«God save the King»

Ο Καντονά λατρεύτηκε, δοξάστηκε όμως επίσης χλευάστηκε και κατηγορήθηκε για τον όχι και τόσο φυσιολογικό χαρακτήρα του. Η φυσιογνωμία του θα είναι πάντα ξεχωριστή στο κόσμο του ποδοσφαίρου, ενώ από το 1997 που σταμάτησε την καριέρα του, δεν βρέθηκε κάποιος αντάξιος σε χαρακτηριστικά. Εμείς θα σας παρουσιάσουμε τη ζωή ενός ποδοσφαιριστή που ήταν πάντα ξεχωριστός.

Πως ξεκίνησε

Ο Καντονά ξεκίνησε να παίζει ποδόσφαιρο στην ομάδα της πόλης του, ακολουθώντας τα βήματα του πατέρα του, όντας τερματοφύλακας, όμως οι ικανότητές του με τη μπάλα στα πόδια τον έκαναν να παίζει μέσα τελικά. Εκεί έπαιξε για περίπου 200 παιχνίδια σε νεαρές ηλικίες πριν μεταγραφεί στις ακαδημίες της Οσέρ στην ηλικία των 17. Το επαγγελματικό του ντεμπούτο το έκανε δύο χρόνια αργότερα και στις δύο επόμενες σεζόν αγωνιζόταν ως αλλαγή κυρίως, παίζοντας σε 13 ματς και πετυχαίνοντας τρία τέρματα.

Δόθηκε δανεικός για ένα χρόνο σε ομάδα της β’ κατηγορίας Γαλλίας, παίρνοντας παιχνίδια και εμπειρίες, ενώ όταν επέστρεψε στην Οσέρ ήταν έτοιμος για το βήμα παραπάνω. Έτσι στις δύο επόμενες σεζόν, αγωνίστηκε συνολικά σε 79 παιχνίδια πετυχαίνοντας 27 τέρματα με την ηγετική του φυσιογνωμία να ξεχωρίζει.

Η Μαρσέιγ τον έκανε δικό της κι εκείνος σε 22 παιχνίδια πέτυχε πέντε τέρματα την πρώτη χρονιά, κατακτώντας το πρώτο του πρωτάθλημα, με τους Μασσαλούς να μην τον θεωρούν έτοιμο και να το στέλνουν για δύο διαδοχικές χρονιές ως δανεικό σε Μπορντό και Μονπελιέ όπου σε 51 ματς πέτυχε 20 γκολ. Μάλιστα με τη δεύτερη κατέκτησε το Κύπελλο Γαλλίας και η επιστροφή στη Μαρσέιγ ήταν αναγκαία.

Επιστρέφοντας στη Μασσαλία, ο Καντονά έγινε και πάλι πρωταθλητής Γαλλίας, παίζοντας σε 21 παιχνίδια και πετυχαίνοντας εννιά τέρματα, παρ’ όλα αυτά η Μαρσέιγ τον έδωσε στην Νιμ ως μεταγραφή. Εκεί υπέπεσε στο πρώτο σοβαρό περιστατικό πετώντας τη μπάλα στο πρόσωπο του διαιτητή ενός αγώνα πρωταθλήματος, εξαγριωμένος με τις αποφάσεις του, δεχόμενος όμως τιμωρία ενός μήνα εκτός αγωνιστικών χώρων. Στην υπερασπιστική του ομιλία δήλωσε πως ο διαιτητής ήταν ηλίθιος και ανάγκασε την ομοσπονδία να του επιβάλλει άλλους δύο μήνες ως τιμωρία.

Η Μαρσέιγ έκανε πρόταση επαναγοράς του, όμως ο Καντονά άκουσε τον Ζεράρ Ουγιέ και τον ψυχαναλυτή του οι οποίοι του συνέστησαν να πάει στην Αγγλία για να ξεκινήσει από την αρχή την καριέρα του.

