) μεταξύ Ολυμπιακού και Παναθηναϊκού και αφού έχουν προηγηθεί κάποια… παρατράγουδα με τους «πράσινους» να έρχονται σε ρήξη με το διαιτητικό τρίο, ο ισχυρός άνδρας του Εθνικού με τον ίδιο τον Πούσκας κατεβαίνουν στον αγωνιστικό χώρο εν μέσω αποθέωσης και χειροκροτημάτων, με όλο τον κόσμο να ζητά από τον Ούγγρο αστέρα να αναλάβει την διεύθυνση του αγώνα, κάτι που όμως όπως ήταν λογικό δεν έγινε.

Η «απληστία» και ο… πόλεμος

Η όλη ιστορία με την παρέα του Πούσκας και την παραμονή της στην Ελλάδα με πρωτοβουλία του Εθνικού, ήταν ουσιαστικά η αρχή ενός μεγαλύτερου μονοπατιού για την ομάδα του Πειραιά. Μέσα σε λίγο χρονικό διάστημα, το όνομα του Εθνικού ακούγεται σε όλη την Ελλάδα, κερδίζει οπαδούς, προβολή και αναγνώριση, κάτι που οδήγησε και σε οικονομικά αλλά και αγωνιστικά κέρδη.

Δεν περνούν λίγες ημέρες από την αναχώρηση των Μαγυάρων από την Αθήνα και ο Καρέλλας δίνει τα χέρια με την Ίντερ για διεξαγωγή φιλικού αγώνα. Ακόμα μία σπουδαία κίνηση, ακόμα όμως ένα «χτύπημα» στο… θηρία του ΠΟΚ που ήταν έτοιμο να ξεσπάσει. Και δεν θα αργούσε πολύ ακόμα.

Η αφορμή δόθηκε από τον ίδιο τον πρόεδρο του Εθνικού, ο οποίος προχώρησε στην οργάνωση περιοδείας στην Αίγυπτο, ζητώντας μάλιστα άδεια από την ουγγρική κυβέρνηση για να χρησιμοποιηθούν στις αναμετρήσεις οι τιμωρημένοι Γκαραμβολγκί και Σάμπο. Ήταν η σταγόνα που ξεχείλισε το ποτήρι. Την ίδια ώρα και με τις πιέσεις των τριών μεγάλων να είναι ασφυκτικές, η ελληνική Ομοσπονδία προβαίνει σε αμφισβήτηση της τήρησης ερασιτεχνικών συμφωνιών με τους Ούγγρους (έκρινε δείγμα επαγγελματισμού τις συμφωνίες που είχε συνάψει ο Εθνικός, πράγμα που απαγορευόταν λόγω του ερασιτεχνικού χαρακτήρα του ελληνικού ποδοσφαίρου), παραγνωρίζει την άδεια της κυβέρνησης για τα φιλικά με την Hungaria και επιβάλλει ένα αναμφίβολα τεράστιο πρόστιμο αλλά και δίμηνο αποκλεισμό από τις αγωνιστικές υποχρεώσεις με αναστολή.

Φυσικά, τα στοιχεία για να αποδειχθούν οι παίκτες επαγγελματίες δεν ευσταθούσαν και έτσι ως από μηχανής Θεός, βρέθηκε παίκτης της Προοδευτικής να κατηγορήσει τον Εθνικό για δωροδοκία, καταγγελία που αναιρέθηκε μετά από λίγο με τον ίδιο τον ποδοσφαιριστή να δηλώνει άγνοια για το συμβάν, σε ένα ματς που αξίζει να αναφερθεί πως ο Εθνικός είχε ηττηθεί. Όλα αυτά όμως δεν άλλαξαν τίποτα. Ίσα ίσα που τα χειροτέρεψαν. Ο Καρέλλας ασκεί έφεση ζητώντας αποζημίωση για την ματαίωση του τουρνέ στην Αίγυπτο, κάτι που αποφέρει τον ετήσιο αποκλεισμό της ομάδας του από οποιαδήποτε αγωνιστική δραστηριότητα. Ποινή η οποία μειώνεται κατόπιν παρέμβασης της FIFA, αλλά η ζημιά είχε γίνει. Δεν έδωσε τα τέσσερα τελευταία παιχνίδια του πρωταθλήματος, μεταξύ των οποίων και αυτό με τον Ολυμπιακό, που ήταν βασικός διεκδικητής του τίτλου, στον οποίο και κατέληξε.

Έφτασε στην πηγή ουσιαστικά αλλά δεν ήπιε νερό. Μία πορεία δύο ετών που τα είχε όλα. Μέχρι και ο Πούσκας είχε γραφτεί πως ήταν έτοιμος να φορέσει την «κυανόλευκη». Κάτι που φυσικά δεν επιβεβαιώθηκε ποτέ. Άλλωστε,
ο Εμιλ Εστράιχερ, γενικός διευθυντής της Hungaria, λίγο καιρό αργότερα προσλήφθηκε στη Ρεάλ Μαδρίτης και έκανε κάτοικο «Μπερναμπέου» τον Πούσκας. Προσπάθησε να κάνει το ίδιο με τον Κόκσιτς, που όμως επέλεξε την Μπαρτσελόνα μαζί με τον Τσίμπορ.

Στην Ελλάδα πάλι, ο Καρέλλας μπορεί να μην είδε την ομάδα του πρωταθλήτρια και αντιθέτως να πολεμάται άδικα από τους «μεγάλους» που δεν ήθελαν άλλους μέσα στα πόδια τους, αλλά κατάφερε να δει τον παλιό του φίλο και αναμφίβολα πόθο του, Φέρεντς Πούσκας να έρχεται στην Ελλάδα για λογαριασμό όμως του Παναθηναϊκού. Ήταν τον Μάιο του 1970, με τον Ούγγρο προπονητή να οδηγεί ένα χρόνο αργότερα το «τριφύλλι» στο μεγάλο τελικό του «Γουέμπλεϊ». Και φυσικά ο Καρέλλας ήταν εκεί.

Είναι μία ιστορία γνωστή-άγνωστη, στην οποία ελάχιστοι δίνουν σημασία, αλλά μπορούμε με βεβαιότητα να πούμε πως αν ο Εθνικός έπαιρνε το πρωτάθλημα τότε θα έκοβε το σερί του Ολυμπιακού στα τρία, καθώς οι ‘ερυθρόλευκοι’ είχαν στεφθεί πρωταθλητές το 1954, το 1955 και το 1956. Αντιθέτως, ο Ολυμπιακός κατέκτησε και τα επόμενα τρία πρωταθλήματα, με τις έξι αυτές συνεχόμενες κούπες να είναι επί της ουσίας ο λόγος που σήμερα είναι γνωστός με το παρατσούκλι «Θρύλος».