Αγγλία, μια νέα αρχή

Όλοι ξέρουν πως η πρώτη ομάδα του Καντονά στην Αγγλία ήταν η Λιντς Γιουνάιτεντ, ωστόσο όπως έχει γίνει γνωστό, ο Γάλλος είχε δοκιμαστεί νωρίτερα στη Σέφιλντ Γουέντσντεϊ, της οποίας ο προπονητής, Τρέβορ Φράνσις, τον έκοψε. Η προσπάθεια δεν τελείωσε εκεί όμως, με τον ομοσπονδιακό τεχνικό τότε της Γαλλίας, Μισέλ Πλατινί να παρακινεί τον τεχνικό της Λίβερπουλ, Σούνες, να πάρει στην ομάδα τον Καντονά. Ο Σκωτσέζος, επίσης απέρριψε την μεταγραφή αυτή, λέγοντας πως είναι γεμάτος επιθετικά.

Κάπως έτσι, ο Καντονά…κατέληξε στη μισητή αντίπαλο της Λίβερπουλ, Λιντς, όπου από την πρώτη χρονιά στέφθηκε πρωταθλητής, βοηθώντας τη με τρία τέρματα και οχτώ ασίστ σε 15 αναμετρήσεις. Η δεύτερη σεζόν του εκεί ήταν ακόμα καλύτερη, με τον Γάλλο να ξεκινά φουριόζος, πετυχαίνοντας χατ-τρικ στο τελικό του Τσάριτι Σιλντ στη νίκη με 4-3 επί της Λίβερπουλ. Ακολούθησε άλλο ένα χατ-τρικ κόντρα στη Τότεναμ.

Το Νοέμβριο της ίδιας χρονιάς, ο τεχνικός διευθυντής της Λιντς, Φότερμπι, τηλεφώνησε στη Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ με σκοπό να αγοράσει τον αμυντικό Ντένις Ίρβιν, ωστόσο η απάντηση που πήρε ήταν αρνητική. Αντ’ αυτού, ο Σερ Άλεξ Φέργκιουσον ρώτησε για τον Καντονά, καθώς η ομάδα του έψαχνε για επιθετικό και ο Φότερμπι δέχτηκε να δώσει τον Γάλλο για 1.2 εκατομμύρια λίρες.

Η χρονιά για τη Γιουνάιτεντ δεν πήγαινε καλά, αφού Άστον Βίλα και Μπλάκμπερν ξέφυγαν στις πρώτες θέσεις, ενώ το θέμα του σκοραρίσματος συνεχιζόταν με τους Χιουζ, Μακλέρ να είναι ντεφορμαρισμένοι και τον Ντούμπλιν να μένει στο νοσοκομείο για αρκετό καιρό. Ο Καντονά προσαρμόστηκε γρήγορα και πέτυχε εννιά τέρματα σε 23 αγωνιστικές, ενώ έδωσε και εφτά ασίστ, ωστόσο στην αναμέτρηση με την πρώην ομάδα του, Λιντς, σημαδεύτηκε με τον ίδιο να φτύνει ένα οπαδό, θυμίζοντας σε όλους τον κακό του εαυτό.

Η Γιουνάιτεντ κατάφερε να πάρει το πρωτάθλημα τελικά, μάλιστα με 10 βαθμούς διαφοράς, με τον Καντονά να γίνεται ο πρώτος παίκτης που κατακτά δύο συνεχόμενα πρωταθλήματα Αγγλίας με δύο διαφορετικές ομάδες, ενώ συνολικά ήταν το τρίτο σερί πρωτάθλημα με διαφορετική ομάδα αφού πιο πριν ήταν στη Μαρσέιγ. Αυτό ήταν το πρώτο πρωτάθλημα της Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ από το 1967.

Ο καλύτερος

Η σεζόν 1993-94 ήταν η καλύτερη του Καντονά για πολλούς. Το λένε και οι αριθμοί άλλωστε. Η ομάδα του κατάφερε να διατηρήσει τα σκήπτρα, ενώ με δύο τέρματα του Γάλλου, κατέκτησε και το Κύπελλο Αγγλίας. Επίσης ψηφίστηκε ως ο καλύτερος παίκτης του πρωταθλήματος, ενώ και στο Τσάμπιονς Λιγκ βοήθησε την ομάδα του με δύο γκολ σε τέσσερις αγώνες.

Παρ’ όλα αυτά, τα ευτράπελα συνεχίζονταν κανονικά, με τον Καντονά να δέχεται κόκκινη κάρτα σε ντέρμπι με Βίλα και Άρσεναλ, ενώ επίσης και σε αγώνα Τσάμπιονς Λιγκ κόντρα στη Γαλατασαράι.

Η πτώση

Η Γιουνάιτεντ σκόπευε να κρατήσει το τίτλο της πρωταθλήτριας για τρίτη σερί χρονιά και μέχρι τα μέσα της σεζόν, όλα πήγαιναν καλά. Ωστόσο σε ένα εκτός έδρας ματς, με αντιμέτωπο την Κρίσταλ Πάλας, ο Καντονά δέχεται κόκκινη κάρτα για χτύπημα σε αντίπαλο αμυντικό, ενώ όταν πήγαινε προς τα αποδυτήρια, δίνει μια απίστευτη κλωτσιά σε οπαδό στις κερκίδες. Η περίφημη αυτή “Κουνγκ-Φου” κλωτσιά ακολουθήθηκε από μερικές μπουνιές του Γάλλου ο οποίος έπρεπε να απολογηθεί και τα πράγματα ήταν σίγουρα κατά του.

Τιμωρήθηκε με 120 ώρες κοινοτικής υπηρεσίας με τον ίδιο να δηλώνει αμέσως μετά τη δίκη, “Oταν οι γλάροι ακολουθούν την τράτα, είναι γιατί νομίζουν ότι θα πεταχτούν σαρδέλες στη θάλασσα”, φεύγοντας με ψηλά το κεφάλι κι αφήνοντας τους πάντες με ανοιχτό το στόμα. Η ομάδα του τον τιμώρησε για τους υπόλοιπους τέσσερις μήνες της σεζόν (γεγονός που κόστισε και στην ίδια την απώλεια του τρίτου σερί πρωταθλήματος) υπό τις ευλογίες της ποδοσφαιρικής ομοσπονδίας της χώρας ενώ κατόπιν η FA θέλησε να επιβάλλει πιο παραδειγματική ποινή και επέκτεινε την αποχή του από τα γήπεδα για άλλους τέσσερις, μέχρι τις 30 Σεπτεμβρίου 1995.

Μάλιστα ο ίδιος όταν μίλησε μετά το τέλος της καριέρας του για την κλωτσιά και τα όσα ακολούθησαν, την έβαλε ως τη σημαντικότερη στιγμή της καριέρας του, δίχως ίχνος ντροπής.

“Η κορυφαία στιγμή της καριέρας μου; Όταν έκανα κλωτσιά Kung Fu στον χούλιγκαν, επειδή αυτού του είδους οι άνθρωποι δεν πρέπει να είναι στο παιχνίδι.Νομίζω ότι ίσως είναι σαν ένα όνειρο για κάποιους, να κλωτσήσεις αυτούς του είδους ανθρώπους. Το έκανα λοιπόν για αυτούς, για να είναι ευχαριστημένοι. Είναι ένα είδος λύτρωσης και ελευθερίας για αυτούς…”.

Έχοντας γίνει το αγαπημένο “μαύρο πρόβατο” πολλών στο Νησί, ο Καντονά είδε και άλλες τιμωρίες να πέφτουν πάνω στο κεφάλι του: η Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ προχώρησε του αφαίρεσε μισθούς δύο εβδομάδων ενώ το σημαντικότερο είναι πως έχασε το περιβραχιόνιο του αρχηγού στην Εθνική Γαλλίας και λίγο αργότερα και την ίδια του τη θέση στους “τρικολόρ”. Οριστικά και αμετάκλητα…

Η επιστροφή

Κάπου εκεί όμως “μίλησε” ο Άλεξ Φέργκιουσον. Ο Σκωτσέζος αρνήθηκε το αίτημα για μεταγραφή και δύο ημέρες αργότερα συναντήθηκε προσωπικά με τον παίκτη στο Παρίσι όπου και φρόντισε να διαλύσει όλους τους φόβους του και να τον πείσει να παραμείνει στο “Ολντ Τράφορντ”.

Εκείνη ήταν σίγουρα μία από τις πιο σοφές αποφάσεις στην καριέρα του. Μετά από οκτώ μήνες απραξίας, ο Καντονά επέστρεψε την 1η Οκτωβρίου 1995 στο ισόπαλο ντέρμπι, 2-2, με τη Λίβερπουλ έχοντας γκολ (με πέναλτι) και ασίστ (στον Νίκι Μπατ) και τον Μάιο του 1996 γιόρτασε δύο ιστορικούς τίτλους.

Πρωτάθλημα (3ο μέσα σε μία τετραετία) όπου οι “κόκκινοι διάβολοι” είχαν βρεθεί τα Χριστούγεννα 10 πόντους πίσω από την πρωτοπόρο Νιούκαστλ αλλά και Κύπελλο, με τον Καντονά να σκοράρει το μοναδικό γκολ του ιστορικού τελικού με τη Λίβερπουλ στο 86ο λεπτό.

Φορώντας μάλιστα το περιβραχιόνιο του αρχηγού (λόγω τραυματισμού του Στιβ Μπρους), ο Γάλλος έγινε ο πρώτος παίκτης εκτός Μεγάλης Βρετανίας που σήκωσε το τρόπαιο στον αρχαιότερο ποδοσφαιρικό διασυλλογικό θεσμό ως αρχηγός.

Το τέλος

Η τελευταία σεζόν του ήταν το 1996-97, όπου η ομάδα του διατήρησε το τίτλο της πρωταθλήτριας. Σε ηλικία 30 χρόνων, ο Καντονά αποφάσισε να σταματήσει την καριέρα του, αποχωρώντας ως πρωταθλητής αλλά και πετυχαίνοντας αξέχαστα γκολ, κάνοντας στη τελική, όλη την Αγγλία να τον αποκαλεί “Βασιλιά Ερίκ”.

Όσο βρέθηκε στην Αγγλία με τη φανέλα της Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ, αγωνίστηκε σε 190 παιχνίδια πετυχαίνοντας 82 τέρματα, ενώ κατέκτησε πέντε πρωταθλήματα σε πέντε χρόνια. Ανακυρήχθηκε αργότερα ως ο καλύτερος παίκτης της δεκαετίας και φυσικά συμπεριλήφθηκε στην ενδεκάδα της δεκαετίας. Μπήκε στο Hall of Fame του αγγλικού ποδοσφαίρου, ενώ βρίσκεται στη λίστα της ΦΙΦΑ με τους 100 καλύτερους ποδοσφαιριστές.

Εθνική Γαλλίας

Ο Καντονά αγωνίστηκε με το εθνόσημο της χώρας του 40 φορές πετυχαίνοντας 25 τέρματα, ενώ δεν γνώρισε κάποια ιδιαίτερη επιτυχία. Το ξεκίνημά του ήταν όπως πάντα “εντυπωσιακό”, αφού όταν ο Χένρι Μισέλ τον έκοψε από την αποστολή, βγήκε και τον αποκάλεσε δημόσια “μια σακούλα με σκ**α”. Ωστόσο ο Μισέλ απολύθηκε και στη θέση του ήρθε ένας άλλος Μισέλ. Ο Πλατινί, ήθελε πάντα στην ομάδα του τον Καντονά και το απέδειξε καλώντας τον αμέσως.

Η αποτυχία στο Ευρωπαϊκό του 1992, έκανε τον Πλατινί να αποχωρήσει και τη θέση του πήρε ο Ουγιέ. Ο Γάλλος τεχνικός δεν κατάφερε να στείλει την ομάδα του στο Μουντιάλ του 1994 κι έτσι παραιτήθηκε. Ο Ζακέ πήρε τη θέση του και είχε στόχο να ξαναχτίσει την εθνική, ξεκινώντας με τον ορισμό του Καντονά ως αρχηγό.

Η τιμωρία ωστόσο του Καντονά, έκανε τον Ζακέ να τον βγάλει από αρχηγό, με τον Ζινεντίν Ζιντάν να παίρνει το περιβραχιόνιο. Ο Τύπος “φώναζε” συνεχώς για κλήση του Καντονά, όμως ο Ζακέ συνεχώς απέρριπτε την επιστροφή του επιθετικού, λέγοντας πως εμπιστεύεται αυτούς που έχει. Ο Καντονά δεν ξαναέπαιξε στην εθνική του, η Γαλλία κατέκτησε το Μουντιάλ του 1998 με την ομάδα που έχτισε ο Ζακέ και ο Καντονά δεν υποστήριξε ποτέ ξανά τη χώρα του. Όπως έχει δηλώσει ανοιχτά υποστηρίζει την εθνική Αγγλίας.